Engellilerin tüketici hakları talepleri
Engelli ve tüketici hakları alanında çalışan sivil toplum örgütleri, hafta sonu Ankara’da “Engellilerin Tüketici Hakları Çalıştayı” düzenledi. Çalıştay sonunda yapılan açıklamada, engelli hakları ve tüketici hakları alanında var olan 5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanun ve 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Kanunlarında engellilere özgülenmiş tüketici haklarının göz ardı edildiği belirtildi, “Haklar yasal düzenlemelerden ibaret değildir ve haklar yasal düzenlemelere sığmaz. Fakat yasal düzenlemelerde var olan boşluklar hakların gasp edilmesinin kapılarını açmaktadır. Yasal düzenlemelerin bulunmadığı ortamda mal ve hizmetlerin, bilgi ve teknolojinin, mekanların erişilebilirliği yok sayılmakta, engellilerle beraber toplumun bütününün hakları ihlal edilmektedir” denildi.
TALEPLER ZORUNLU VE VAZGEÇİLMEZ
Taleplerinin insanların yaşama, toplumsal hayata katılma haklarının vücut bulması için zorunlu ve vazgeçilmez olduğu vurgulandı. Talepler şöyle sıralandı:
- Engellilerin temel ihtiyaçlarının karşılanması için yoksulluğa savaş açılmalıdır.
- 5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanunda ve 6502 sayılı Tüketicinin korunması Kanunda engellilerin tüketici hakları kavramsal ve içerik olarak yer almalıdır.
- 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunda engellilerin ihtiyaç ve hak sahibi bireyler olduğuna yer verilmelidir.
- Engelli bireylerin sürekli kullanmak zorunda oldukları ilaçların ücretsiz, katkı payı alınmadan ve gecikmeler yaşanmadan tedarik edilmesi için özel politikalar oluşturulmalı.
- Engelli bireylerin eğitim hakkına erişimleri güvence altına alınmalıdır.
- Görme engelli bireylerin web sitelerinden etkin şekilde faydalanabilmeleri için gerekli olan ekran okuyucu, ekran büyütücü, renk tanıma vb. ekipman ve uygulamaların karşılanması konusunda destekler sağlanmalıdır.
- Mal ve hizmetlerin satış sözleşmeleri, kullanma kılavuzları, ürünlerin kullanıma yönelik mekanik ve dijital donanımları kabartma veya seslendirmeli olarak tasarlanmalıdır
- Ambalajlı ürünlerin üzerlerindeki bilgiler kabartmalı veya sesli betimlemeye yönlendirici düzenlemelerle erişilebilir hale getirilmelidir.
- Müzelerde, sergilenen eşyaların replikaları ve sesli betimlemeleri görme engellilerin kullanımına yönelik olarak hazırlanmalıdır.
- Sinema filmleri ve tiyatrolarda sesli betimleme ve işaret dili çeviri yapılmalıdır.
- Kamu ihale kanunundaki ihale şartlarına satın alınan mal ve hizmetin erişilebilir olması zorunluluğu konulmalıdır.
- Albinoların sürekli kullanmak zorunda oldukları güneş kremi devlet tarafından karşılanmalıdır.
- Çölyaklıların, glutensiz besin ihtiyaçları için devlet tarafından teşvikler ve kota uygulamaları hayata geçirilmeli.
- Hamilelik düşüncesi olan kadınlara Folik asitler ücretsiz karşılanmalıdır.
- Gıda maddelerinin son kullanım tarihleri, içerikleri, markaları vb. bilgilerin erişilebilir olması sağlanmalıdır.
- Kamu spotları ve reklamlarda işaret dili tercüme yapılmalıdır.
- Engelli bireylerin engelliliğinin ön plana çıkarılmadan reklam filmlerinde rol alması sağlanmalıdır
