İkinci fırsat da kaçtı
İslam İşbirliği Teşkilatı ve Arap Ligi Olağanüstü Ortak Zirvesi, Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad'da yapıldı. Zirveye hem Cumhurbaşkanı Erdoğan hem de Suriye Devlet Başkanı Esad katıldı. İsrail’in tehditlerinin iki ülkenin de kapısına dayandığı bir dönemde, liderler yine el sıkışmadı
Geçen yıl olduğu gibi bu yıl da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ın “normalleşme” talebi fotoğraf karesinde kaldı. İslam İşbirliği Teşkilatı ve Arap Ligi Olağanüstü Ortak Zirvesi’nde Erdoğan’ın gündeminde Filistin vardı. “Filistin devletini tanıyın!” çağrısı yapan Erdoğan, “Filistin’in BM üyesi olduğu günleri göreceğime inanıyorum.” dedi.
ESAD DA GELDİ
Erdoğan, İslam İşbirliği Teşkilatı ve Arap Ligi Olağanüstü Ortak Zirve Toplantısı'na katılmak üzere özel uçak "CAN" ile dün saat 08.45'te Suudi Arabistan'a gitti.
Erdoğan'ı, Esenboğa Havalimanı'ndan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Ankara Valisi Vasip Şahin, AK Parti Genel Başkanvekili Efkan Ala ve diğer ilgililer uğurladı.
Erdoğan ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Cumhurbaşkanı Dış Politika ve Güvenlik Başdanışmanı Akif Çağatay Kılıç, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun, Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) Başkanı İbrahim Kalın da Suudi Arabistan'a gitti.
Öte yandan Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad da zirve için Suudi Arabistan’daydı. Esad, Riyad’daki Kral Halid Uluslararası Havalimanı’nda, Riyad Bölgesi Emir Yardımcısı Prens Muhammed bin Abdulrahman bin Abdülaziz, Bölge Sekreteri Faysal bin Abdülaziz bin Ayyaf, Krallığın Suriye Arap Cumhuriyeti’ndeki Büyükelçiliği Maslahatgüzarı Abdullah El Haris, Suriye’nin Krallık Büyükelçisi Eymen Susan, bölgeden sorumlu polis müdürü Tümgeneral Mansur bin Nasır El Uteybi ve kraliyet protokol vekili Fehd El Suheyil tarafından karşılandı.
YARDIMLARA ENGELLEMELER
Erdoğan zirvede özetle şunları kaydetti:
“İsrail’in katliamlarında bugüne kadar yüzde 70’i çocuk ve kadın 50 bin Filistinli şehit oldu. Hamas’ın siyasi kanadında ateşkes ve barış için gayret gösteren kardeşlerimiz de bulunuyor. Netanyahu hükümeti İran’a askeriye yönelik, Lübnan’a da saldırılarını sürdürüyor. Bir yandan acil ateşkese odaklanırken, diğer yandan insani yardımlar için acil çözüm yolları bulmamız şart. Türkiye bugüne kadar 84 bin tondan fazla yardım gönderdi, engellemeler kalktığında çok daha fazlasını göndermeye hazırdır.
ORTAK DAVADA AYAK BAĞI
“İsrail’in amacı Gazze’ye yerleşmek ve Filistin’in varlığını yok etmektir. Adım adım buraya doğru bir gidiş söz konusu. Bir avuç batılı ülke İsrail’e her türlü desteği verirken, Müslüman ülkelerin tepkilerinin yetersiz kalması sahadaki durumun bu noktaya gelmesine yol açtı. Zorlayıcı tedbirler alınması için girişimlerimizi eş güdüm halinde sürdürmemiz önemli. Tutum ve görüş farklılıklarımız ortak davada bize ayak bağı olmaması lazım.
FİLİSTİN BM ÜYESİ OLMALI
“İsrail’e karşı adımlara öncülük etmeliyiz. İsrail’e silah ambargosu uygulanması, ticaret sonlandırılması ve uluslararası alanda tecrit edilmeli önemli. İki devletli çözüme ulaşmak imkansız. Daha fazla ülke Filistin devletini tanımalı. 9 ülke daha tanıdı. Güvenlik Konseyindeki direncin de aşılarak, Filistin’in BM üyesi olduğu günleri göreceğime inanıyorum. Toplantıdan çıkacak sonuçların Filistin ve Lübnan halkına hayırlı olmasını diliyorum.”
2023’TE NE OLDU?
Öte yandan Erdoğan ve Esad aile fotoğrafı çekiminde buluştu. 11 Kasım 2023'te de Riyad'da düzenlenen İslam İşbirliği Teşkilatı ve Arap Ligi Olağanüstü Ortak Zirvesi’nde olduğu gibi iki liderin buluşması fotoğraf karesinde kaldı. Erdoğan, geçen sene, 12 yıl sonra ilk kez Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad ile aynı karede poz vermişti. İki yıldır iki lider toplantıda ne konuşuyor ne de el sıkışıyor.
SÖZDE KALDI
İki ülke arasında başlatılan normalleşme süreci tüm olumlu söylemlere rağmen sözde kalıyor. Kurulan ortak mekanizmalar yürütülmüyor. ABD, bölgedeki tüm terör örgütlerini sırayla PKK/PYD ile el sıkıştırırken; Ankara, ABD'nin PKK/PYD'yi devletleştirme hamlelerine etkili bir yanıt vermemekte ısrar ediyor!
BİR AY ÖNCE GÖRÜŞMEK İSTEDİ
Erdoğan yaklaşık bir ay önce New York ziyaretinde Suriyeli mevkidaşı Beşar Esad ile ilişkileri "normalleştirmek" için bir araya gelme talebinde bulunduğunu söylemişti. Erdoğan, "Türkiye ile Suriye arasındaki ilişkileri normalleştirmek amacıyla Beşar Esad ile görüşmek istedik. Şimdi karşı tarafın cevabını bekliyoruz." ifadelerini kullanmıştı.