Erdoğan Zelenskiy'le ortak basın toplantısı düzenledi! 'Barış zirvesine ev sahipliği yapmaya hazırız'
Önceki gün Dolmabahçe’de bir araya gelen liderler Ukrayna’da barış formülünü görüştü. Erdoğan, Zelenskiy’e yeniden Türkiye’nin arabuluculuğunda Rusya ile masaya oturma fikrini sundu. Zelenskiy ise buna olumsuz bir cevap vererek Batı’nın inşa edeceği masayı işaret etti.
Ani bir ziyaretle Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ile Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Ukrayna ve Karadeniz’le ilgili meseleleri ele aldı. Liderlerin ele aldığı konular arasında Ukrayna'nın barış formülü, Karadeniz'de seyrüsefer güvenliği ve Rusya tarafından tutulan Ukraynalı tutukluların serbest bırakılması vardı. Zelenskiy yaptığı açıklamalarda Rusya’nın masada olduğu bir planı elinin tersiyle itiyor. Ayrıca Zelenskiy tutuklu Kırım Tatarların olduğu bir listeyi Erdoğan’a ileterek serbest bırakılmaları gerektiğini söyledi.
‘RUS TEMSİLCİLERİ ZİRVEDE GÖRMÜYORUZ’
Ukrayna Cumhurbaşkanı ile görüşmesinin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında Erdoğan, Türkiye'nin gelecekte Rusya'nın da katılımıyla bir barış zirvesi düzenlemeye hazır olduğunu söyledi. Ankara'nın Ukrayna'nın toprak bütünlüğünü, egemenliğini ve bağımsızlığını desteklediğini kaydetti. Zelenskiy, Moskova ile bir zirvenin ancak Ukrayna için adil bir barıştan sonra mümkün olabileceğini söyleyerek bu fikri reddetti.
Ukraynalı lider şu ifadeleri kullandı: "Rus temsilcileri böyle bir zirvede görmüyoruz. Her şeyi engelleyen, yok eden ve öldüren insanları nasıl davet edebileceğimizi anlamıyoruz. Biz bir sonuç almak istiyoruz, Ukrayna için adil bir barış. Bu nedenle, önce medeni ülkeler bir plan geliştirecek ve ancak ondan sonra Rusya'nın temsilcileri dahil olacak."
Söz konusu zirvenin İsviçre'de yapılacağını kaydeden Zelenskiy, "Türkiye, barış zirvesinde de bu barış planının gerçekleştirilmesinde de yer almalı." dedi. Ayrıca Associated Press, ismi açıklanmayan bir Türk hükümet yetkilisine dayandırdığı haberinde, Erdoğan'ın İstanbul'daki görüşmeler sırasında "Rusya'nın Ukrayna'daki savaşını sona erdirmek için müzakere olsun diye baskı yapmayı" planladığını bildirdi.
‘MOSKOVA’NIN DURUŞUMUZA SAYGI DUYACAĞINA İNANIYORUZ’
Bir gazetecinin, Türkiye'nin barış sürecine ilişkin teklifini hatırlatıp, "Rusya'nın askerlerini Ukrayna topraklarından çıkarmasını kim sağlayabilir?" sorusu üzerine Cumhurbaşkanı Erdoğan, değerlendirmelerde bulundu. Erdoğan, "Özellikle burada Rus askerlerinin Ukrayna tarafında bulunması, o tarafta bulunurken böyle bir teminat, böyle bir garanti olur olmaz, bütün bunların hepsi barışı bu denli savunan bir Türkiye olarak biz bu savımızda, bu tezimizde Rusya'nın da Türkiye'nin duruşuna ister istemez saygı duyacağına inanıyoruz. Zaten bu olmadığı zaman böyle bir barışı da temin edebilmek ve bunu sağlayabilmek mümkün olmayacaktır. Ama en azından dünya kamuoyunda, uluslararası kamuoyunda Türkiye olarak görevimizi yapmış addedeceğiz kendimizi. Olay budur." şeklinde konuştu.
MONTRÖ ENGELİ
Zelenskiy ayrıca İstanbul'da Ukrayna donanması korvetlerinin inşa edildiği tersaneyi de ziyaret etti. Ziyaretiyle ilgili detaylara yer veren Zelenskiy, iki ülkenin "ortak silah ve mühimmat" üretimi için çalıştığını, bu durumun "stratejik" yöne sahip olduğunu ifade etti. Tersanede kendisine Ukrayna Silahlı Kuvvetleri Deniz Kuvvetleri için Ada sınıfı bir korvetin yapımı gösterildi. Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile gemiye "Hetman Ivan Vyhovskyi" adı verildi. Türkiye ile Ukrayna için iki korvet inşasına ilişkin sözleşme Eylül 2021'de imzalandı. İlk korvet "Hetman Ivan Mazepa" Ekim 2022'de Türkiye’de suya indirildi. İkinci korvet Hetman Ivan Vyhovsky’nin omurgası Ağustos 2023'te atıldı Ukrayna'ya yönelik ikinci korvetin omurgası Türkiye'de atıldı. Ivan Mazepa korvetinin 2024 yılına kadar Ukrayna Donanması'nda hizmete girmesi planlanıyordu. Ancak savaşın başlamasıyla Montrö Anlaşması gereği korvetin Ukrayna’ya verilmesi askıya alındı listesini Erdoğan’a verdik.
‘MOSKOVA OLMADAN OLMAZ’
South China Morning Post'un Cuma günü konuyla ilgili bilgi sahibi kişilere dayandırdığı haberine göre Çin ve İsviçre, Kiev ve Moskova arasındaki çatışmaları sona erdirmek amacıyla İsviçre'nin ev sahipliğinde yapılması planlanan görüşmelere Rusya'nın da davet edilmesi için perde arkasında çalışıyor. Pekin'in AB yetkililerine Moskova olmadan hiçbir çözümün tartışılamayacağını söylediği bildirildi.
Geçen ay İsviçre "yaza kadar" bir barış zirvesi düzenlemeyi planladığını açıkladı. Henüz kesin bir tarih belirtilmedi. Potansiyel katılımcıların sayısı da açıklanmadı. Haber sitesine göre Çin'in Avrasya temsilcisi Li Hui AB yetkililerine zirvenin "Rusların boğazından aşağı itilen bir plan üreten bir konferans olamayacağını" söyledi. Kaynaklar ayrıca Çin ve İsviçre'nin müzakerelerin sadece formaliteden ibaret olmaması gerektiği yönünde "pragmatik" bir görüşü paylaştıklarını ifade etti.