Ezidiler eski köylerine dönmek istiyor

Çeşitli baskılar nedeniyle özellikle 1960’lı yıllardan sonra büyük çoğunluğu yurt dışına göçtü. Türkiye’deki nüfusu binin altına düştü.
Bugün büyük çoğunluğu yurt dışında yaşayan Ezidiler, son yıllarda Batman’ın Beşiri ilçesindeki kutsal mekânları olan Şıha Vinda ziyaretine gelmeye başladılar. 2022 yılında kutsal tarihleri olan haziranın ikinci haftasında beş yüze yakın gurbetçi burada ilk defa toplandı. Hem özlem giderildi hem de dini görevler yerine geldi. Bir süredir devam eden ziyaretleri artırma çabaları Batman Valiliği ve İl Kültür Turizm Müdürlüğünün de katkılarıyla hızlandı. Bölgenin tapusu bir kişinin üzerine kayıtlı. Bu sorunu da aşmak için yetkililerden yardım talep ediyorlar.
Ezidilerin yıl boyunca bölgeye ziyaretleri Batman ekonomisine de hareketlilik sağlıyor. Şehrin otellerinden çarşılarına kadar her kesim Ezidileri bekliyor. Ezidiler işler sarpa sarınca kutlamalarını bu sene Almanya’da yapmış ve bu durum Batman esnafını da olumsuz etkilemiş… Batmanlılar da Ezidilerin sorunlarının bir an önce çözülmesini bekliyor.

TAPU SORUNU ÇÖZÜLÜRSE DÖNÜŞ HIZLANIR

Kendisi de ataları gibi kutsal mekânda görev yapmış olan Cemil Ekinci ve dini önderlerden Pir Ömer Oduncu ile Şıha Vinda ziyaretinde konuştuk…
Asırlarca dedelerinin Şıha Vinda’da görev yaptığını belirten Cemil Ekinci her sene haziranın ikinci haftasına denk gelen pazar günü burada toplandıklarını, bayramlaştıkları, düğünler yaptıklarını, yenip içildiğini belirterek bu etkinliğe herkesin katıldığını anlattı.
Kutsal yerleri ayağa kaldırmak üzere 5-6 senedir çabaladıklarına, Batman Valiliği ve İl Kültür Turizm Müdürlüğünün de desteklediğine dikkat çeken Ekinci, tapu sahipleriyle yaptıkları görüşmede önce izin verildiğini sonradan ‘Bakanlıktan bize kâğıt geldi. 150 dönümümüz sizin vakfın mülkiyetine geçecek, o yüzden müsaade etmiyoruz.’ diyerek vazgeçtiklerini belirtti.
Cemil Ekinci şöyle konuştu: “Plan, projesini yaptık. İnşaat başlayacaktı. Amacımız senede bir bayrama gelmek… BuradSPoDaki herkes kardeşlerimiz, hep biriz… Gelip burada buluşalım, konuşalım. Bayram onun için yapılmış. Bakanlığa dilekçe verdik, onu bekliyoruz. Burası asırlara dayanan bir kutsal mekandır. Göçmeden önce her sene ziyaret ediyorduk. Burada Ezidilerin sayısı binin altına düşmüş durumda. Hepsi Avrupa’ya taşınmış.
“Benim amcamın oğlu 1990 yılına kadar buradaydı. Buraya bakıyordu. 3 odalı yapıydı. Birinde mezar vardı, tamir ettim. Geçen sene 300’e yakın kişi Almanya’dan gelerek burada bayram kutladı. Batman iline büyük katkısı oldu.”

‘HUZUR İÇİNDE YAŞAMAK İSTİYORUZ’

Ezidilerin dini önderlerinden Pir Ömer Oduncu da şöyle konuştu: “Bu ziyaret çok eskidir. Binlerce senedir milletimiz burada yaşadı. Seneler içinde Avrupa’ya göçtük. Geçen sene içinde yaklaşık 25 bin Ezidi Batman’a akın akın geldi. Devletimiz de sahip çıktı. 400’e yakın kişi Batman’da ev aldı. Midyat’ta, Viranşehir’de, Diyarbakır’da onlarca ev alan oldu. Ülkemize dönmeye başladık. Bizim hakkımızı geri versinler, köyümüze dönelim. Burayı yeşillendirilelim, güzelleştirelim, kardeşçe beraber yaşayalım.
“Peygamber gibi insanlarımız Şıha Vinda’da yaşamıştır. Bizim vatanımız doğduğumuz yerdir. Atatürk zamanında laiklik getirilince baskılar azaldı. Cumhuriyet devrimiyle biraz rahatladık. Ülkemize, köylerimize dönmek istiyoruz. Tapu sahibi ne istiyorsa vermeye de hazırız. Bu konu 300-400 bin kişiyi ilgilendiriyor.”
Batmanlı Nizamettin Düz de geçen sene Ezidilerle birlikte ziyarete geldiğini ifade ederek, çözümün bir tapu kaydına takılı kalmasına üzüldüğünü belirtti. Düz, “Ziyaret açılırsa Avrupa’dan 150 bine yakın Ezidi kardeşimiz şehrimizi ziyaret edecek. Batman’ın ekonomisine de katkı sağlanacak. Kolaylık sağlanırsa köylerinde evler yapılacak.” dedi.

Batmanlı Süleyman Karabulut ise tapu sorununun çözülmesini beklediklerini belirtti.
Batman’ın kanaat önderlerinden Eşref Tarhan şunları söyledi: “Feodal baskılar, dini baskılar sonucu bu insanlar yurtlarını terk ederek Almanya’ya yerleştiler. Bu toplumun geri gelmesini sağlamak Kürtler açısından, Ezidiler açısından çok önemlidir. Buranın onarılarak aslına uygun bir hale getirilmesi hepimizin dileğidir.”