Fas yenilgisi İspanya tarihine geçti
İspanya 2022’yi eylemler ve grevlerle geçirdi. Ülke gündeminden enflasyon, enerji krizi, göçmen sorunu, ırkçılık, ekonomik durağanlık, Rus karşıtlığı, su krizi, orman yangıları, Kovid-19 ve maymun çiçeği vakaları hiç düşmedi
Sıcak hava dalgasından ülkede 4 bin 600 kişi hayatını kaybetti. Barcelona, Real Madrid, Atletic Bilbao, Sevilla ve Atletico Madrid’in başını çektiği kulüpler İspanya’yı dünya futbolunda saygın bir noktaya getirdi. 12 yıl önce Dünya Kupası’nı evine götüren İspanya’yı bu kez 2022 FIFA Dünya Kupası turnuvasında Afrika’nın Müslüman ülkesi Fas milli takımı evine gönderdi. İspanya, Fas yenilgisi ile tarihe geçti.
ARALIK
FAS İSPANYA’YI EVİNE GÖNDERDİ
18 Aralık: İspanya'nın başkenti Madrid'de geleneksel olarak yapılan Noel Baba Koşusu'na 6 bin 105 kişi katıldı.
10 Aralık: İspanya'nın Banco Bilbao Vizcaya Argentaria bankasının CEO’su Onur Genç, yüksek enflasyonun Avrupa'da bankacılık sektörünün en büyük sorunu olduğunu söyledi.
9 Aralık: İspanya'nın ev sahipliğinde yapılan ve Akdeniz'e kıyısı olan 9 AB ülkesinin liderlerinin katıldığı Avro Akdeniz Zirvesi'nde, Rusya-Ukrayna Savaşı'nın neden olduğu enerji krizine karşı ortak çözümler geliştirilmesi çağrısı yapıldı.
9 Aralık: İspanya, Fransa ve Portekiz, Avrupa Birliği'nin (AB) bu zamana kadar en büyük yeşil hidrojen koridoru olarak açıklanan Celourico da Beira-Zamora ve Barselona-Marsilya hatlarındaki H2MED Projesi'nin hayata geçirilmesi için anlaştı.
8 Aralık: 2022 FIFA Dünya Kupası'na son 16 turunda veda eden İspanya Milli Futbol Takımı'nda teknik direktör Luis Enrique ile yollar ayrıldı.
7 Aralık: 2022 Dünya Kupası'nda İspanya'ya karşı son 16 turu maçına çıkan Fas, 12 yıl önce turnuvada şampiyonluğa ulaşan rakibini seri penaltı atışlarıyla evine gönderdi.
6 Aralık: İngiltere Temyiz Mahkemesi, eski sevgilisi Corinna Larsen tarafından özel hayatı taciz ve yasa dışı takiple suçlanan eski İspanya Kralı Juan Carlos'un tahtı bıraktığı 2014 yılına kadar olan süredeki dokunulmazlığını tanıdı.
1 Aralık: İspanya'da sol koalisyon hükümeti, İspanyol enerji şirketi Cepsa'nın önderliğinde ülkenin güneyindeki Endülüs bölgesinde 3 milyar avroluk yeşil hidrojen üretimi projesi açıkladı.
1 Aralık: İspanya'da son 24 saatte dört farklı adrese içinde küçük ölçekli patlayıcı madde bulunan zarf gönderildi. 4 adresin ABD ve Ukrayna’nın Madrid Büyükelçilikleri ile Savunma Bakanlığı ve Ukrayna’ya sevkiyat yapan bir silah fabrikası olduğu açıklandı. Benzer bir zarfın 24 Kasım'da Başbakan Pedro Sanchez'e hitaben Madrid'deki başbakanlık konutuna da gönderildiği belirtildi.
KASIM
BOĞA GÜREŞİNİN YASAKLANMASI İSTENDİ
29 Kasım: Nijerya'dan yola çıkan 3 düzensiz göçmen bir tankerin dış dümen kanadına oturarak 11 günde İspanya'nın Kanarya Adaları'na vardı.
25 Kasım: Bünyesinde Zara, Pull&Bear, Oysho, Stradivarius, Massimo Dutti ve Bershka markalarını bulunduran İnditex çalışanlarının yüzde 57'sinin kısa dönemli sözleşmelerle dondurulan maaşlarla çalıştırıldığı belirtildi. İnditex'in Galisya'daki çalışanları maaş artışı talebiyle greve gitti
24 Kasım: Kökeni tamamen İspanya'ya dayanan ve 13. yüzyıldan itibaren halkın izleyici olarak katılımıyla kültürel etkinliğe dönüştürülen boğa güreşleri tartışma yarattı. Yıllık 4,5 milyar avroluk ekonomiye sahip olan güreşleri 5 milyon kişi izliyor. Hayvan hakları savunucusu siyasi parti PACMA boğa güreşlerinin yasaklanmasını istedi.
22 Kasım: Amerika kıtasının kâşifi Kristof Kolomb'un kökenini bulmak için İspanya'nın kuzeyindeki Galisya bölgesinde 1496'dan bu yana mühürlü olan bir rahibin mezarı açılıp, DNA testiyle karşılaştırılması için kalıntıları çıkarıldı.
17 Kasım: İspanya'da 2015'ten bu yana süregelen ölüm oranlarının doğumdan daha fazla olduğunu gösteren demografik istatistikler, ülkede alarm vermeye başladı.
13 Kasım: Başkent Madrid'de binlerce sağlık çalışanı, sağlık sektörünün özelleştirilmesini, personel eksikliğini ve ağır çalışma şartlarını protesto etti.
13 Kasım: Türkiye'nin hava savunmasına katkı için gönderilen Patriot füze savunma sisteminin görev süresi 2023'ün Haziran ayına kadar uzatıldı.
13 Kasım: Başkent Madrid’e sadece 15 kilometre uzaklıkta; göçmenlerin ve yoksul İspanyolların yaşadığı, Avrupa'nın en büyük varoşu olarak bilinen Canada Real’de 4 bin 500 kişi, iki yıldır elektrik hizmeti alamıyor.
7 Kasım: Demir yolları şirketi Renfe'ye bağlı işçiler, maaş artışı taleplerinin karşılanmadığı gerekçesiyle greve gitti.
4 Kasım: Rus iş insanı Sergey Chemezov'a ait, değeri 143 milyon avro olduğu belirtilen yata el konuldu.
3 Kasım: Kuraklık sorunuyla mücadele eden İspanya'da son 61 yılın en sıcak ekim ayı kayda geçti.
3 Kasım: İki büyük işçi sendikası, yüksek enflasyon ve hayat pahalılığına karşı satın alma gücünü koruyacak şekilde maaş artışı talebiyle Madrid'de gösteri düzenledi.
EKİM
FRANCO’NUN LİYAKAT NİŞANI GERİ ALINDI
31 Ekim: Franco dönemi mağdurları ilk kez anıldı. Başbakan Sanchez, "Geç kaldık ama hafızamız hala güçlü" dedi.
28 Ekim: İspanya ekonomisi yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 0,2 büyüme kaydederek, teknik resesyona girme sinyalleri verdi.
27 Ekim: Sol koalisyon hükümeti, yürürlüğe giren Demokratik Hafıza Yasası kapsamında, Çalışma Bakanlığınca geçmişte Francisco Franco'ya verilen üstün liyakat nişanını geri aldı.
26 Ekim: İspanya'da kuraklığa bağlı olarak giderek büyüyen su sorunu nedeniyle Sevilya'dan sonra Tarragona kentinde de su kullanımına kısıtlama getirildi.
20 Ekim: Sol koalisyon hükümetinin hazırladığı ve mecliste tartışılan 2023 yılı bütçesinde savunma harcamaları yüzde 25,8 arttı.
14 Ekim: 2021 itibarıyla ülke nüfusunun yüzde 27,8'ine denk gelen 13,1 milyon kişi "yoksulluk ve sosyal dışlanma" riski altında olduğu tespit edildi.
13 Ekim: Başbakan Sanchez, enerji krizine karşı ülkedeki hanelerin yüzde 40'ını kapsayacak şekilde 3 milyar avroluk yeni önlem paketi açıkladı.
11 Ekim: Son 30 yılın en kurak yılını yaşayan İspanya'da, baraj ve göletlerdeki toplam su rezervi yüzde 31,7'ye kadar düştü.
4 Ekim: Hükümet, 2023 yılı için 198 milyar 211 milyon avro ile bu zamana kadarki en yüksek bütçeyi onaylayarak meclise gönderdi.
3 Ekim: Kuraklık sorunu nedeniyle ülkenin güneyindeki Sevilya kentinde temel ihtiyaçlar dışında su kullanımına yasak getirildi.
EYLÜL
2023 ‘PABLO PİCASSO YILI’ İLAN EDİLDİ
29 Eylül: Enflasyon, 3 ay sonra tek haneye gerileyerek eylülde yüzde 9 oldu.
26 Eylül: Kanarya Adaları, Murcia, Valensiya, Balear Adaları ve Katalonya bölgelerini etkisi altına alan fırtına ve şiddetli yağış 1 kişinin ölümüne neden oldu. 671 uçuş iptal edildi.
23 Eylül: Endülüs bölgesinin Granada kentinde yürütülen bir kazı çalışması sırasında, Endülüs İslam döneminin (711-1492) son yıllarında yaşayan Müslümanlara ait olduğu tahmin edilen çok sayıda insan kalıntısı bulundu.
22 Eylül: Maliye Bakanı Montero, yüksek enflasyon ve enerji krizi sorunlarına karşı zenginlerden ek vergi alınmasına yönelik çalışma başlattıklarını söyledi.
20 Eylül: Hükümet doğal gazda vergiyi yüzde 21'den yüzde 5'e indirdi.
15 Eylül: İspanya meclisi, İsveç ve Finlandiya'nın NATO'ya katılma talebini oy çokluğuyla onayladı.
15 Eylül: Endülüs bölgesindeki Müslüman hakimiyetinin 1492'de yıkılmasının ardından dinlerini değiştirmeye zorlanan ve Moriskolar olarak adlandırılan gizli Müslümanların torunları, toplumsal baskı nedeniyle hala kimliklerini gizlemek zorunda kalıyor.
12 Eylül: 2023 yılı “Pablo Picasso yılı" ilan edildi.
11 Eylül: Katalonya'da bağımsızlık yanlısı partiler ve sivil toplum örgütleri bu yılki "Diada" adlı Katalonya Ulusal Günü etkinliklerinde ayrı gösteri yapmayı tercih etti.
7 Eylül: İspanya Devlet Başsavcılığınca hazırlanan raporda, nefret suçlarında ciddi artış gözlendiğine dikkat çekilerek, siyasetçilere "radikal söylemlerin nefret ve şiddet suçlarını artırdığı" uyarısında bulunuldu.
3 Eylül: Kovid-19 salgını, kuraklık sorunu ve yükselen enerji fiyatları, İspanya'da başta süt üretimi olmak üzere hayvancılık sektörünün geleceğini riske attı.
AĞUSTOS
4 BİN 600 KİŞİ SICAKTAN ÖLDÜ
30 Ağustos: Bu yıl 75'incisi düzenlenen “La Tomatina”ya katılan 20 bin kişi, dağıtılan 130ton domatesi birbirine attı.
28 Ağustos: Rayanair ve Easyjet hava yolları şirketinde devam eden greve bugünden itibaren İspanyol hava yolu şirketi Iberia Express de katıldı.
26 Ağustos: Yaz boyunca aşırı sıcaklara bağlı olarak hayatını kaybedenlerin sayısının 4 bin 600'ü bulduğu belirtildi.
24 Ağustos: Ukrayna'ya askeri malzeme yardımını iki katına çıkarıldı. Yeni füzesavar batarya, zırhlı araç, mühimmat ve eğitimci gönderme kararı aldı.
23 Ağustos: Su tüketimi için kullanılan baraj ve göletlerin doluluğu son 27 yılın en düşük seviyesine geriledi.
9 Ağustos: Temmuz ayında ortalama 26,6 santigrat dereceyle "ülke tarihinin en sıcak ayını" geçirdi. 1-29 Temmuz döneminde 2 bin 124 kişi aşırı sıcaklara bağlı nedenlerden hayatını kaybetti.
8 Ağustos: Yılbaşından bu yana 220 bin hektardan fazla ormanlık alanın yandığı İspanya, 21. yüzyılın en büyük orman yangınlarına karşı mücadele verdi.
TEMMUZ
EN FAZLA MAYMUN ÇİÇEĞİ VAKASI İSPANYA’DA
29 Temmuz: Maymun çiçeği virüsü nedeniyle ilk kez bir kişihayatını kaybetti.
29 Temmuz: Başbakanı Sanchez, enerji tasarrufu için çalışanlardan zorunlu olmadıkça kravat takmamalarını istedi.
27 Temmuz: DSÖ, maymun çiçeği virüsünün en çok İspanya'da yayıldığını, 3 bin 125 vaka görüldüğünü bildirdi.
HAZİRAN
37 GÖÇMEN ÖLDÜ
28 Haziran: NATO’nun yeni Stratejik Konsept belgesi, İsveç ve Finlandiya’nın üyelik başvuruları, ittifakın doğu kanadının güçlendirilmesi için Madrid’te 28-30 Haziran günleri arasında “NATO Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi" yapıldı.
26 Haziran: Fas'tan İspanya'ya geçmeye çalışan 37 göçmen öldü.
19 Haziran: Başbakan Sanchez'in lideri olduğu Sosyalist İşçi Partisi, kalesi olarak gördüğü Endülüs'te tarihinin en kötü seçim sonucunu aldı. Yerel parlamento seçimlerini merkez sağ Halk Partisi kazandı.
7 Haziran: Hükümet, gıda israfını önlemek amacıyla bir dizi kararlar alarak, önlemlere uymayanlara 500 bin avroya kadar cezası verilmesini öngören yasa tasarısını kabul etti.
MAYIS
MONARŞİ Mİ, CUMHURİYET Mİ?
24 Mayıs: AB’nin en yüksek mahkemesi, eski Katalan lider ve Avrupa Parlamentosu (AP) milletvekili Carles Puigdemont'un dokunulmazlığının kaldırılması kararının askıya alınmasına karar verdi.
14 Mayıs: Parlamenter monarşi ile yönetilen İspanya'da, resmi geçerliliği olmamasına rağmen ilk kez ülke genelinde "monarşi mi yoksa cumhuriyet mi?" sorusuyla halk oylaması yapıldı.
9 Mayıs: Batı Sahra kıyılarından yola çıkan ve İspanya'nın güney batısındaki Kanarya Adaları'na gelmeye çalışan düzensiz göçmenleri taşıyan teknenin batması sonucu 44 kişi öldü.
5 Mayıs: İspanya İstihbarat Merkezi, ayrılıkçı Katalan siyasetçileri, İsrail kökenli siber güvenlik şirketi NSO Group tarafından geliştirilen "Pegasus" isimli casus yazılımla dinlediğini açıkladı.
3 Mayıs: Kovid-19 salgınının sağlık sistemindeki olumsuz etkilerinden dolayı ameliyat sırası bekleyen hastaların sayısı 700 bini geçerek rekor seviyeye çıktı.
NİSAN
PEGASUS’UN KULAĞI KATALAN LİDERLERİNİ DİNLEDİ
21 Nisan: Katalonya özerk hükümet başkanı Pere Aragones, ayrılıkçı Katalan liderlerin Pegasus sistemiyle takibe alındığı iddialarının araştırılmaması halinde merkezi hükümete dışarıdan verdikleri desteği geri çekecekleri açıkladı.
19 Nisan: Hükümet, Kovid-19 salgınından dolayı 700 gündür uygulanan kapalı alanda maske zorunluluğunu kaldırdı.
10 Nisan: İspanya'nın doğusundaki Valensiya kentinde düzenlenen operasyonda, koruma altındaki hayvan türlerine ait olduğu belirtilen ve sayıları 1000'den fazla olan doldurulmuş hayvanların bulunduğu bildirildi.
6 Nisan: Katolik Kilisesi'nin anlaştığı bağımsız komisyon çalışmalarının ilk 6 haftasında çocuklara yönelik cinsel istismar iddialarıyla ilgili yaklaşık 30 yeni vakaya ulaştı.
5 Nisan: 25 Rus diplomat ve büyükelçilik personeli hakkında sınır dışı kararı verildi.
MART
PUTİN’DEKİ ANAHTARI GERİ İSTEDİLER
30 Mart: Enflasyon, martta yıllık bazda yüzde 9,8 ile son 37 yılın en yüksek seviyesine çıktı.
29 Mart: Başkent Madrid'de Belediye Meclisi, 2006'da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'e verilen şehrin altın anahtarının geri alınmasını onayladı.
20 Mart: Yüksek maliyetlere ve düşük kar paylarına karşı hükümetten çözüm talep eden çiftçiler, başkent Madrid'de yüksek katılımlı bir eylem yaptı.
15 Mart: Hükümet, AB’nin Rusya'ya uyguladığı yaptırımlar kapsamında son 24 saatte Barcelona, Mayorka ve Melilla'da bulunan ve dolaylı yollardan Rus iş insanlarına ait olduğu belirtilen iki lüks yata ve bir gemiye el koydu.
ŞUBAT
KİLİSEDE ÇOCUK İSTİSMARI
18 Şubat: Katolik Kilisesinde çocuklara yönelik cinsel istismar vakalarının bugüne kadar ortaya çıkarılandan çok daha fazla olduğu iddiaları, kilisede, siyasette, basında ve toplumdaki sessizlikten dolayı istenilen düzeyde araştırılamıyor.
17 Şubat: Yıllık doğum sayıları art arda 3 yıldır azalarak son 80 yılın en düşük seviyesine ulaştı.
15 Şubat: Ulusal İstatistik Enstitüsü'nün verilerine göre ülkede bir banka çalışanının yıllık ortalama geliri 45 bin avro iken, üst düzey yöneticilerde bu ortalama 1 milyon 410 bin avroya kadar yükseliyor.
OCAK
TERÖR SALDIRILARINDA İSPANYA GİZLİ SERVİSİ PARMAĞI
20 Ocak: Savunma Bakanı Margarita Robles, NATO organizasyonuyla Karadeniz'e 2 savaş gemisi göndereceklerini açıkladı.
15 Ocak: Turizm sektörü, Kovid-19 salgınının etkisiyle son iki yılda 164 milyar 391 milyon avroluk kayıp yaşadı.
13 Ocak: Barselona kentinde ve Cambrils ilçesinde 17 Ağustos 2017'de meydana gelen ve 16 kişinin ölümüne 131 kişinin de yaralanmasına neden olan terör saldırılarının arkasında İspanya gizli servisinin olduğu iddia edildi.
2 Ocak: Hükümet, AB ülkelerinde tartışmaya açılan, yeni nükleer enerji ve doğal gaz santrallerinin "yeşil yatırım" olarak sınıflandırılması teklifine karşı çıktı.