Financial Times’tan çarpıcı haber: Almanya, Ukrayna’ya gidecek yardımı geciktiriyor
Financial Times AB’nin Ukrayna’ya yönelik düzenlediği yeni yardım paketinin, Almanya’nın muhalefeti nedeniyle gecikmeye uğradığını haberleştirdi. Gazetenin Brüksel Büro Şefi Henry Foy Brüksel ile Berlin arasında Ukrayna’ya yardım miktarları konusunda çatlak oluştuğunu kaleme aldı
Merkezi İngiltere’nin başkenti Londra’da bulunan Financial Times gazetesinde, Almanya’daki ekonomik ve siyasi gelişmelerin Avrupa Birliği’nin (AB) Ukrayna politikasına etkisi üzerine önemli bir değerlendirme kaleme alındı. Financial Times’in Brüksel Büro Şefi Henry Foy’un imzasıyla yayınlanan makalede “Almanya'nın AB fonu reformuna karşı çıkması Ukrayna'ya silah sevkiyatını geciktirme riski taşıyor” görüşü yer aldı. Yazıda, Almanya’nın planlanan AB fonunda değişikliklere gitmeye çalıştığı ve bunun AB’nin Ukrayna’ya desteğine zarar verdiği vurgulandı.
Ukrayna’ya verilen askeri desteğin, Avrupa Birliği üye ekonomilerine önemli bir yük getirmesi daha önce askeri amaçlarla oluşturulan Avrupa Barış Fonu’ndaki (EPF) kaynakların tükenmesine yol açtı. Son iki yılda üye ülkelerin Ukrayna’ya gönderdikleri silahlar için ülkelere EPF’den 5,6 milyar avroluk geri ödeme yapılmıştı. Şimdi ise AB, Ukrayna’ya daha fazla silah göndermek ve Avrupa silah endüstrisinin kapasitesini geliştirmek amacıyla fona takviye yapmayı tartışıyor.
MÜHİMMAT SAVAŞI
Foy, NATO Genel Sekreteri’nin Rusya - Ukrayna savaşını "mühimmat savaşı" olarak adlandırdığı ve Ukrayna ordusunun son zamanlarda silahlarını karneyle dağıtmaya başladığını hatırlattı. AB’nin desteği ise şüpheli: “Brüksel geçen hafta mart ayına kadar Kiev'e 1 milyon top mermisi gönderme taahhüdünü yerine getiremeyeceğini itiraf etti.”
Öte yandan, ekonomik zorluklar nedeniyle büyük üretici hareketleriyle ve grevlerle sarsılan Almanya’nın AB ödeme planlarına muhalefeti askeri desteğin daha da gecikmesine yol açıyor: “Berlin, Almanya Anayasa Mahkemesi’nin bütçe düzenlemelerine karşı verdiği kararın ardından yoğun mali kısıtlamalar altında. Berlin, Kiev'e iki taraflı olarak tedarik ettiği silahların değerinin fondan aldığı paya sayılmasını talep ediyor. Daha küçük ülkeler ise bunun fonun boyutunu ciddi ölçüde küçülteceğini söylüyor.”
Foy’un aktardığına göre üst düzey bir AB yetkilisi Almanya'nın tutumuna atıfta bulunarak "şartların kendileri için kabul edilebilir olduğundan emin olmadan ödemeye evet ya da hayır demek istemiyorlar" dedi.
BATI’NIN DESTEĞİ GARANTİ DEĞİL
Batılı ülkelerin Ukrayna’ya verdiği askeri destekle ilgili yaşanan sıkıntılar Almanya’nın muhalefetiyle sınırlı değil. Foy, AB’nin de ABD’nin henüz yeni askeri destekleri netleştiremediğine işaret etti: “AB liderleri geçtiğimiz hafta Macaristan'ın itirazlarını aşarak Ukrayna'nın ekonomisini ve bütçesini ayakta tutmak için dört yıl içinde 50 milyar avro ödemeyi kabul etti ancak askeri finansman konusu çözüme kavuşturulamadı. 2022'den bu yana Ukrayna'ya en fazla silah yardımı yapan ülke olan ABD, Kiev'e yeni askeri ve ekonomik yardım için henüz Kongre'den onay alamadı.”
ALMANYA DAHA AZ ÖDEMEK İSTİYOR
EPF’yle ilgili yapılacak düzenlemelerde üye ülkelerin fikirlerinin alınmadığından şikayet eden Alman hükümeti, ülkelerin tek başlarına Ukrayna’ya yapmış olduğu yardımların fona yapmaları beklenen katkıdan düşülmesini talep ediyor. Öte yandan, Foy’un aktardığına göre fona katkıda bulunan Almanya ve Fransa gibi büyük devletler, “Baltık ülkeleri gibi daha küçük ülkelerin Ukrayna'ya eski Sovyet dönemi silahları göndererek EPF'den büyük geri ödemeler aldıklarını ve bu parayı kendi teçhizatlarını yenilemek için kullandıklarını iddia ediyor.”
Almanya ve Fransa gibi daha büyük devletler ek olarak, EPF’nin işleme usulünde yapılacak değişikliğin de çabuk gerçekleşmesi konusunda ısrarcılar. Makalede bu talep şöyle aktarılıyor: “İkinci bir anlaşmazlık noktası ise EPF'nin ülkelere geri ödeme yapmak yerine silah sözleşmelerini finanse etmek için kullanılmasına ne zaman geçileceği. AB yetkilisi, Almanya ve Fransa gibi büyük silah sanayilerine sahip ülkelerin hızlı bir değişim için bastırdıklarını ve en büyük yararı onların sağlayacağını ifade etti.”
Avrupa Barış Fonu nedir?
Avrupa Komisyonu’nun tanımına göre Avrupa Barış Fonu (EPF), AB'nin “küresel bir güvenlik sağlayıcısı olarak” hareket etme kabiliyetini artıran “bütçe dışı” bir araçtır. “Barışı korumak, çatışmaları önlemek ve uluslararası güvenliği güçlendirmek amacıyla Mart 2021'de kurulmuştur.” Toplam bütçesi 2021-2027 dönemi için 12 milyar avronun üzerindedir. Fonun yıllara göre değişen tavan sınırlaması ise 2021'de 399 milyon avroyken 2027'de 2,480 milyar avroya kadar çıkmaktadır. Dünyanın farklı ülkelerindeki askeri projeler için kullanılan fon yalnızca 2023 yılında Ukrayna, Kuzey Makedonya, Moldova, Gürcistan, Ürdün, Nijer, Gana, Benin ve Somali ordularının eğitiminde ve askeri hizmet desteği sağlanmasında harcanmıştır. Bu özelliğiyle, AB’nin kendi coğrafyası dışında askeri harekat gücünü desteklemek için kullanılmaktadır.