Fransa Afrika Boynuzu'ndaki konumunu güçlendiriyor: Türkiye'ye jeopolitik bir darbe

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un Cibuti ve Etiyopya'ya yaptığı son ziyaretler, Paris'in Afrika Boynuzu'nda ulaşmayı umduğu “gerçek hedefler” hakkında birçok soruyu gündeme getirdi. Ziyaretin Paris'in Sahel bölgesindeki etkisinin gitgide azaldığı bir döneme denk gelmesi dikkat çekiyor.

20 Aralık'ta Macron, Afrika'daki en büyük Fransız askeri üssüne ev sahipliği yapan, bin 500 askerin konuşlandığı Cibuti'deydi. Ziyareti sırasında Kızıldeniz'deki durumu ve Somali'yi görüşmek üzere Cibuti Cumhurbaşkanı İsmail Ömer Gulle ile bir araya geldi.

TÜRK BAŞARISINA KONMAK

Fransa Devlet Başkanı daha sonra Etiyopya'ya gitti ve mevkidaşıyla ülke donanmasını güçlendirme yollarını görüştü. Macron ayrıca Etiyopya'nın Somaliland'daki Berbera limanına erişim hakkına sahip olduğunu vurguladı. Bu ziyaret doğrudan Türkiye'nin Etiyopya ve Somali arasındaki anlaşmazlığa arabuluculuk etme çabalarının sonucusuydu: 11 Aralık'ta iki ülke arasında tarihi bir uzlaşma anlaşmasına varıldı; bu anlaşma, karayla çevrili Etiyopya'ya denize erişim sağlayacak.

Birçok uzman, Paris'in Afrika Boynuzu'ndaki etkisini, özellikle Kızıldeniz'e erişimi olan ülkelerde artırmaya çalıştığına inanıyor. Cibuti'deki büyük üssün yanı sıra Somaliland'da başka bir Fransız askeri üssüne daha sahip olmayı amaçlıyor.

ÜÇ ÜLKEYE YATIRIMLAR

Bazı analistler, Fransa'nın Türkiye'nin Somali'deki rolünü zayıflatmaya çalıştığını ileri sürüyor. Somali 8 Şubat'ta Türkiye ile Kenya'dan Cibuti'ye kadar yaklaşık 3 bin km.'lik Somali kıyı şeridini savaş gemileri ve Türk askeriyle savunacak önemli bir on yıllık anlaşma imzaladı.

Ankara ayrıca 2022'de Tigray güçlerinin başkenti ele geçirmesini önlemek için Abiy Ahmed hükümetine İHA tedarik ederek Etiyopya ile güçlü bağlarını sürdürüyor. Türkiye, Etiyopya'daki stratejik altyapı projelerine yaklaşık 3 milyar dolar yatırım yaptı.

Cibuti'ye gelince, stratejik konumu nedeniyle son zamanlarda Türkiye'nin ilgisini çekiyor. 19 Şubat'ta, her iki ülkenin Savunma Bakanlıkları askeri eğitim, mali işbirliği ve planlanan yardımların uygulanmasını kapsayan üç işbirliği anlaşması imzaladı. Bazı kaynaklara göre Türkiye, Babülmendeb Boğazı yakınında hayati bir konuma sahip olan Cibuti'de bir askeri lojistik üssü açmaya hazırlanıyor. Türkiye ayrıca Haziran 2022'de Cibuti'ye Bayraktar TB2'leri teslim etti.

İSTİKRARI BOZMAK

Ankara, Afrika Boynuzu'nda istikrar ve güvenliği sağlamak için büyük ölçekli projeler üstlenirken Paris, Etiyopya hükümetine Fransız askeri varlığının genişletilmesi konusunda baskı yapıyor ve bölgedeki konumunu güçlendirmek için birliklerini kovulduğu Çad ve Senegal'den Cibuti'deki üssüne taşımakta ısrar ediyor. Bu, Türkiye'nin projelerini önemli ölçüde engelleyebilir ve Etiyopya ile Somali arasındaki gerginliği artırabilir.