Atlantikçiler Milliyetçilere karşı birleşti

Genel seçimlerin birinci turunu yüzde 33,4 ile önde bitiren Milliyetçi Ulusal Birlik (RN) partisi, ikinci turda mutlak çoğunluğu almak için yarışıyor. 577 sandalyeli Meclis’te hükümeti kurmak için 289 milletvekiline sahip olmak gerekiyor. Ulusal Birlik Partisi adaylarından başta Marine Le Pen olmak üzere 39’u yüzde 50’yi geçerek ilk turda seçildiler. Yeni Halk Cephesinden 32, Macron’un merkez sağ cephesinden de 2 aday ilk turda seçildiler.

Fransız Komünist Partisi Genel Sekreteri Fabien Roussel kendi seçim bölgesinde RN adayı karşısında ilk turda elendi. Seçim bölgelerinde en çok oy alan 2 aday ikinci tura kaldı. Ayrıca yüzde 12,5 ve üzeri oy alan adaylar da üçüncü ve/veya dördüncü aday olarak ikinci tura katılma hakkı elde ettiler.

İki tur arası RN karşıtı partiler arasında yapılan pazarlıklar meyvesini verdi. Cumhurbaşkanı Macron’un Merkez Sağ Cephesi ile Sosyalistler, Komünistler, Yeşiller ve Melanchon’un Boyun Eğmeyen Fransa partisinin oluşturduğu Yeni Halk Cephesi Milliyetçi partinin önünü kesmek için anlaştı.

MACRON VE SOSYAL DEMOKRATLAR RN’E KARŞI BİRLİKTE HAREKET EDİYOR

İkinci turun en büyük özelliği üçüncü ve dördüncü sıradaki adayların pazarlık sonucu birbirlerinin lehine çekilmesi. Bu durumda üçüncü sıradaki adayların çekilmesi için RN’in karşısındaki partiler (Macron’un Merkez Sağ Cephesi ve Yeni Halk Cephesi) arasında pazarlıklar yürütüldü. Bu Atlantikçi cephe, üç adayın kaldığı seçim bölgelerinde, Le Pen’in partisinin adayına karşı oyların bölünmemesi için üçüncü sıradaki adayların çekilmesi ve Ulusal Birlik adayına karşı ikinci olan adayın desteklenmesi konusunda anlaşarak kendi deyimleriyle “ Aşırı sağ Ulusal Birlik partisine karşı ‘Cumhuriyetçi Cephe’ oluşturdular”.

306 seçim bölgesinde 3 aday ikinci tura kaldı. Yeni Halk Cephesi 134, Macron cephesi 82 üçüncü sıra adayını geri çekti. Örneğin Kuzey bölgesinde üçüncü sıradaki Yeni Halk Cephesi adayı Leslie Mortreux, RN adayına karşı mevcut İçişleri Bakanı Gérald Darmanin lehine çekildi. Yine, Normandiya'da (Calvados) Yeni Halk Cephesi üçüncü sıra adayı Noé Gauchard'ın eski Başbakan Élisabeth Borne lehine adaylıktan çekildi.

Sosyalist Parti Genel Sekreteri Olivier Faure, 30 Haziran'da BFMTV'de bu durum sorulduğunda "Bayan Borne'u kurtaracağımızı varsayıyorum" dedi. Macron’un bir önceki başbakanını kurtarmak Sosyalist Partiye düştü. Kısacası Sosyalistler, Komünistler, Yeşiller ve Melanchon’un partisi ikinci turda Macron’un adaylarına, Macron’un partisi de Yeni Halk Cephesi adaylarına oy verecek.

Ulusal Birlik Partisinin mutlak çoğunluğu almasını engellemeyi hedefleyen bu çekilmeler, her iki cephenin ikinci tura kalan aday sayısını azalttı. İkinci turda Yeni Halk Cephe’sinin 286, Macron cephesinin ise 240 adayı kaldı. 577 sandalyeli Meclis’te mutlak çoğunluk 289 olduğu için her iki cephe de mutlak çoğunluktan vaz geçmiş oldu.

Neoliberal küreselleşmenin temsilcileri Macron ve Sosyal Demokratlar NATO şemsiyesi altında, ABD işbirlikçiliğinde, Ukrayna’da savaş kışkırtıcılığında ve Rusya düşmanlığında Milliyetçilere karşı birleştiler.

MACRON’UN SOSYAL DEMOKRATLARLA HÜKÜMET KURMA PLANI

Macron’un Meclis’i feshederken yaptığı planlardan biri de Melanchon’un milletvekilleri hariç Sosyalist, Komünist ve Yeşillerle bir “Büyük koalisyon” oluşturmaktı. Macron bu “Büyük Koalisyonda” Melanchon’un partisinin yer almayacağını açıklamıştı. Fakat Melenchon’un desteğinin olmadığı bir hükümet çoğunluğu oluşturması çok zor. Bu durumda, Macron’un Cumhuriyetçiler, diğer küçük partiler ve bağımsız milletvekillerini ikna etmesi gerekecek. Veya Melenchon ile anlaşmak zorunda kalacak.

SEÇİMLER SONRASI HÜKÜMET KRİZİ YAŞANACAK

Her hâlükârda Ulusal Birlik mutlak çoğunluğu alamazsa seçimlerden sonra bir hükümet krizinin çıkacağı ortada. Cumhurbaşkanının bir yıl içinde Meclis’i yeniden feshetme yetkisi yok. Meclis’te hiçbir parti veya ittifakın hükümeti kuramaması durumunda tahammüllere göre Cumhurbaşkanının istifa etmesi gerekiyor. Fakat Macron istifa etmeyeceğini açıkladı. Macron’un elindeki diğer bir seçenek de bir teknokrat hükümeti kurarak zaman kazanmak ve 2025 Haziran ayında Meclis’i feshederek ülkeyi yeniden seçime götürmek. Elbette bu sadece Macron’un yıkılmasını geciktirmekten başka bir şeye yaramayacaktır.

Ulusal Birlik Partisi ilk turda 39 milletvekilini almış durumda. Geri kalan 439 seçim bölgesinde adayları bulunuyor. Yani mutlak çoğunluğu alma şansı olan tek parti durumunda. Tüm anket kumlarının ortak görüşü bu çekilmeler o seçim bölgelerinde RN adaylarının seçilme şansını azaltacak ve Meclis’te mutlak çoğunluğu bulması zora girecek. RN Genel Başkanı ve Başbakan adayı Jordan Bardella bu çekilmelerle oluşan Macron-Sosyal Demokratlar ittifakı ile ilgili “Bunun her iki yönde de bir onursuzluk ittifakı olduğunu” belirterek, “Fransızlar aptal değildir" dedi.

Gerek Bardella gerekse Marine Le Pen tüm bu engellemelere rağmen mutlak çoğunluğu alacaklarını ifade ediyorlar. Yeni Halk Cephesi seçmenlerinin Macron’un adaylarına oy verme konusunda çekimser davranacağı, sandığa gitmeyeceği, giderse de boş oy kullanacağı değerlendirmeleri de yapılıyor. Aynı şey Macron seçmenleri için de geçerli. Bu da RN adaylarının seçilme şansını artıracaktır.

Her halükârda, RN için mutlak çoğunluk olsun ya da olmasın, bu Milliyetçi parti pazar akşamı genel seçimlerin sonunda son derece güçlenmiş olarak çıkacaktır. 200’ün üzerinde milletvekili çıkaracağı öngörülen RN, geçen seçimlere göre Meclis’te milletvekili sayısını üçe katlamış olacak.