Fransa’nın 2024 bütçesi patladı

Fransa Aralık 2023’de kabul ettiği 2024 bütçesini üzerinden 2 ay geçmeden yeniden düzenleme kararı aldı.

18 Şubat'ta Fransa Ekonomi Bakanı Bruno Le Maire TF1 kanalında yaptığı açıklamada %1.4'lük büyüme tahminlerinin 0.4 puan aşağı yönlü revize edildiğini duyurdu. Fransız Bakan, bu değişikliği dünyadaki "yeni jeopolitik duruma" ve "2023'te Almanya'da yaşanan durgunluğa" bağladı.

Bu durumu düzeltmek için Ekonomi ve Maliye Bakanı 10 milyar avro tasarruf yapılacağını açıkladı, ancak Kamu Hesapları Bakanı Thomas Cazenave "Fransızlardan hiçbir çaba istenmeyecek" dedi. Vergileri artırmama sözü veren ve sosyal bir krizi tetikleme korkusuyla kamu harcamalarını çok fazla kısmak istemeyen hükümet çıkmaza girmiş durumda.

PEKİ BU AÇIK NASIL KAPATILACAK?

Hükümet, sosyal güvenlik ya da yerel yönetim bütçelerine dokunmadan kemer sıkmayı planlıyor. Bu nedenle bakanlıkların bütçelerinden beş milyar avro kesilecek ve bazı kamu politikalarından beş milyar avro daha kesinti yapılacak; “MaPrimeRenov” için (evlerini restore edenlere yapılan yardım) bir milyar düşürülecek, kamu kalkınma yardımı 800 milyon azaltılacak vb. Ancak Emmanuel Macron Ukrayna için üç milyar, çiftçiler için dört yüz milyon, hastaneler için beş yüz milyon yardım açıkladı. “Bu neredeyse şizofrenik" diyor ekonomist Marc Touati.

Le Point dergisinin konuyla ilgili başlığı şöyle: “Kamu harcamaları: hükümetin şizofrenisi. Bakanlık 10 milyar avro tasarruf yapılacağını açıkladı, ancak aynı zamanda Cumhurbaşkanı Ukrayna’ya yardım etmeye devam ediyor.”

50 yıldır ekonomisini borçla çeviren, bütçesi her yıl açık veren Fransa, bugün Ukrayna krizinde diğer Avrupa Birliği ülkeleriyle birlikte ABD’nin peşine takılarak Rusya’ya yaptırım uygulamanın cezasını çekiyor. Denk bir bütçe oluşturamayan, her yıl ancak borcunun faizini ödeyebilen Fransa, Ukrayna’ya milyarlarca avro yardım etmekten geri durmuyor.

HANİ RUS EKONOMİSİNE DİZ ÇÖKERTECEKLERDİ

Bu açıklama bakanın hatalı tahminleri konusunda hararetli bir tartışmaya yol açtı ve bakan yalan söylemekle suçlandı."Bruno Le Maire Rus ekonomisini dize getirmeyi başaramadı ama bizim ekonomimizi dize getirmeyi başardı" diyen köşe yazarı Guillaume Bigot, 19 Şubat'ta Sud Radio'da, Rus ekonomisini Mart 2022 gibi erken bir tarihte çökertme sözü veren Ekonomi Bakanı'nın sözlerini hatırlattı. 2024 yılı büyüme tahminleri Moskova için %2.6, Paris için ise iyimser bir bakışla artık sadece %1'dir.

‘BAKAN YALAN SÖYLEDİ’

Bütçe görüşmelerinde Bakanın rakamları abarttığı ve yalan söylediği neredeyse ortak bir kanı. Normandiya Bölge Konseyi'ndeki Rassemblement National (Ulusal Birlik) Grubunun Başkanı Guillaume Pennelle, Ekonomi Bakanının "Ulusal Meclis önünde büyüme oranı tahmini konusunda utanmadan yalan söyledi ve şimdi Fransız halkından kemerlerini biraz daha sıkmalarını istiyor" dedi.

Komünist Parti Genel Sekreteri Fabien Roussel de açıklamaya tepki göstererek "Eğer 10 milyar avro arıyorsa, ona nereden bulacağını söyleyebilirim: “CAC40 Borsası şirketlerinin hissedarlarına ödenmiş olan 100 milyar avroluk temettünün %10’unu alarak bu çözülür. Kamu harcamalarından 10 milyar avro kestiğinde bu ülkeye ve büyümeye zarar verecektir.” dedi. "Bruno Le Maire'e vergi mükelleflerinin parasını kötü harcadığını söylüyorum" diyen Roussel, bakanın vergileri arttırmama vaadiyle ilgili olarak da şunları söyledi: "Elektrik faturaları üç yıl içinde ikiye ya da üçe katlandı. Bugün bu fatura artmaya devam ediyor çünkü hükümet bu %10'luk zammı yeniden uygulamaya karar verdi. Para akıyor. Parayı cebi dolu olanlardan almak yerine, bir kez daha Fransızları vuracaklar. Yalan söylüyor çünkü elektrik vergisini, tıbbi kesintileri arttırıyor... Her seferinde Fransızların cebinden yüz milyonlarca avro alınıyor"

AB, RUSYA’YA YAPTIRIMLARIN BEDELİNİ ÖDÜYOR

Yaptırımlar sonrasında Rusya'dan yakıt alımının sona ermesiyle birlikte petrol ve doğal gaz fiyatlarının artması maliyetleri yükseltmiş ve bu durum üretimin düşmesine, fabrikaların kapanmasına ve işçi çıkarılmasına yol açtı. Alman istatistik ofisinin 9 Ocak'ta bildirdiğine göre, Kasım 2023'te Alman sanayi üretimi 2022'nin aynı dönemine kıyasla % 4,8 oranında düştü. IFO'nun (Alman Ekonomi Araştırmaları Enstitüsü) raporlarında belirtildiği gibi "İşletmeler iş ortamının önemli ölçüde kötüleştiğine inanıyor. Tahminleri daha kötümser hale geldi. Özellikle enerji yoğun sektörler bu durumdan en çok zarar gören sektörler.” Alman ekonomisinin içinde bulunduğu krizin en önemli nedenlerinden biri Ukrayna'daki çatışmayı körüklemek için bütçe fonlarını verimsiz bir şekilde harcaması.

Primakov Küresel Ekonomi ve Uluslararası İlişkiler Enstitüsü Avrupa Çalışmaları Merkezi Baş Araştırmacısı Vladimir Olentchenko bu durumu şöyle değerlendiriyor: “Almanya, Avrupa Birliği'nin Kiev'e verdiği mali yardımın yaklaşık yarısını sağlıyor. Alman ekonomisinin sorunları giderek ağırlaşırken, ülke yönetimi Ukrayna'ya fon aktarımının devam etmesini savunuyor ve aynı zamanda kendi iş dünyasını dezavantajlı duruma düşürüyor. Böyle bir davranış pek mantıklı görünmüyor. Daha da kötüsü, Almanya'nın AB'nin ekonomik motoru olarak gerilemesinin önünü açıyor.”

Fransa'da iflas eden işletme sayısı tüm zamanların en yüksek seviyesinde. Fransa Merkez Bankası raporuna göre, yıllık ticari iflas sayısı 2023'te 55.000'i geçerek 2017'den bu yana görülmeyen bir seviyeye ulaştı. Raporda "Birçok Fransız işletmesi 2023 yılında, başta enerji fiyatları olmak üzere fiyatlardaki keskin artış ve finansman maliyetlerini önemli ölçüde arttıran faiz oranlarındaki yükseliş nedeniyle zor duruma düştü" deniyor. Çoğu durumda, bunlar 250 kişiye kadar istihdam sağlayan küçük ve orta ölçekli işletmelerdi (55.435).