Generallerden saldırıya sert tepki!

Tevfik Kadan

Aydınlık’a konuşan emekli tümgeneraller Beyazıt Karataş ve Ahmet Yavuz ile emekli tümamiraller Cem Gürdeniz ve Soner Polat, vurulan üssün stratejik önemi, saldırının hedefi, verilen mesajları ve Türkiye’nin tutumunu değerlendirdi. İdlib’deki kimyasal saldırının senaryo olduğunu belirten komutanlar, ABD’nin bu saldırıyla Rusya’ya mesaj verdiğine dikkat çekti. Komutanların açıklamaları şöyle:

KİMYASAL SALDIRI PROVOKASYONDU

Emekli Hava Tümgeneral Beyazıt Karataş:

ABD, IŞİD’e karşı saldırıya geçiyorum bahanesiyle 23 Eylül 2014’te Suriye’ye saldırdı. İlk müdahaleyi o tarihte yine Tomahawk füzeleriyle başlattı. IŞİD bahanesiyle PKK/PYD’nin önünü açacak, Suriye’nin altyapısını bozacak bir adımdı bu. O dönemde de Esad’ın kimyasal silah kullandığı gündeme gelmişti ama muhalifler tarafından ilkel bir silahın kullanıldığı ortaya çıktı ve üstünü kapattılar. Ayrıca o dönem Suriye, Birleşmiş Milletler’in gözetiminde kimyasal silahlarını imha etmek üzere teslim etti. İmha eden geminin fotoğrafları boy boy çıktı. Bölgede inisiyatif kazanan Suriye ve Rusya böyle bir saldırı yapar mı? Yapmaz. Trump göreve geldiği günden beri sıkıntı içinde. Bu bir provokasyondu ve araştırma gereği duymadan ABD geldi, vurdu.

ÜSSÜN STRATEJİK ÖNEMİ VAR

Şayrat Meydanı’nın ve üssünün bir özelliği var. Bu meydan, Şam’ın 135 km. kuzeydoğusunda, Hama’nın 35. km güneydoğusunda bulunuyor. Palmira, Deyr ez Zor ve Rakka’ya destek veren hava gücünün bulunduğu meydanlardan bir tanesi. Hem Halep’e, İdlip’e yani kuzeye hem de Rakka’ya yani doğuya doğru operasyon desteği veren bir havva üssü. Bu meydanı rastgele Suriye uçakları var diye vurmadılar. Suriye ve Rusya’nın ileride Deyr ez Zor ve Rakka’ya yürümesini engelleyecek hatta Palmira’nın tekrar elden çıkmasına neden olacabilecek bir saldırı. Burası çift, çapraz pistli. Yaklaşık 2 filonun yani 40 uçağın konuşlanabileceği bir meydan. Suriye için önemli bir askeri üs ve stratejik önemde. Lazkiye’ye yerleşen Hmeymim meydanına yerleşen Rusları herkes biliyor. Rusların ikinci bir meydana ihtiyacı olduğu söyleniyordu ve bu Şayrat meydanıydı. 500 bin dolarlık füzelerin karşılığını ABD almak ister. Rusya’nın Palmira’ya ve Deyr ez Zor’a destek veren, Rus özel kuvvetleri taşıyan destek helikopterleri burada bulunuyordu. Zaten ABD açıklamasında Rusların bulunduğu bölgeyi vurmadık diyor. Burayı vurarak Suriye’yi engellemiş oluyorsunuz evet ama Rusya hem Hazar Denizi’nden hem İran’dan muhalifleri vurabiliyor. Rusya bu açığı kapatmak için takviye uçaklar yollayabilir, ikincisi İran’daki hava üslerini kullanabilir, üçüncüsü Hazar Denizi’nden vurabilir veya uçak gemilerini Akdeniz’e yollayabilir. ABD gerginliği tırmandırmak isterse Ruslar da kendi planlarını yapacaklardır.

ALÇAK İRTİFALI FÜZELER

Türkiye’nin de alması gündemde olan S400 füzelerinin Tomahawk füzelerini engellemesi gibi bir durum yok. Tomahawklar 3-4 metreden giden füzeler, alçak irtifadan yol alıyorlar. Elektrik direği boyutu ilerleyen engellere karşı da uyarı sistemi olan seyahat füzeleri. S400’lerle bunları vuramazsınız. Bunları vurabilen sistem de neredeyse yok. Tomahawklar ABD’nin ve İngiltere’nin elinde bulunuyor yalnızca.

SALDIRI RUSYA’YA MESAJ

Esas plan aralık 2015’te Esad rejiminin çökmesine yönelikti. 23 Eylül 2014’te başayan saldırı planı Esad rejiminin çökmesiydi. Rusya’nın müdahalesi ile bu plan çöktü. ABD’nin son saldırısı Suriye savaşının kızışmasına, gerilimin artmasına yönelik ve Türkiye’ye zarar verecek bir saldırı. Bu saldırı esasında Rusya’ya verilen bir mesajdır. ABD’nin bütün faaliyetleri kantonlarla beraber İsrail koridorunu oluşturmak. Ama bu durum iki sebepten dolayı kesintiye uğradı. Birincisi Rusya’nın müdahalesi, ikincisi Türkiye’nin Fırat Kalkanı Harekatı’nı başlatması. Bu koridor engellenmiş görünüyor ama planlar değişmedi. Koridor hayali bitmedi. Bölgenin kaynaklarının Akdeniz’e açılmasını hedefliyorlar. Eğer Türkiye yanlış politikalar içine girip ABD’nin dümen suyuna giderek tavizler verirse Fırat Kalkanı tek başına bunu engellemez. “Amerika bunu yapsın bizde gereken desteği veririz” gibi açıklamalar doğru değil. Yetki Meclisindir. İşte tam da bu yüzden ‘hayır’ diyoruz.

JEOPOİTİK KIRILMALARA SEBEP OLACAK

Emekli Tümamiral Cem Gürdeniz:

Bu saldırının geleceğinin belirtileri çok önceden verilmişti. İdlib’deki kimyasal saldırı senaryosunun esasında bir düzenleme olduğunu ilkokul çocukları bile bilir. Çünkü 2012’den beri Suriye’de hiçbir kimyasal silah bırakılmadı. Birleşmiş Milletler bunun denetimlerini yaptı. Bunlar savaş gemileri kontrolünde ülke dışına çıkarılıp imha edildi. Meşru devletin başında olan Esad defalarca bunu deklare etti. Şimdi bir anda İdlib senaryosu ortaya çıkıyor. Bu olayı sadece bir operatif, taktik harekat olarak görmemek lazım. Bu olay çok ciddi jeopolitik kırılmaları beraberinde getirecek. Bu USS Porter ve USS Ross gemileri tarafından bu hücumun yapılması, Rusya’ya verilmiş çok büyük bir mesajdır.

ABD FİİLEN İLK KEZ SURİYE’DE

Rusya bundan 1.5 yıl önce Hazar Denizi’nden Suriye’deki IŞİD üslerine saldırı düzenlemişti. Şimdi de Amerika Akdeniz tarafından aynısı yapıyor. Amerika ateş gücünü bu tip gemileriyle iletme yeteneğine sahip. Önemli olan Amerika’daki yeni siyasi iradenin politik tercihini bu yönde yapmış olması. Dikkat edin, ilk defa Amerikan ateş gücünü fiilen Suriye’de görüyoruz. Bu tabi yepyeni bir süreci başlatacak. Bugüne kadar vekalet savaşları yaşanıyordu. Amerika lojistik destek sağlıyordu fakat şuan resmen Amerika ateş gücünün doğrudan müdahil olduğunu görüyoruz. Demek ki Amerikan dış politikası veya güvenlik politikası, jeopolitik düzeyde çok zor durumda ki bu çareye müracaat etme gereği duyuyor.

TOMAHAWKLAR BARZANİ’YE HAYAT ÖPÜCÜĞÜ

Bu nereden kaynaklanıyor? Suriye çok hızlı bir toparlanma sürecine girmişti. Astana sürecinde Amerikan dış politikası yara almıştı. Burada Trump’ın söylemlerinin aleyhinde bir durum ortaya çıkıyor ki bu da esasında Trump yönetiminin de Amerika’da zor durumda olduğunu gösteriyor. Trump’ın neoconlara teslim olduğunun da bir işareti bu. Trump’ın Rusya’yla ilişkileri ümit vericiydi. Ancak bu Tomahawklar, Rus-Amerikan ilişkilerine de muaazzam bir darbe vurdu. Ortada bir Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi kararı yok. Putin’in dediği gibi bir soruşturulma süreci yok. Bir anda kalkıp 59 tane füzeyi bu ülkeye atıyorsunuz. Bu Tomahawklar aynı zamanda Barzani yönetimine de çok büyük bir hayat öpücüğü verdi. Onlar da; Amerika artık ateş gücüyle yanımızda diye düşünüyorlar. Dengeler altüst oldu. Ama bu süreç uzun dönemde ABD’nin çıkarına olmayacak. Zira bu saldırı Rusya ile Çin’in yakınlaşmasını hem güçlendirecek hem hızlandıracaktır.

SALDIRI TÜRKİYE’NİN ÇIKARINA DEĞİL

Türk dış politikası çok zor bir dönemeçten geçiyor. Bir yandan Fırat Kalkanı Harekatı’nda Türkiye PKK/PYD/YPG ile savaşıyor. Bir yandan Türkiye-Rusya ilişkileri gelişiyor. Türk dış politikasına yön verenler de Osmanlı’nın son döneminde olduğu gibi denge politikası izleme arzusunda. Bu zikzak politikalarının Türkiye’ye bir fayda sağlayacağını düşünmüyorum. Türkiye bir yandan savaşıyor. Fırat Kalkanı bitirildi dendi ama Kürdistan devletinin oluşturulma süreci tam yol devam ediyor. Suriye Kürdistanı’nın Akdeniz’e ulaşması, maalesef Türkiye güneydoğusunun jeopolitik intiharı olur. Dolayısıyla ABD’nin Tomahawk saldırısyla artık fiilen bu savaşa taraf olması Türkiye’nin çıkarlarına asla fayda sağlamaz. Ortada böyle teorik bir gerçek varken pratikte hata yapmamak gerekir.

HÜKÜMETİN TAVRI HAYRET VERİCİ

Emekli Tümgeneral Ahmet Yavuz: Trump yönetimi Suriye üzerinden dış kamuoyuna mesaj vermek için böyle bir hamle yaptı. Bunun için de kimyasal silah iddiasını gerekçe gösterdi. ABD bu düzenlediği saldırı ile Suriye’de inisiyatif almaya çalışıyor gibi. Temel neden Kürt koridorunu tamamlamak. AKP hükümetinin ve Erdoğan’ın tavrı ise hayret verici. Türkiye’nin şu an yaşadığı başlıca sorunların mimarı ABD’nin desteklenmesi çok vahim bir durum. AKP yalnızlıktan kurtulmak için ABD’yle iyi geçinmek istiyor.

PLANLI BİR SALDIRI

Emekli Tümamiral Soner Polat: Şayrat, Suriye’nin IŞİD ve El Nusra ile mücadelesinde en önemli hava üssüydü. Bu üssü aynı zamanda Rus Hava Kuvvetleri’ne ait unsurlarda kullanıyordu. Üs bilerek seçildi. Belli ki çok önemli bir istihbarat çalışması, koordinat seçimi yapılmış. Bu harekatın hemen akabinde IŞİD, Palmira ve Hama’da taarruza başladı, El Nusra ise İdlib’de Hama’da ve Humus’ta taarruzlara başladı. Askeri harekatın amacı da muhaliflerin elini güçlendirmek ve IŞİD’le El Nusra’ya alan açmaktı. Ben ABD’nin İdlib’de önemli bir terörist grubu Suriye ordusunun üzerine salacağını değerlendiriyorum.

Kimyasal saldırı olma ihtimali milyonda sıfır. Neden? Obama neden baskı altında tutuldu? Obama’ya dediler ki; Suriye kimyasal saldırı kullandı ama sen buna karşılık vermedin. Suriye Trump’a yönelik baskının kimyasal silahla başlayacağını biliyor. 6 senelik bir tecrübesi var. Kaldı ki bu silahlar 2013 senesinde denetime açıldı ve çoğu Rusya tarafından emniyete alındı. Irak’ta 2003’tekine çok benzeyen bir sahte kimyasal saldırı. Birleşmiş Milletlerin de muhaliflerin kimyasal silah kullandığına dair 2 tane raporu var. Amerika’nın öncelikli hedefi Esad’ı devirmek değil. Esas hedef büyük Kürdistan’ı kurmaktır. Orada ABD’nin güçlenmesi demek Türkiye’nin zayıflaması demektir. Cumhurbaşkanı’nın böyle bir yetkisi de yoktur. Güvenli bölge olayı Suriye’nin bölünmesini hızlandırır. Aynen 36. paralel gibi olur. Bu son derece tehlikeli ve zararlıdır.