Gezeravcı’nın deneyleri roketimize hazırlık için

Uzay Bilimleri Uzmanı, Mühendis Dr. Kaan Kaplan bizim uzaya göndereceğimiz roketin itki sisteminin, hibrit bir sistem olacağını ve daha önce hiç kullanılmadığını söyledi. Kaplan, “Katı yakıt olarak Parafin kullanacağız. Parafin dediğimiz madde aslında mum. Biz onu sıvı oksijenle buluşturacağız. İkisi bir araya geldiğinde ortaya inanılmaz sıcaklıkta bir itiş gücü çıkacak” dedi. Ay’a yolculuğun ilk aşamasında üç ay boyunca Ay yörüngesinde kalınacağını belirten Kaplan, sorularımızı şöyle yanıtladı:

ÖNCE DÜNYANIN ETRAFINDA BİR AY

• Bizim bundan sonraki ilk hedefimiz 2026 yılında Ay’a sert iniş yapmak değil mi? Sonra da 2030’a kadar mı yumuşak iniş?

2026’da aya sert iniş yapacağız. Önce buradan bizim kendi yerli ve milli roketimiz DELTA-V şirketinin yapacağı yerli, milli roketimiz önce dünyanın etrafında bir ay geçirecek, sonra bir ay boyunca Ay'a doğru yol alacak. Üç ay boyunca da ayın etrafında, ayın yörüngesine girip onun etrafında dolanacak, fotoğraflar çekecek ve aslında gönderdiğimiz malzemenin, roketsel malzemenin, radyasyon kuşağına ne kadar dayanıklı olduğunu göreceğiz biz. Şöyle bir durum: Amerika’nın NASA'sı Ay’a ayak basma görevi Apollo 11’de oldu ama bunu bir anda yapmadılar. Öncesinde 7 tane Apollo görevi vardı. Aslında 10 tane vardı ama bunların bazıları iptal edildi. Yani onlar dahi belirli bir sürece hazırlık yapıyorlar, 11’de ayak basıyorlar. Bizimki de öyle olacak. 2026’da sert iniş, 2028 gibi de yumuşak iniş gerçekleştirip oraya kendi ay aracımızı göndereceğiz.

HEDEFİMİZ İLK 5’E GİRMEK

• Yumuşak iniş gerçekleştiren ülke sayısı şu anda kaç? Bizim hedefimiz ilk 10 ülke arasına girmek mi?

Amerika, Rusya ve Çin üç tane… Bizim hedefimiz aslında şu anda ilk beşe girmek ve bunu yapacağız! Muhtemelen şu anda bizden başka belki Japonya ve Hindistan’ın böyle bir hedefi olabilir, başka yok. Amerika ve Avrupa, NASA ve ESA olarak ortaklık kurup Artemis projesini başlattılar, 6 kişiyi aynı anda Ay’a gönderecekler. Buna karşılık Rusya ve Çin ILRS olarak bilinen ortak projeyle kendi uzay araçlarını gönderecekler Ay’a. Tek bir nihai hedef var: Ay’ın güney kutbunda bulunan buz kütlesini kullanmak. Nasıl kullanmak? Onu yakıt olarak kullanıp Mars’a bir istasyon görevini görevi görmesi aslında Ay’ın. Yani orayı, Mars'a bir zıplama tahtası olarak kullanacaklar. Çünkü Ay’da yer çekimi çok az. Çok az yakıtla roketlerini ateşleyecekler ve yakıt zaten orada halihazırda var: buz kütlesi.

HER İKİ GRUP DA TÜRKİYE’Yİ DAVET ETTİ

Bu projenin yarışını başlatacak olan her iki grup da bizi, Türkiye’yi yanlarında istediler 2018 yılında, biz TUA'yı kurduğumuzda. Yani gelin, beraber yapalım anlamında. Zira biz 2018 yılında savunma sanayisinde çok ciddi bir atılım yaptık. Dediler ki Türkiye'de büyük bir potansiyel var, yanımıza alalım. Ama biz dedik ki 2021 yılında, Milli Uzay Programımız ile hedeflerimizi koyduk, bu işi kendimiz yapacağız dedik. Yanımıza ortak almadık. Kendimize güveniyoruz, ciddi şekilde güveniyoruz.

Arka planda çalışmalar var. Sinop'ta şu anda bir fırlatma rampamız dahi var. Oradan roketler fırlatılıyor, mikro uydu fırlatıyoruz uzaya, ROKETSAN ile beraber.

İTKİ SİSTEMİMİZ DÜNYADA İLK OLACAK

• İtki sistemi çok önemli sanırım. Bundan söz edebilir misiniz?

İtki sistemini geliştiren, DELTA V şirketi. Bunlar ROKETSAN ile TUA ile TUSAŞ ile ortaklaşa çalışıyorlar. İtki sistemi bizim uzaya göndereceğimiz sert iniş ve yumuşak iniş yapacak olan itki sistemi hibrit bir sistem ve daha önce hiç kullanılmadı. Hibrit ne demek? Biz günümüzde şu şekilde biliyoruz, hibrit araçlar var, hem benzinle hem elektrikle çalışan araçlar. Uzay çalışmasında parafin kullanacağız. Parafin dediğimiz madde aslında mumun kendisi, mumun yanması. Biz onu sıvı oksijenle buluşturacağız. İkisi bir araya geldiğinde ortaya inanılmaz sıcaklıkta basınç ile beraber bir itiş gücü çıkacak.

• Dünyada ilk mi olacak?

Evet dünyada ilk olacak ve biz bunu sürekli ateşleyebileceğiz uzay ortamında. Eğer başarılı olursak, muhtemelen diğer bütün uzay ajansları bunu kullanacaklar. Muazzam bir şey bu. Hibrit itki sistemi. Bizden başka bunun üzerinde çalışan ülke yok.

• Diğer ülkeler haberdar mı bu çalışmadan?

Evet biliyorlar ancak şu anda kullanmıyorlar. Yine aynı şekilde onlar kerosen bazı kullanarak üzerine çalışmalarını devam ettiriyorlar.

GEZERAVCI’NIN DENEYLERİ ROKETİMİZİ BİÇİMLENDİRECEK

• Alper Gezeravcı’nın uzayda yapacağı 13 deney nedir? Bizim hedeflerimiz doğrultusunda planlanan deneyler mi?

Üniversitelerden, bilim merkezlerinden belirli hedefler topladılar. Ve bu sayıyı 13’e indirdiler. Deneylerin sonuçları bize, yapacağımız roketimize nasıl şekil vermemiz gerektiği ile ilgili bazı ipuçlara verecek. Hedefli deneyler. İleriki süreçte, uzun vadede çok yardımcı olacak.

• En önem verilen deney hangisi?

Bir Uzay İçin Yeni Nesil alaşım deneyi var. Ülkemizin uzay, havacılık ve savunma sanayii için yeni nesil malzeme geliştirme kabiliyeti kazanmasında önemli katkısı olması hedeflenmektedir. Bir diğeri de bir mikroalg türlerinin yerçekimsiz koşullar altında büyüme ve dayanıklılık testlerinin gerçekleştirilmesi. Bu mikroalgler karbondioksiti alıp oksijene çevirebiliyorlar. Dolayısıyla yaşam destek ünitesi olarak kullanabileceğiz biz bunları.

• Dünyadan, dünyadan bir şey taşımadan orada yaşam döngüsü kurmak amaçlı değil mi bunlar?

Evet, aynen öyle. Bizim hedeflerimizden biri.

• Çok teşekkür ederiz.