Gıda kayıplarını yapay zeka önler mi?

Ege İhracatçı Birlikleri (EİB) bünyesinde yer alan 7 ihracatçı birliğinin başkanları, 14 Mayıs Dünya Çiftçiler Günü’nde tarımda yapay zekayı nasıl kullanırız, konusunu değerlendirdi. Türkiye yapay zekâ ve dijitalleşmenin sunduğu olanaklarla verimliliğini artıracak mı? Anadolu, dünyanın gıda ambarı konumunu güçlü bir şekilde sürdürecek mi? Bu ve benzeri sorulara ilişkin değerlendirmeler, gıda kayıpları, yapay zekâ ve dijitalleşme, sürdürülebilirlik temelli projeler, gençlerin tarıma kazandırılması ve Ticaret Bakanlığı destekli TURQUALITY, UR-GE Projeleri ve Fuarlara yoğunlaşılması eksenli oldu.

TARIM ÜRÜNLERİ İHRACATI ARTTI

Ege İhracatçı Birlikleri Koordinatör Başkan Yardımcısı ve Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Başkanı Hayrettin Uçak, “Ege Bölgesi’nin tarım ürünleri ihracatı 8 milyar dolara koşuyor”diyerek şunları kaydetti:

“Tarım ürünlerinde Cumhuriyet tarihimizin ihracat rekorunu kırdık. 2023 yılında Ege Bölgesi ihracatçıları olarak ihracatımızı yüzde 9’luk artışla 6 milyar 723 milyon dolardan 7 milyar 315 milyon dolara çıkardık. Yapay zekâ ve dijitalleşmenin hayatımıza daha fazla girmesiyle 2028 yılında Türkiye’nin tarım ürünleri ihracatında 50 milyar dolar seviyesini göreceğine inanıyoruz. Egeli tarım ürünleri ihracatçıları olarak 2028 yılında 11-12 milyar dolar aralığına gelmeyi hedefliyoruz.”

Türkiye’nin yaş meyve sebze ve meyve sebze mamulleri ihracatının yüzde 23’lük bölümünü tek başına gerçekleştiren Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği, Turkish Fresh and Processed Fruits and Vegetables Cluster isimli UR-GE Projesiyle İngiltere ve Çin pazarlarında bilinirliğini ve tercih edilmesini artırmak için çaba sarf edecek.

ORGANİK SEKTÖRÜN GÖZ BEBEĞİ

“Yapay zekâ ve dijitalleşme organik sektörüne güç katacak” diyen Ege İhracatçı Birlikleri Sürdürülebilirlik ve Organik Ürün Koordinatörü Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Mehmet Ali Işık, “Avrupa Birliği, ABD, Japonya gibi tüketici tercihlerinin çok üst seviyede olduğu ülkelerde Türk organik ürünleri baş tacı. Ülkemizin organik ürün ihracatının yüzde 75’ini Ege Bölgesi’nden gerçekleştiriyoruz. Yapay zekâ ve dijitalleşme organik sektöründe üretim süreçlerimizi kolaylaştıracak olanaklar sunuyor. Türkiye yaklaşık 53 bin organik ürün çiftçisiyle Avrupa'da 4’üncü sırada yer alıyor. Kuru kayısı, kuru incir ve Antep fıstığı başta olmak üzere ürünlerimize talebi ve ihracatımızı arttırmak amacıyla sektördeki 3 ihracatçı birliği güçbirliğine gittik.” Dedi.

DÜNYANIN PROTEİN AÇIĞINI KAPATIYORUZ

Ege Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliği Başkanı Bedri Girit ise, “Su ürünleri, kanatlı eti, yumurta, süt ürünleri ve bal alt sektörlerimizle dünyanın üç öğün protein açığını kapatmak için üretim yapıyoruz. Her alt sektörümüzde dünyanın en modern tesislerine sahibiz, üretimimizi ve ihracatımızı her geçen yıl artırıyoruz. Ağustos ayında hedef pazarımız Çin’de bir resepsiyonla yolculuğumuz başlayacak. Turkish Seafood Turquality Projesi’yle; Ege İhracatçı Birlikleri bünyesindeki 6 gıda birliği iş birliğinde ABD’de düzenlediğimiz Turkish Tastes isimli TURQUALITY Projesindeki başarımızı tekrarlamak hatta daha ileri taşımak amacındayız” değerlendirmesini yaptı.

ZEYTİNYAĞINI DIŞARI SATALIM

Ege Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Muhammet Öztürk, “Gıda üretimine yoğunlaşmalıyız, dünyada talep var. Ege Bölgesi’nin hububat bakliyat ve yağlı tohumlar ihracatını da son 10 yılda 3 kat artırarak 1 milyar 66 milyon dolara çıkardık. Yapay zekâ ve dijitalleşmenin sunduğu olanaklarla üretimde verimliliği artırarak, katma değerli bir şekilde ihraç ediyoruz. ABD’den Hong Kong’a, Japonya’dan Fransa’ya, Birleşik Arap Emirlikleri’nden Rusya’ya 9 gıda fuarına katılarak ihraç ürünlerimizi tanıtım, tadım etkinlikleri yapıyoruz” diye konuştu.
Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği temsilcileri de “Güzel bir rekolte geliyor. İhracatın önünün açılmasını istiyoruz” diyerek Ambalajlı ürün ihracatına destek istediler ve varilli zeytinyağı ihracatındaki kısıtlamaların kaldırılmasını talep ettiler.
Tarım ve Orman Bakanlığı'nın hesaplamalarına göre, önümüzdeki yıllarda ülkemizin potansiyel olarak 650 bin ton zeytinyağı ve 1 milyon 200 bin ton sofralık zeytin üretecek.
Tekel’in yerini dolduran yabancı sigara markalarına yaprak tütün ihracatı yapan Tütün İhracatçı Birliği Başkanı Ömer Celal Umur da, “Türkiye oriyantal tütün üretiminde dünya lideri. En belirgin yükseliş yüzde 42’lik sıçramayla yaprak tütün ihracatında oldu. Yaprak tütün ihracatımız 60 milyon dolardan 86 milyon dolara çıktı” dedi.

DÜNYA BİZİM KEKİĞİN PEŞİNDE

Defne, kekik, ıhlamur, adaçayı, biberiye, meşe palamudu gibi tıbbi ürünleri kapsayan “odun dışı orman ürünleri” de ihracat ürünlerin başında geliyor. Ege Mobilya Kağıt ve Ormar Ürünleri İhracatçıları Birliği Başkanı Ali Fuat Gürle, “Dünya 1. si olduğumuz kekik defne biberiye vb. gibi odun dışı orman ürünlerinin bu sefer farklı bir yönünü, ‘Tıbbi ve Aromatik Bitkiler’ gücünü, ‘Türk Bitki Çayı’ markası konseptiyle dünyaya göstereceğiz. Türk Bitki Çayı markasıyla yapılacak tıbbi ve aromatik bitkilerin ihracatıyla dünyada 1 numara olacağımızı kaydetti.