GİF Başkanı Yenel AB ile ilişkileri yazdı: 2023’e dikkat çekti ‘Hareket zamanı’ dedi

ABD Dış İlişkiler Konseyi CFR’nin Türkiye Şubesi olarak anılan Global İlişkiler Forumu'nun Başkanı Selim Yenel, 10 Ocak’ta “Avrupa Birliği Sonunda Büyümeyi Hatırladı - Ama Türkiye Nerede?” başlığıyla bilgi notu yayınladı. Yenel yazısında, Avrupa Birliği’nin uzun süre sonra yeniden genişleme politikasını ele almasını değerlendirdi.

‘TÜRKİYE SUÇSUZ DEĞİL'

Avrupa Birliği’nin 14 Aralık’ta aldığı Konsey Kararları’ndan bahseden Yenel, Türkiye’ye yöneltilen memnuniyetsizlikleri sıraladı. Buna göre AB’nin Türkiye’yi eleştirdiği konular şu şekilde:

“Tek olumlu nokta, AB'nin Türkiye'nin milyonlarca mülteciyi ele alış biçimini takdir etmesiydi. Bunların dışında temel haklarda gerileme, ifade özgürlüğü ve hukukun üstünlüğünde gerileme, Kıbrıs sorununun yol açtığı sorunlar (Doğu Akdeniz, Maraş), komşularla iyi geçinme sorunları, AB'nin Ortak Dış ve Güvenlik Politikalarına uyum ve Gümrük Birliği'nin uygulanmasında karşılaşılan tahriş edici unsurlar belirtildi. Son olarak, sonuçlar, Türkiye'nin AB'den uzaklaşırken katılım müzakerelerinin durma noktasına geldiğini ve bu durumda yeni fasılların ne açılıp ne de kapatılacağını kaydetti. Vize konusuna hiç değinilmedi. Kısacası, Türkiye, değişmek için çok az teşvikle ağır eleştirilere maruz kaldı.”

Selim Yenel, bu AB-Türkiye ilişkilerinin duraksamasının başlangıcını da 15 Temmuz 2016 darbe girişimi olduğunu belirtti. Öte yandan Yenel, ilişkilerin duraksamasında Türkiye’nin “suçsuz olmadığını” da dile getirdi:

“Türkiye suçsuz değil. Türkiye, son beş yılda verdiği taahhütlere rağmen, vize muafiyeti konusunda kalan altı kriteri henüz yerine getirebilmiş değil.”

‘ELEŞTİRİLER TÜRKİYE ÜZERİNDE ETKİSİZ’

Yenel, AB’nin “Türkiye’nin siyasi gelişmeleri bahane olarak kullandığını” aktardığını belirterek, “15 Temmuz darbe girişimi sonrası Türkiye’nin siyasi gelişmeleri bahane olarak kullandığını belirten AB, temel haklar ve hukukun üstünlüğü alanlarında ilerleme sağlanmadıkça müzakerelerin başlamayacağını ilan etti.” dedi. Ayrıca AB’nin eleştirilerinin de Türkiye üzerinde etkisi olmadığını Yenel şu şekilde ifade etti:

“Bu sonuçlardan sonrasına baktığınızda, AB'nin eleştirilerinin Türkiye üzerinde eski etkiye sahip olmadığı görülüyor. Karşılıklı güvensizlik devam ediyor.”

Yenel’in yazısında Türkiye Cumhuriyeti ve AB ülkeleri bakanları arasında görüşmeler olmasına rağmen herhangi bir somut adım atılmamasına dikkat çekiliyor.

2023 SONRASINDA ‘ADIM’ BEKLİYOR!

Yenel yazısında, AB ile ilişkilerdeki duraksama konusunda Haziran 2023 seçimlerine dikkat çekti. Yenel, Cumhurbaşkanlığı seçimlerine kadar atılım olmayabilir diyerek seçim sonrasında AB ile ilişkilerde değişiklik olabileceğini ima etti:

“Bu tuhaf durum, Türkiye'de en geç Haziran 2023'te yapılması beklenen Cumhurbaşkanlığı seçimlerine kadar herhangi bir atılım olmadan devam edebilir. Ancak bu ne sürdürülebilir ne de sürdürülebilir bir durum ve devam ederse taraflar arasındaki uçurum daha da açılacak. Kayıtsızlık bir politika değildir. Harekete geçme zamanı geldi. Soru, ilk adımı kimin atacağı ve bir yanıtın olup olmayacağıdır.”

Bilgi notunun, GİF’in sitesinin İngilizce bölümünde yayınlanırken Türkçe bölümünde yayınlanmaması da dikkat çekti.

YÜKSELEN ASYA’YA KARŞI BİRLEŞİK AVRUPA ÖNERİSİ

Yenel, 10 Kasım’da kaleme aldığı “Avrupa Birliği nasıl küresel bir oyuncu haline getirilir?” başlıklı yazısında da Çin ve Rusya’nın giderek büyüyen bir tehlike olduğunu iddia etmiş, buna karşılık ise “Birleşik bir Avrupa” kurulmasını önermişti:

“Birleşik bir Avrupa her zaman birçoklarının hayali olmuştur. Geçmişteki şikayetleri bir kenara bırakmak için iradenin olup olmadığı tamamen kavranabilir. Bu hayale gönül verenler geleceğe bakmalı ve daha kapsayıcı yeni bir Avrupa tasavvur etmeye çalışmalıdır.”