Göçmen kökenli hastalar organ bekliyor
Hollanda’da göçmen kökenli hastaların organ nakli için daha uzun süre beklediği değerlendiriliyor. Hollanda Organ Nakli Vakfı bu konuda bir araştırma yapılmasını istiyor.
Aydınlık Avrupa
Editor
Göçmen kökenli hastalar organ nakli için Hollandalılara göre daha uzun süre beklemek zorunda kalabiliyor. Organ bağışı ve naklinden sorumlu Hollanda Organ Nakli Vakfı, göçmen kökenli hastaların organ bekleme süreleriyle ilgili araştırma yapılması çağrısında bulundu.
Göçmen kökenli hastaların daha uzun süre beklemelerine gerekçe olarak bağış sayısının azlığı gösteriliyor. Göçmen kökenlilerin donör kayıtlarında organ bağışına rıza gösterme olasılığı daha düşük. Bunun sonucunda bu gruplardan hastaların organ nakili için daha uzun süre beklemek zorunda kalmasından endişe duyuluyor.
Nijmegen Üniversitesi Tıp Merkezinden (Radboudumc) yoğun bakım uzmanı Farid Abdo "Vücut tarafından reddedilmeyen uygun bir organ, kan grubu ve doku özelliklerine göre bulunur. Ve aynı geçmişe sahip kişileri ararsanız eşleşme şansı daha yüksektir" diyor ve göçmen kökenli insanlar için olası organ sıkıntısından endişeli.
ORGAN BAĞIŞI YASASI
Dört yıl önce Hollanda'da donör yasası yürürlüğe girdi. O tarihten bu yana her Hollanda vatandaşı, ölümünden sonra organlarını bağışlamak isteyip istemediğine dair bir seçim yapmak zorundadır. Eğer yapmazsanız, otomatik olarak bağışa 'itirazınız yok' olarak kayıt yapılıyor. O zamandan beri nakil sayısı yavaş yavaş artıyor, ancak hala donör organ sıkıntısı var. 2023 yılında 123 kişi nakil için bekleme listesindeyken hayatını kaybetti. 119 hasta ise durumları çok kötü olduğu için bekleme listesinden çıkmak zorunda kaldı.
ORGAN BAĞIŞI ORANLARI DÜŞÜK
Göçmen kökenliler arasında organ bağışı yapanların oranı düşük. Fas kökenli Hollandalıların yüzde 79'u aktif olarak kayıt yaptırmıştır ve bunların yüzde 96'sı bağış yapmak istemediklerini belirtmiştir.
Türkiye kökenli Hollandalıların yüzde 73'u aktif olarak kayıt yaptırmıştır ve bunların yüzde 90'sı bağış yapmak istemediklerini belirtmiştir.
Surinam kökenli Hollandalıların yüzde 76'sı onay vermemektedir.
Ebeveynlerinin her ikisi de Hollanda'da doğmuş olan Hollandalılar arasında bu oran çok daha düşüktür: her üç kişiden biri ölümünden sonra organ bağışı yapmak istemediğini belirtmektedir.
Organ nakli ekleme listeleri ve etnik azınlıkların ölüm oranlarını nasıl etkilediği tam olarak bilinmemektedir.
Hollanda Organ Nakli Vakfı müdürü Naomi Nathan, "Şu anda etnik kökeni kaydetmek kanunen yasak, ancak bunu mümkün ve anlamlı bir şekilde nasıl araştırabileceğimizi görmek için bakanlıkla ve doktorlarla birlikte konuyu masaya yatırmak zorundayız." açıklaması yaptı.
İngiltere'de siyahilerin nakil için bekleme süreleri daha uzun
İngiltere'de siyahi hastaların, organ nakli için genel nüfusa göre 6 aya kadar daha uzun süre beklediği; bunun, siyahiler arasında organ bağışı yapmak isteyen kişi sayısının az olmasından kaynaklandığı belirtildi. 2023 yılında yayınlanan İngiltere Ulusal Sağlık Sistemi Kan ve Nakil (NHSBT) Raporu organ naklinde göçmenlerin yaşadığı sıkıntıları ortaya çıkardı.
Raporda, organ nakli için en iyi eşleşmenin, aynı etnik kökene sahip kişilerden sağlandığı ancak nüfusun yüzde 4'ünü oluşturan siyahilerin, bağışların yalnızca yüzde 2'sini yaptığı belirtildi. Ülkedeki tüm etnik kökenler için organ nakli bekleme sürelerinin azaldığı aktarılan raporda, siyahilerin böbrek nakli için ortalama 735 gün beklediği kaydedildi.
Ortalama bekleme süresinin genel nüfus için 550 gün, Asyalılar için 650 gün ve beyazlar için 488 gün olduğu aktarıldı. NHSBT’den Winnie Andango, "Siyahiler daha uzun süre bekliyor çünkü aynı etnik kökenden organ bağışı yapmak için öne çıkan daha az insan var." ifadesini kullandı.
Sağlık sistemindeki ayrımcılık artıyor
Avrupa’nın çeşitli ülkelerinde yapılan araştırmalar sağlık alanında da ayrımcılık yapıldığını ortaya koyuyor. Örneğin Kasım 2023 Alman Entegrasyon ve Göç Araştırma Merkezi (Dezim) tarafından yayımlanan ırkçılık ve ayrımcılık araştırması. Araştırmaya göre, ülkedeki siyahilerle Müslüman ve Asyalıların ayrımcılık sebebiyle ya tedavi olmaktan vaz geçtikleri ya da geciktirdikleri ortaya çıktı.
Hollanda’da bu konuda araştırmalar yapıldı. Statera Bilim Enstitüsü Vakfı, 2022 yılında sağlık sektöründe göçmen kökenli hastalara yönelik tutuma ilişkin yaptırdığı bilimsel bir araştırmanın raporunu yayımladı. "Ayrımcılık hasta eder" başlıklı raporda, bazı sağlık çalışanlarının, göçmen kökenli hastalara yönelik ayrımcılık ve ırkçılık yaptığı belirtildi.
