Greyfurt dalında kaldı!
12 ay üretimin olduğu Çukurova, soğan hasadına hazırlanıyor, ardından taze patatesler çıkacak. Dalında şu anda portakal ve greyfurt var. Üreticide 3 lira 50 kuruş olan limonun markette fiyatı 16 lira. Vitamini yüksek olan greyfurt ise dalında alıcısını bekliyor
Pek çoğumuzun ekşi ya da acı diyerek kaçtığı greyfurt, diğer narenciye ürünlerinde olduğu gibi bu yıl dalında kaldı. İç piyasada fazla tüketilmeyen ürüne, yurt dışından da talep olmayınca toplanamadı, üretici endişeli. Adana Ziraat Odaları İl Koordinasyon Kurulu Başkanı ve Yüreğir Ziraat Odası Başkanı Mehmet Akın Doğan, “Hükümet şimdiye kadar hangi ürün için önlem aldı ki bunun için alsın.” dedi.
Sıcak iklim seven greyfurt, ülkemizde Akdeniz ve Ege kıyılarından yetiştiriliyor. Ağaçların yüzde 90’ı Çukurova’da. Çukurova’nın greyfurt ekim alanı en yüksek yer olduğunu belirten Doğan, “40 bin dönümde üretiliyor ama iç piyasada çok az tüketiliyor. Aslında çok değerli bir meyve. Bu yıl yurt dışından çok talep gelmedi. Mandalina ve limon gibi greyfurt da dalında kaldı.” diye konuştu.
Süper meyve olarak da adlandırılan ve C vitamini deposu ola greyfurt, Avrupa ülkeleri, Rusya ve Ukrayna'nın yanı sıra Afrika ve Japonya'ya da ihracat ediliyor. Mehmet Akın Doğan, şöyle devam etti:
“Bazı firmalar geçen yıl az olmasına rağmen yurt dışına daha fazla ürün gönderdiler. Bu sene yurt dışından talep yok, gönderemedik. Greyfurt bizim ülkemizde çok tüketilmiyor çok kaliteli bir ürün ama tercih edilmiyor. Halkımız alışmadı. Üretimin büyük bir kısmı bu yüzden yurt dışına gidiyor.”
KASADA PARA MI BİTTİ!
Üreticinin destek beklediğini ifade eden Doğan, “Hükümet şimdiye kadar hangi ürün için önlem aldı ki bunun için alsın. Narenciye ağaçta kaldı, ne yaptılar? Ölüm olacak ki tedbir alınacak bizde. Çiftçi batacak ki tedbir alınacak. Öngörü yok, öngörü olmadan yönetilemez. Hollanda topraklarının 3’te biri su altında, etrafını çevirmişler üretim yapıyorlar. İsrail çölde üretim yapıyor. Biz en iyi topraklara sahibiz ama çiftçi kendi imkânlarıyla tarım yapıyor. Hükümet de, kasa da para mı bitti bilmiyorum ama çiftçiye destek yeterince verilmiyor.” diye konuştu.
DENETLEMEK ZOR DEĞİL
Üretici market fiyatlarındaki uçurumla ilgili de Doğan, şöyle konuştu:
“Market fiyatları her zaman yüksek. Marketler aldığı ürünün alış fiyatıyla satış fiyatını mutlaka etikete yazmaları gerekiyor. Bununla ilgili de denetimlerin Tarım Bakanlığı ve Ticaret Bakanlığı tarafından yapılması gerekiyor. Uçurum çok. Maalesef kontrol mekanizması çok zayıf. Herkes istediği fiyattan ürün satıyor. Marketler, tüccardan ve çiftçiden aldığı ürünü peşin paraya almıyor. Marketler bazı ürünlerde çok para kazanıyor. Aslında bunun önüne geçmek kolay. Hükümetin bunu yapması lazım. Cumhurbaşkanımız fiyatlar ‘böyle’ diyor. Ama siz bunu önleyebilirsiniz. Bunu denetlemek zor değil.”
ÇİFTÇİ FİNANSMANA ERİŞEMİYOR
Gübre ve mazot konusunda çiftçinin finansmana erişmekte zorlandığını da belirten Mehmet Akın Doğan, şöyle devam etti:
“Açıklamayı en çok yapan biziz ama yaptığımız açıklamalardan bölümler çıkartılıyor. Biz açıklama yapıyoruz ama tamamı yayınlanmıyor. Gübre mazot fiyatlarından büyük artışlar var. Ama çiftçinin ürününün fiyatı hiç yükselmiyor. Çiftçi finansmana erişemiyor. Faiz oranı yüzde 65’lerde. Çiftçi nasıl kredi kullanıp iş yapacak? Bankalardaki politika faizi, piyasa faizi 65-70-80’lerde. “Çiftçinin damlama sulamam sistemleri sıfır faizli yapılmalı. Biz su zengini bir ülke değiliz. Kullandığımız suyun yüzde 70’ini tarımsal faaliyetlerde kullanıyoruz. Bütün arazilerde vahşi sulama yapılıyor. Damlama sulama yapılmalı ve su kullanımı en aza indirilmeli.”
TURFANDA SOĞAN HASAT EDİLECEK
Doğan’a son olarak Çukurova’da şu anda hangi ürünlerin olduğunu sorduk. “Çukurova’da şu anda bahçelerde budama işleri yapılıyor. Bu hafta soğan hasadı başlayacak. İlk turfanda soğan Çukurova’dan çıkacak. Şu anda yenenler depo soğanları. Nisan ayı sonunda ise patates hasadı başlayacak. Geçici portakallar var. Ama greyfurt ağaçta bekliyor. 2023 kötü geçti ama 2024’ten de umudumuz yok. Zor bir yıl olacak. “
İŞÇİ YETMİYOR
Mevsimlik tarım işçisi bulmakta sıkıntı yaşadıklarını da ifade eden Doğan, “Güneydoğu’dan buraya artık çiftçi gelmiyor. Çünkü orada da ekim alanları çoğaldı. Buradaki işçiler de buraya yetmiyor. Eylül, ekim ve kasım ayında buradaki işçiler Konya’ya gidiyor, Karadeniz’e gidiyor. Buradaki ürünleri toplayamıyoruz. Elma kasım sonunu bulduğu için buraya ancak kasım sonu işçi geliyor. Erkenci meyveleri hasat edemiyoruz. Bu yıl işçi bulamadık kalan meyveler de ağaçta raf ömrünü kaybetti.”