Direniş Amerikan yapımı 'köprüden' geçmeyecek
Ateşkes müzakereleri bu hafta Kahire'ye taşınıyor. Doha'da nelerin yolunda gitmediği belirginleşti. Amerikan önerisinin maddeleri HAMAS'ın reddiyesini açıklarken, Netanyahu tümüyle İsrail lehine olan son teklifi dahi baltalıyor
HAMAS pazar akşamı, ABD'li arabulucuların sunduğu “köprü” önerisini resmi bir açıklamayla reddetti. Binyamin Netanyahu'yu “görüşmeleri engellemek” ve savaşı uzatmak için "yeni şartlar ile talepler öne sürmekle" suçladı. Tel Aviv'in Selahaddin (Philadelphi) ve Netzarim koridorlarıyla Refah sınır geçişinde kalmak konularında ısrarcı olduğunu aktardı.
Netanyahu'nun güvenlik tutuklularının serbest bırakılması meselesine de yeni şartlar getirdiğini vurguladı. Gazze'deki rehinelerin hayatından İsrail Başbakanı'nın sorumlu olduğunu ilan etti. 7 Temmuz'da mutabık kaldığı, Netanyahu'nun ek taleplerini bulundurmayan öneriye bağlı olduğunu da ekledi.
Gazze ile Mısır'ı ayıran 14 kilometrelik sınır güzergâhı tartışmaların tıkandığı ana noktalardan biri. İsrail teknik heyeti pazar günü Kahire'de Mısırlı üst düzey yetkililerle bir araya gelerek konuyu ele aldı. Tel Aviv, sınır boyunca askeri varlığın sürmesi, geri çekilme olsa bile gerektiğinde geri dönme hakkının tanınması ve Mısırlılarla koordinasyonun sürdürülmesini talep ediyor. Edinilen bilgiye göre İsrail ayrıca Refah sınır kapısında Gazze ve Mısır'ı birbirinden ayıran uluslararası bir varlığın bulunmasında ısrar ediyor.
'YA SELAHADDİN KORİDORU YA ANLAŞMA'
İsrail basını pazar günü müzakerecilerle Netanyahu arasında sert tartışmaların yaşandığını bildirdi. Sızdırılan toplantıda heyetten yetkililer Netanyahu'ya açıkça “Ya Selahaddin Koridoru ya da anlaşma” diyor.
Müzakereciler Başbakan'a, anlaşmanın ilk aşamasında kaç rehinenin serbest bırakılacağı gibi kritik konular da dahil olmak üzere çoğu meselede arabulucuları İsrail'in taleplerine yaklaştırmayı başardıklarını ancak Mısır sınırıyla ilgili isteklerini geri çekmediği halde sonuç alamayacaklarını ifade ediyor.
Netanyahu'ya bu tutumunun, arabulucular tarafından Başbakan'ın bir anlaşmayla aslında ilgilenmediğinin göstergesi olarak görüldüğünü belirtiyor. İsrail Başbakanı talepleri reddederek, konunun sadece bir güvenlik meselesi olmadığını, “Gazze'ye her yönden erişimi kontrol etmenin stratejik bir önem” taşıdığını savunuyor.
MUHALEFET: SABOTAJ
İsrail Başbakanı müzakerecilerin ardından kabine toplantısında bakanlara, bir anlaşma şansı konusunda “karamsar” olduğunu ve “Bu ihtimali çok yüksek görmüyorum” dedi. Gün boyu kamuoyuna çeşitli vesilelerle yaptığı açıklamalarda aynı olumsuz tabloyu çizdi. Ana muhalefet lideri Yair Lapid, “Anlaşmaya varmak ve esirleri iade etmek isteyen bir başbakan her üç saatte bir basın açıklaması yapmaz. Bu, müzakere ekibinin işini zorlaştırıyor. Başbakan bir anlaşmaya varma ihtimalini kasıtlı ve tehlikeli biçimde sabote ediyor.” şeklinde konuştu.
'SON ŞANS'
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken pazartesi günü 7 Ekimden beri dokuzuncu kez Batı Asya'ya geldi. Üst düzey diplomat ilk durağı İsrail'de Cumhurbaşkanı İzak Herzog ile görüştü. Devam eden müzakerelerin yaklaşık 130 rehineyi kurtarmak ve barış getirecek bir ateşkese ulaşmak için “son şans” olabileceğini kaydetti. Gazetemiz yayına hazırlanırken Blinken'ın Netanyahu ve Savunma Bakanı Yoav Galant ile de görüşmesi bekleniyordu. ABD Dışişleri Bakanı bugün müzakerelerin ikinci ayağının yapılacağı Kahire'de olacak.
BAŞYAZIDA ÇOK SERT İFADELER
İsrail'in köklü gazetelerinden Haaretz pazartesi günkü başyazısında ülkenin “görevine ihanet edenler tarafından yönetildiğini” belirtti. İsrail içindeki parçalanmanın boyutlarını yansıtan makale, ülkeyi yönetenlerin kendi çıkarlarını kamu çıkarlarına tercih eden gruplar olduğunu vurguladı. Onlardan “hain” diye söz ederek, “Maliye Bakanı ekonomiye zarar veriyor, Ulusal Güvenlik Bakanı ulusal güvenliğe zarar veriyor, Eğitim Bakanı öğrencilere zarar veriyor ve Başbakan da İsrail'i uçuruma itiyor.” değerlendirmesinde bulundu. Haaretz'e göre “Nihai hedef Başbakan'ın siyasi bekası olduğu için tüm bakanlıklar sonuç olarak sadece oyunun dekorları olarak kalıyor.”
İŞTE O MADDELER
Suudi yayını Asharq, HAMAS'tan kaynaklara dayandırdığı haberinde Amerika'nın Doha'da sunduğu “köprü kurucu öneriyi” açıkladı. Maddeler HAMAS'ın yeni teklifi neden reddettiğini de ortaya koyuyor:
- İsrail, Gazze-Mısır sınırı boyunca varlığını azaltarak sürdürecek ancak geri çekilmeyecek.
- Filistin Yönetimi, “İsrail gözetimi” altında Refah sınır kapısını yönetecek.
- İsrail, Gazze'nin kuzeyindeki evlerine dönen Filistinlileri denetime tabi tutacak.
- İsrailli rehinelerin serbest bırakılması karşılığında salıverilecek Filistinli mahkumlarının büyük bir kısmı sınır dışı edilecek.
- İsrail, HAMAS'ın serbest bırakılmasını talep ettiği en az 100 Filistinli mahkumun ismini veto etme hakkına sahip olacak.
- Kalıcı bir ateşkes ancak anlaşmanın ikinci aşamasında ele alınacak ve HAMAS'ın Tel Aviv'in koşullarını kabul etmemesi halinde İsrail ordusu Gazze içindeki askeri operasyonlarına devam etmesine izin verilecek.
- Gazze'nin yeniden imarı ve ablukanın kaldırılmasına ilişkin müzakereler de ilk aşamanın sonucuna bağlı olarak ikinci safhada ele alınacak.
