Beklenen yanıt gelince Netanyahu elinde kör bir baltayla kaldı

Mossad çarşamba akşamı HAMAS'ın ateşkes önerisine cevap verdiğini açıkladı. Anlaşmanın ana hatlarını ele alan yanıtın incelendiğini aktardı. İsrail basını gelişmeyi “HAMAS'tan bugüne kadar aldığımız en iyi cevap" sözleriyle değerlendirdi. Birkaç saatlik bekleyişin ardından Filistin Direnişi, yanıtın iletildiğini doğrulayarak, "savaşı durduracak bir anlaşmaya varmak için istekliyiz ve Gazze'den tamamen çekilmeyi sağlamak amacıyla arabulucularla fikir alışverişi yaptık." açıklamasında bulundu. Taleplerin esnek olduğunu fakat İsrail'in "aldatmaya ve kaçmaya çalıştığını" da ekledi.

Ardından ikinci bir açıklama daha yayınlayan Direniş, müzakerelere “olumlu bir ruh” ile yaklaştığını bildirdi. Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye'nin yanıt iletilmeden önceki saatlerde Katarlı ve Mısırlı arabulucularla görüşmeler yaptığını, Türk yetkilileri de gelişmeler hakkında haberdar ettiğini aktardı.

SORUNLU MADDELER

Üst düzey bir İsrailli yetkili, güncellenmiş önerinin “müzakerelerin ilerlemesini sağlayacak kadar olumlu” olduğunu söyledi. İsrail'in 27 Mayıs'ta sunduğu teklifin 8. ve 14. maddelerine ilişkin bir çözüme yaklaştırdığını da ekledi.

Peki nedir bu maddeler? 8. Madde, ateşkes anlaşmasının altı haftalık birinci aşaması sırasında İsrail ile HAMAS arasında yapılacak müzakerelerle ilgili. 14. Madde ise anlaşmanın birinci aşaması ile ikinci aşaması arasındaki geçiş süreciyle alakalı. Tel Aviv tüm bu uzun süreç boyunca bu iki maddedeki ifadeleri, istediği takdirde Gazze'de HAMAS'a karşı savaşmaya devam etmesine izin verecek kadar muğlak tutmaya çalıştı. Direniş ise taraflar ateşkes anlaşmasının ilk altı haftalık birinci aşamasını kabul ettikten sonra İsrail'in savaşmaya devam etmeyeceğinin garanti altına alınmasını talep ediyordu.

Kulis haberleriyle ünlü Axios sitesine göre Tel Aviv, Mossad liderliğindeki müzakere ekibine görüşmelere girme yetkisi verirse bir anlaşmaya varılabilmesi için tarafların muhtemelen birkaç haftaya daha ihtiyacı olacak. Üst düzey bir İsrailli yetkili, olumlu cevaba rağmen hala kapatılması gereken önemli boşluklar olduğunu belirtti.

'MEÇHUL YETKİLİ' SAHNE ALIYOR

Boşluklar dışında aşılması gerekecek engeller de var: Binyamin Netanyahu ve onu iktidarda tutan aşırılıkçılar. İsrail Başbakanı, “adı verilmeyen bir güvenlik yetkilisi" üzerinden açıklama yapmayı tercih etti. Bahsi geçen “meçhul yetkili”, Direniş'in değişiklik istediği bir madde nedeniyle görüşmelerin tıkanacağını ileri sürdü.

Açıklamada şu ifadelere yer verildi: "HAMAS, teklifin ilk aşamasından sonra savaşa dönmemizi engelleyen ilkesel bir maddede ısrar etmeye devam ediyor. Bu, İsrail için kabul edilebilir değil." Kaynak, Netanyahu'nun artık İsrail ordusunda dahi ciddiye alınmayan planını yineledi: "İsrail askeri baskıyı sürdürürken, 120 kişinin tamamının serbest bırakılması için müzakerelere devam edecek. “Meçhul yetkili”, henüz kapatılmamış başka hesaplar olduğunu da sözlerine ekledi.

MÜKEMMEL ZAMANLAMA

Görüşmeler hakkında bilgi sahibi bir kaynak ülke basınına, Netanyahu'nun iki saat bekledikten sonra kameralar karşısına geçmek yerine “meçhul yetkiliyi” öne sürdüğünü ve ona yaptırdığı açıklamayla müzakereleri “bir kez daha baltalamaya çalıştığını” belirtti.

Bir başka kaynak da Kanal 12'ye şunları aktardı: "HAMAS'ın yanıtının zamanlaması Netanyahu'nun başını derde sokacak.”

Nitekim cevap tam da İsrail Başbakanı, Kongre konuşması ve Biden ile görüşmek için ABD'ye gitmeden önce geldi. Netanyahu, Beyaz Saray’ın önerisine bağlı olduğunu iddia etmişti.

İsrail Başbakanı'nın çevresindeki çember daralıyor, ateş baskısı dört bir yandan hissediliyor. New York Times pazartesi günü eski ve muvazzaf subaylara dayandırdığı haberinde, İsrailli üst düzey generallerin ateşkes talep ettiğini yazmıştı. Askerler, ordudaki mühimmat ve insan gücü sıkıntılarını vurgulamış, birliklerin yorgunluğuna dikkat çekmiş, Hizbullah ile savaş çıkması durumunda güçlerin toparlanması için zamana ihtiyaç duyulduğunu belirtmişti.

Haberler bağımsız olarak emekli generaller tarafından da doğrulanmıştı. HAMAS'ın verdiği yanıtla başlayan bu süreç, en azından kimin ateşkes isteyip kimin istemediği yadsınamaz şekilde ortaya çıkaracak. Artık uzatmaları oynayan Washington-Tel Aviv tiyatrosunun ya perdeleri kapatmasına ya da yeni bir senaryo yazmasına neden olacak.