Hekimime Soruyorum: Yumurtalık (Over) kanseri

Yumurtalık (Over) kanseri, genellikle erken dönemde belirti göstermeyen ve bu nedenle geç teşhis edilen bir kanser türüdür. Ancak; hazımsızlık, mide problemleri, kabızlık gibi sindirim sistemi ile ilgili yakınmalar, menopoz sonrası vajinal kanama, menopoz öncesi düzensiz kanamalar, kitlenin basısına bağlı bulgular, cinsel ilişki sırasında ağrı, alt karında dolgunluk, karında sıvı birikimine bağlı şişkinlik ve akut ağrılar yumurtalık kanserinin belirtileridir.

Rahmin iki yanında yer alan, görevleri yumurta üretmek ve kadın cinsiyet hormonu salgılamak olan yumurtalık olarak da adlandırılan bir çift organdır. Her menstruasyon (regl) döneminde bu organlar tarafından bir adet yumurta üretilir ve fallop tüpü adı verilen bir kanal ile rahime gönderilir. Yumurtalık bu kanalda iken sperm ile birleşir ve döllenme sağlanırsa gebelik durumu gerçekleşir ve regl kanaması yaşanmaz.

Ancak üremenin sağlanmaması durumunda, üretilmiş olan yumurta hücresi rahim içerisine yerleşmez ve yumurta hücresi ile birlikte genişleyen rahim duvarı kanama yoluyla ile vücut dışına atılır. Bu döngünün gerçekleşmesini sağlayan östrojen ve progesteron adlı hormonlar da yine yumurtalıklar tarafından salgılanır ve sağlıklı regl döngüsü bu hormonlar tarafından kontrol edilir.

POLİKİSTİK DOKULARIN AKİBETİ

Kadında yumurtalık hastalıkları yumurtalık kisti, over kanseri veya yumurtalıkta tümör gibi çeşitli şekillerde ortaya çıkabilen ve oldukça sık karşılaşılan hastalıklardır. Erken teşhis ile etkili şekilde tedavi edilebilinen bu hastalıklar ve belirtileri hakkında yeterli bilgi sahibi olunması büyük önem taşır.

İçi su dolu kesecikler olarak tanımlanabilen kist dokuları, genellikle büyüme veya yayılma göstermeyen ve patolojik olmayan tümör dokularıdır. Tedavi edilmediği takdirde polikistik over hastalığına yol açabilen ve yumurtlamayı engelleyerek kısırlığa neden olabilen bu yumurtalık ve rahim kisti hakkında detaylı bilgi sahibi olunması, belirti ve bulguların zamanında fark edilmesi ve erken tedavi seçeneklerinin değerlendirilmesi gerekir. Şiddetli regl ağrısı ve düzensiz kanamalar yumurtalıkta veya rahimde kist belirtileri olarak değerlendirilir.

Yumurtalık kanserinin tanımlanabilmesi için öncelikle kanser ve tümör dokularının tanımlanması, gerekir. Kanser (ca), belirli bir organ veya doku hücrelerinin kontrolsüz ve düzensiz şekilde bölünüp çoğalması şeklinde tanımlanabilir. Tümör ise kanserleşme ile çoğalan hücrelerin birikmesi sonucunda oluşan doku bütünleridir.

Tümör dokusu oluştuktan sonra hücreler bölünmeye devam etmiyor veya vücudun diğer organlarına yayılma göstermiyorsa bu durumda kanserden bahsedilmez ve oluşan dokuya iyi huylu tümör adı verilir. Hücrelerin kanserleşme özelliği göstermesi, yani düzensiz ve kontrolsüz şekilde çoğalması sonucu oluşan tümör dokusu bölünmeye devam ediyor ve diğer vücut organlarına yayılım gösteriyorsa bu noktada kötü huylu tümörlerden yani kanser hastalığından bahsedilir.

HER 55 KADINDA 1 KEZ GÖRÜLÜYOR

Yumurtalık hücrelerinde gerçekleşen bu kontrolsüz çoğalma ve sonuçta meydana gelen kötü huylu tümör oluşumu yumurtalık kanseri olarak tanımlanır. Bu kanserler içerisinde en sık rastlanan epitelyal over kanseridir ve görülme sıklığı 55 kadında 1'dir. Hastalık erken tanı ile tedavi edilebilir ancak başlangıç dönemlerinde büyük şikâyetlere yol açmadığından sinsi ilerleme gösterir.

Yumurtalık kanserleri ile birlikte ortaya çıkan en sık şikâyetler şişkinlik problemi, karnın özellikle alt kısmında rahatsızlık hissi, iştahta azalma veya devamlı tokluk hissi, hazımsızlık, mide bulantısı ve kilo kaybı şeklinde sıralanabilir. Bazı durumlarda kanser ilerleyene dek herhangi bir şikâyete yol açmaz ve bazı problemleri yumurtalık kanseri belirtisi olarak değerlendirmek zorlaşır. Hastanın yaşamış olduğu yakınmalar tarafından değerlendirilir ve ultrasonografi tetkiki ile yumurtalıklar detaylı şekilde incelenir.

Bununla birlikte vücutta tümör hücresi bulunması durumunda artan ca 125 adlı protein düzeyini ölçmek için kan tahlili yapılır. Ancak bu proteinin artışı tek başına kanser tanısını koymak için yeterli değildir.

Kanser tanısının en doğru şekilde konulabilmesi için yumurtalıktan “biyopsi” ile alınan doku hücresinin incelenmesi gerekir.

Yumurtalık kanseri tedavisi için hastalığın yayılımı, hastanın yaşı ve kanserin evresi son derece önemlidir. En sık uygulanan tedavi yöntemi kanserli dokuların cerrahi operasyon ile çıkarılması ve ardından uygulanan kimyasal tedavi (ilaç) tedavisidir. Bazı durumlarda ışın tedavisi ile hastanın şikâyetleri kontrol altına alınır.