Hepatit A aşısı Kovid-19’a karşı etkili olabilir
Başkent Üniversitesi’nden Prof. Dr. Faik Sarıalioğlu ve Doç. Dr. F. Burcu Belen Apak yeni bir keşfe imza attılar. Yaptıkları araştırma ile Hepatit A virüsüne karşı bağışıklığın (hastalığı geçirerek veya aşı ile) Kovid-19 hastalığından ölüm riskini azalttığına dair bulgular buldular. Bulgular, Turkish Journal of Medical Sciences adlı dergiden 28 Temmuz’da yayın için kabul gördü.
Prof. Dr. Faik Sarıalioğlu ve Doç. Dr. F. Burcu Belen Apak, çalışmalarını geliştirmek ve kesin kanıtlara ulaştırmak için bir proje hazırladılar. Kovid-19 hastalığını ağır geçiren hastalar ile virüs testi pozitif olmasına rağmen klinik hastalık göstermeyen (asemptomatik) hastaların hepatit A bağışıklıklarını ölçüp karşılaştırmak istiyorlar. Bu konudaki projelerini hazırlayıp ilgili girişimlerde bulunan Prof. Dr. Faik Sarıalioğlu ve Doç. Dr. F. Burcu Belen Apak, T.C. Sağlık Bakanlığı’ndan proje için onay bekliyorlar.
Hepatit A virüsü, kirli yüzeylerden ele bulaşıp oradan da ağızdan, sindirim sisteminden vücuda giren bir virüs. Hepatit A virüsü karaciğer dokusunda harabiyet yaparak sarılığa yol açıyor. Hepatit A enfeksiyonu özellikle hijyen koşullarının iyi olmadığı, sıcak iklimli ülkelerde sık görülüyor.
Prof. Dr. Faik Sarıalioğlu ve Doç. Dr. F. Burcu Belen Apak’a göre, Hepatit A virüsüne karşı bağışıklığın insanları Kovid-19 hastalığından koruduğunu düşündürten bazı nesnel gerçekler mevcut.
HİNDİSTAN ÖRNEĞİ
İlk gözlem, virüsün tüm dünyaya yayılmış olmasına karşın, koronavirüsten ölümlerin özellikle sosyoekonomik düzeyi yüksek ülkelerde az gelişmiş ülkelerdekine göre daha fazla olması.
Prof. Dr. Faik Sarıalioğlu ve Doç. Dr. F. Burcu Belen Apak ‘Hindistan’daki yaşlı bireyleri ölümden ne koruyor olabilir?’ sorusundan yola çıkmışlar.
RUTİN AŞILAMA ÇOCUKLARI KORUYOR OLABİLİR
İkinci gözlem, çocuklarda hastalığın az görüldüğü veya yüksek oranda asemptomatik görüldüğü gerçeği. Çeşitli ülkelerdeki veriler incelendiğinde çocukların çok düşük oranda hastalığa yakalandıkları, en sık etkilenme yaşının da 1 yaş altı olduğu bildirilmiştir. Prof. Dr. Faik Sarıalioğlu ve Doç. Dr. F. Burcu Belen Apak bu durumu, birçok ülkede 1 yaş ile 1,5 yaş arasında rutin olarak uygulanan hepatit A aşısına bağlamaktadırlar. Bu aşının yapıldığı yaştan büyük çocuklarda hastalık yüzde 1 oranında görülmektedir.
Üçüncü olarak farklı ülkelerde hastalık seyirlerinin farklı olduğunu tespit eden Prof. Dr. Faik Sarıalioğlu, Doç. Dr. F. Burcu Belen Apak ve Prof. Dr. K. Mutlu Hayran Kovid-19’a bağlı ölüm oranlarını, ülkelerdeki hepatit A bağışıklık oranları ile karşılaştırdıklarında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki saptadılar. Yaptıkları bilimsel analizde, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ)’nün 2009 yılında yayınladığı ‘Hepatit A duyarlılık sınıflamasına’ göre ülkeler gruplanıp karşılaştırıldı. Sonuçta, Hepatit A duyarlılığı yüksek (bağışıklığı düşük) ülkelerde Kovid-19 hastalığından ölüm riskinin 27,8 kat artmış olduğu tespit edildi.
Son olarak Prof. Dr. Faik Sarıalioğlu ve ekibi ‘The Princess Diamond’ seyahat gemisinde karantinada kalan hastalar ile ilgili tecrübenin onları bu düşünceye yönelttiğini ifade ediyorlar. Gemideki 3711 mürettebat ve yolcudan 712’si hastalanmıştı ve 13’ü ölmüştü (yüzde 1,8). Altmış yaş üstü hastaların yüzde 57’si hastalığı asemptomatik geçirmişti. Dünya geneline göre oldukça düşük olan bu oranların, CDC’nin (Centers for Disease Control and Prevention – Hastalık kontrol ve önleme merkezi) Hepatit A enfeksiyonunun yoğun olduğu ülkelere seyahat öncesi Hepatit A aşısı yapılmasını önermesi nedeniyle bu gemideki çoğu kişinin hepatit A’ya karşı aşılı olmasına bağlıyorlar.
PROJE İÇİN ONAY BEKLİYORLAR
Prof. Dr. Faik Sarıalioğlu ve Doç. Dr. F. Burcu Belen Apak, çalışmalarını geliştirmek ve kesin kanıtlara ulaştırmak için bir proje hazırladılar. Kovid-19 hastalığını ağır geçiren hastalar ile virüs testi pozitif olmasına rağmen klinik hastalık göstermeyen (asemptomatik) hastaların hepatit A bağışıklıklarını ölçüp karşılaştırmak istiyorlar. Bu konudaki projelerini hazırlayıp ilgili girişimlerde bulunan Prof. Dr. Faik Sarıalioğlu ve Doç. Dr. F. Burcu Belen Apak, T.C. Sağlık Bakanlığı’ndan proje için onay bekliyorlar.
