Heyecanla hazırlanıyorlar ‘Akıllı olimpiyat’ tarihe yazılacak
Çin, Olimpiyat Komitesi ile birlikte, olağanüstü bir çabayla hazırlık yapıyor. Binalar, ulaşım, yayın ve ekipman ‘akıllı’ olacak. Çevre koruma, akıllı hizmetler ve yapay zeka gibi konularda Olimpiyatlara özel olarak birçok sistem geliştirildi, test edildi ve uygulanmaya hazır hale getirildi.
Beijing’de 2008 yaz olimpiyatlarından sonra şimdi de 2022 Kış Olimpiyatları heyecanı yaşanıyor. İki yıldan fazla bir süredir dünyayı saran Kovid-19 salgınının oyunlara gölge düşürmemesi için Çin, Olimpiyat Komitesi ile birlikte olağanüstü bir çabayla hazırlıklarını sürdürüyor.
Beijing, Kovid-19’a karşı önlemler anlamında “kapalı döngü sistemi” adı verdiği bir hazırlık planı açıkladı. Bunun yanında aşılama, test ve hijyen önlemleri de üst seviyede. Ayrıca “akıllı yayın”, “insansız araçlar”, “akıllı ödeme”, “akıllı seyahat”, “ultra HD yayın -8K” gibi üst düzey teknolojik yenilikler de Olimpiyat tarihinde ilk kez kullanılacak.
KOVİD-19 SALGININA KARŞI ÖNLEMLER
Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC), Uluslararası Paralimpik Komitesi (IPC) ve 2022 Olimpiyat ve Paralimpik Kış Oyunları Beijing Organizasyon Komitesi (Beijing 2022), 25 Ekim’de iki ayrı “Başucu Kitabı” yayımladı. Beijing 2022 Başucu Kitapları’ndan biri sporculara ve takım yetkililerine özel, diğerinde ise tüm katılımcılar için hazırlanan yönergeler yer alıyor.
Başucu Kitabı, katılımcıların Çin’e gelirken yapacakları hazırlıklara, Olimpiyat ve Paralimpik Kış Oyunları›ndaki sportif aktiviteleri yerine getirmelerine ve Beijing’den ayrılmalarına yardımcı olacak kapsamlı Kovid-19’a dair yönergeler sunuyor.
Kitaplar, katılımcıların tüm yolculuğunu kapsıyor, giriş gerekliliklerini ve kapalı döngü yönetimi (closed-loop management system) içinde uygulanacak önlemleri ayrıntılandırıyor. Önlemler, IOC Yürütme Kurulu toplantısında ana hatlarıyla belirtilen temel politikaların ayrıntılarını içeriyor. Başucu Kitaplarında ana hatlarıyla belirtilen temel ilkeler şunlar:
KAPALI DÖNGÜ YÖNETİMİ
Herkesin oyunlar sırasındaki rolü için gerekli olan günlük etkinliklerini yapmasına izin vermek için -gereksiz etkileşimleri azaltarak katılımcıları ve Çin’deki insanları güvende tutmak için özel bir sistem tanımlanmış. Kapalı döngü sistemi adı verilen sistem ile katılımcıların, Başucu Kitabı’na göre tam olarak aşılanmış olmaları koşuluyla, 21 günlük zorunlu bir karantinaya girmeden Çin’e girmelerine olanak tanınıyor.
AŞILAMA
“Aşılar, Kovid-19 enfeksiyonunu ve bulaşmasını azalttığı kanıtlanmıştır ve faaliyetlerin güvenli bir şekilde gerçekleştirilmesini sağlamada önemli bir araçtır.” ifadeleri kullanılarak şöyle devam ediliyor: “Katılımcıların karantina olmadan kapalı döngü sisteme girilebilmesi için Çin’e hareket etmeden en az 14 gün önce tam aşı yapılması zorunlu olacak. Başucu Kitabı’na göre tam olarak aşılanmamış herkesin Beijing’e vardıklarında 21 gün karantinaya alınması gerekecek. Sporcular ve takım görevlileri için tıbbi nedenlerle duruma göre istisnalar verilebilir.”
TEST OLMA SÜRECİ
Test yoluyla kimlerin Kovid-19 olduğunu mümkün olduğunca erken belirlemek için katı protokoller uygulanacağı belirtilerek, virüsün temaslı izleme yoluyla kime bulaşmış olabileceğini anlamak ve virüsün daha fazla yayılmasını durdurmak için temaslı kişilere izolasyon ve karantina uygulaması zorunlu kılınıyor.
TEMASI AZALTMA VE HİJYEN
Yönergede Kovid-19’un “esas olarak öksürme, hapşırma, konuşma, bağırma veya şarkı söyleme yoluyla soluduğumuz nefesimizle ve küçük sıvı parçacıklar yoluyla bulaştığı” belirtilerek, bu nedenle aşı olmak, fiziksel etkileşimi en aza indirmek, maske takmak ve kapalı, kalabalık veya yakın temas içeren yerlerden kaçınmak önemli olduğu vurgulanıyor. “Hijyen” ara başlığında ise “İyi hijyenin temelleri herkesi güvende tutmak için önemlidir. Bunun için ellerimizi düzenli ve kapsamlı bir şekilde temizlemek, eşyaların yüzey alanlarını dezenfekte etmek, yüzümüze dokunmaktan kaçınmak ve her zaman bir yüz maskesi takmak” salık veriliyor.
İRTİBAT GÖREVLİLERİ
Oyunlara katılan her ülkeden etkinliklere özel oluşturulan Kovid-19 İrtibat Görevlisi (CLO) için aday göstermeleri istenecek. Görevliler, katılımcılara yönetmeliğin içeriğini ve bunlara uymanın önemini anlamalarını sağlamada destek olacaktır.
IOC Olimpiyat Oyunları İcra Direktörü Christophe Dubi Başucu Kitabı için şunları söylüyor:
“Başucu Kitabı, Olimpiyat ve Paralimpik Oyunları katılımcılarının ve dolayısıyla yerel halkın olimpiyatlar boyunca güvende ve sağlıklı kalmasına yardımcı olacak bir oyun planı sunuyor. Bunlar, salgın sırasında uygulanan en son bilimsel tavsiyeleri ve kanıtlanmış önlemleri içeren uygulamalardır ve Olimpiyat Komitesi ile ortaklaşa oluşturulmuştur. Bu, son aylarda düzenlenen uluslararası spor etkinliklerinden önemli deneyimleri de ayrıca içeriyor.
“Oyunlardaki herkesin güvende olmasını istiyoruz, bu yüzden tüm katılımcılardan bu yönergeleri izlemelerini istiyoruz. Herkesi sağlıklı tutmak, Olimpiyat ve Paralimpik Oyunlara (sporculara ve sporun temellerine) odaklanılmasını sağlayacaktır.”
UOK’nin Paralimpik Oyunları Teslimat Sorumlusu Colleen Wrenn ise kitap ve yönetmelik hakkındaki görüşlerini şöyle ifade ediyor:
“Özellikle son 12 ay, dünyanın dört bir yanından birçok paydaşı içeren büyük spor etkinliklerinin, organizatörler tarafından belirtilen Kovid-19’a karşı önlemlerini izleyen herkes, Beijing’de de bu tarz büyük bir organizasyonun güvenli bir şekilde yapılabileceğini görecektir.
“Devam eden salgın nedeniyle, Beijing Kış Olimpiyatları’na katılan hiç kimse önlemlere kayıtsız kalmayı göze alamaz. Bu nedenle, oyunlara katılmayı planlayan herkesin, diğer etkinliklerden de çıkan deneyimlerle en son bilimsel tavsiyelere dayanan Başucu Kitabı’nın ilkelerini takip etmesi kritik öneme sahip olacaktır.”
‘ÇİN’DE VE DÜNYADA ÖNDE GELEN ÖNLEMLERİ BİRLEŞTİRDİK’
Beijing 2022 Başkan Yardımcısı ve Genel Sekreteri Han Zirong ise şunları belirtti:
“Beijing, Olimpiyatlara katılmak üzere dünyanın dört bir yanından Çin’e gelen sporcuları ve diğer tüm paydaşları ağırlayacak. Kapsamlı bir tartışma ve istişareden sonra, Beijing 2022 Başucu Kitaplarının ilk baskılarını ortaklaşa geliştirdik. Kitaplar, katılan tüm tarafların fikir birliğini göstermektedir. Yönergeleri geliştirirken, sporcuların yanı sıra Çin halkı da dahil olmak üzere tüm katılımcıların güvenliğini ve sağlığını korumayı, diğer uluslararası spor etkinliklerinden elde edilen deneyimlerden ve şu anda Çin’de yürürlükte olan Kovid-19 politikasından yararlanmayı öncelikli hale getirdik. Yönergelerin uygulanması konusunda tüm paydaşlarımızla birlikte çalışacağız ve birlikte, akıcı, güvenli ve görkemli bir Olimpiyatları dünyaya sunacağız.”
OLİMPİYATLARA ÖZEL AKILLI TEKNOLOJİLER
Kış Olimpiyatları için yüksek teknoloji kullanılarak, bazı yenilikçi düşünce ve çözümleri oluşturan “akıllı binalar, ulaşım, yayın ve akıllı ekipman” vurgulanarak altyapı, çevre koruma, akıllı hizmetler ve yapay zeka gibi konularda Olimpiyatlara özel olarak birçok sistem geliştirildi, test edildi ve uygulanmaya hazır hale getirildi.
Doğru hava tahmini: 100 metre seviyesinde doğru hava tahmini gerçekleştirilecek ve dakika dakika gerçek zamanlı tahmin sunulacak.
Dijital ikiz sistem: Beijing Ulusal Stadyumu (Kuş Yuvası) için, fiziksel alanı çoğaltmak amacıyla akıllı binaların yer aldığı bir dijital ikiz sistemi kurulacak. Dijital ikiz ile stadyumun işleyişi, çevresel değişiklikler ve seyirci akışı hakkında dinamik olarak bilgi toplanacaktır. Ayrıca metro, otobüs planlaması ve stadyumun etrafındaki karayolu trafiği de dahil olmak üzere kentsel ulaşım sistemleriyle daha iyi entegrasyon sağlayacak, böylece yapay zekâya dayalı en uygun çözümü sunacak, geçmişte büyük etkinlikler sırasında karşılaşılan trafik sorunlarını giderecek ve trafik kontrollerinden kaçınacaktır.
Akıllı yayın: “Beijing’de Buluşalım” test etkinliklerinde, Çin’in 5G telekomünikasyon, bulut yayıncılığı, ultra yüksek çözünürlüklü video teknolojisi, ücretsiz görüntüleme teknolojisi ve yapay zekâ, etkinlik yayıncılığının sorunsuz yapılması ve akıllı bir etkinlik izleme deneyimi için en iyi şekilde sunulması amacıyla yetkililer tarafından kontrol edildi ve kullanıma hazır.
ULTRA YÜKSEK ÇÖZÜNÜRLÜKTE CANLI YAYIN
Yaklaşan Kış Olimpiyatları’nda 5G destekli 4K/8K Ultra HD yayını, oyunları dünya genelinde takip edecek insanlar için kullanılacak. Kış Olimpiyatları’nda kullanılacak 8K UHD canlı yayınları tarihte ilk kez uygulanacak. 5G şebekesinin yüksek hızlı iletimi ve gerçek zamanlı düzenleme ile desteklenen 8K kamera ve APSTAR 6C haberleşme uydusu ile çekilen saha çekimlerine dayanarak Olimpiyatları ultra yüksek çözünürlükte canlı yayınlayacak. Önceki Olimpiyat etkinliklerine kıyasla, Beijing 2022 için kullanılan 8K UHD daha fazla ayrıntı gösterebiliyor, görsel etkiyi ve gerçekçi deneyimi geliştirebiliyor ve daha geniş bir alanı kapsayarak dünyanın Olimpiyatları neredeyse “stadyum içinde canlı gibi” birlikte izlemesini sağlayacağı belirtiliyor.
Bir diğer önemli nokta ise üç boyutlu bir sporcu izleme platformu olan 3DAT ile etkinliğin yayını için 360 derece VR teknoloji platformu uygulanacak olması. 3DAT, sporcuların hareketlerini yakalamak için yatay olarak monte edilmiş, son derece hareketli dört kamera ile kullanıyor. Sporcuların önemli iskelet noktaları, duruşları, hareket yörüngesi ve sporcular için kilit vücut bölümlerinin konumu hakkında daha sonra 3D modelleme yoluyla çıkarılabilen ve yeniden yapılandırılabilen bilgileri yakalayabiliyor, bundan elde edilen biyomekanik veriler, spor performansı analizi için kullanılabiliyor. Aynı zamanda, bulut yapay zekâ ile yayın arayüzüne 20 saniyeden daha kısa sürede teslim edilebilen büyük miktarda veri analiz ediliyor.
İNSANSIZ ARAÇLAR
Beijing 2022 Organizasyon Komitesi’nin merkezi olan Shougang Park’ta, 5G destekli teknolojiden ve yapay zekâdan yararlanarak oluşturulan araçlarda verimli ve güvenli seyahatler için yeni seçenekler sunuluyor. Böylece Olimpiyatlar tarihinde ilk kez insansız araçlar kullanılacak. Sürücüsü olmayan insansız araçlar, oyunlar sırasında insanları, araçları, yolları, trafiği, mekânları ve istasyonları otomatik olarak izleme, uyarma ve ayrıca ulaşım komutlarını denetleme, yönetme ve verme yeteneğine sahip olacaklar.
AKILLI ÖDEME
Çin’in telekomünikasyon devi China Unicom şirketi, Beijing Kış Olimpiyatları Organizasyon Komitesi kampüsünde self-servis otomatlar, insansız süpermarketler ve akıllı ödeme sistemi için Bank of China ile birlikte çalışıyor.
Ayrıca China Unicom, dijital RMB (Çin para birimi) akıllı saatler, akıllı bantlar ve akıllı e-geçişleri tanıttı. RMB Payment adı verilen ödemeler, giyilebilir cihaza yalnızca hafif bir dokunuşla aktif hale getiriliyor.