Hortum mağduru Kumlucalı seracıların isteği: TARSİM zararı tam karşılamalı

Örtü altı tarımın merkezi Kumluca'da neredeyse her yıl fırtına ya da hortum yüzünden üretici büyük zarara uğruyor. Salı günü çıkan hortumda 110 çiftçinin 400 dekardan fazla serası ağır hasar gördü. Sera örtüleri, demirler ve tonlarca ürün yerle bir oldu. Çiftçinin bir yıllık emeği de heba oldu. Çiftçiler bundan sonrasını düşünüyor. Doğrulup yeniden ayağa kalkmaları için devlet desteğine ihtiyaçları olduğunu belirttiler. Afet sonrası Kumluca’yı ziyaret ettik ve üreticilerle görüştük.

İlçede konuştuğumuz üreticiler, TARSİM'in (Tarım Sigortaları Havuzu) geçen yılki fırtınada meydana gelen zarara dönük belirlenen rakamın çok altında destek yaptığını anlattı. Bu yıl da böyle olmamasını istediler. Üreticiler, “Zararımız kadar ödeme yapılsın” diyor.

‘ÖDEMELER ÇOK AZ’

Genç çiftçi Ömer şunları anlattı: “Geçen yıl bizim arazimizde TARSİM'in tespit ettiği zarar 65 bin TL idi, bize ödedikleri para ise 5 bin TL. Bu yıl da aynı şeyleri yaşamak istemiyoruz. Devlet bizi yarı yolda bırakmasın.”

Toptaş Mahallesi Muhtarı Bülent Panuş: “En önemlisi can kaybı olmaması. İşimiz çok zor.

TARSİM geçen yılki felakette zararın yüzde onunu ancak karşıladı. Bu yıl en azından yüzde ellisini karşılamasını bekliyoruz. (Seranın içindeki yıkıntıları göstererek) Bu serayı yeniden kurmak için 500 bin TL para olması lazım. Vatandaşın hem serası gitti hem evi. Devletimiz bunları dikkate almalı.”

‘ZARARIMIZ KADAR DESTEK VERİLSİN’

Üretici Gülay Koç: “10 gün öncesine kadar şehirlerde salatalık çok pahalı diye söz ediliyordu. Çiftçimizin halini görsünler. Üretici bu sebzeden hiçbir şey kazanmıyor. Dışarıdakiler gününü gün ediyor ama üreticimiz bu halde. Sadece çalışmayla kalıyorlar. Çiftçimiz rezillik içerisinde, emeğinin hakkının yenmesiyle kalıyor. Sürekli olarak sebze pahalı deniyor ama bunun gübresi, işçi parası var. Bunu gören yok. Bu iş masrafını kurtarmıyor. Salatalığın kilosu şu an 12 lira ama tezgahlarda ne kadar bilmiyoruz. Marketlerdeki ise fiyatlar daha yüksek. Üreticiler o fiyata vermiyor. İlaçlar, gübreler pahalı, onlara çözüm gelmeli. Naylon, demir alınacak gibi değil, ateş pahası. Çiftçi şu an hiçbir şey kazanmıyor. Her şey ateş pahası. TARSİM’in bu hasarı karşılamasını bekliyoruz. Destek verilirse iyi olur. Bu hortumla bir yılımız çöpe gitti. Ürünümüzün yarıdan fazlası hasarlı. Salatalıklarımızın çoğu köklendi. Hasar tespiti yapıldı. Sonuç bekliyoruz. Zararımız kadar destek bekliyoruz. Yoksa üretmeye devam edemeyiz.”

‘DESTEK VERİLİRSE DÜNYAYA YETERİZ’

Kumluca Ziraat Odası Başkanı Hidayet Kökce: “Bugüne kadar yapılan çalışmada ortalama 400 dekara yakın bir zarar tespit edildi. Çiftçilerimizin birçoğu TARSİM sigortası olmadığından ürünlerini kurtarmak için geceden plastik örtüyü kaldırdı. Tabi bunlar kayıtlara girmedi. Hortumun gece olması can kayıplarını önledi. Bu konuda TARSİM'e çok iş düştüğünü düşünüyorum. Birçok konuda anlaşamıyoruz. Bu yıl da çok sayıda çiftçimiz sigortasını yaptırmadı. Birçok ürünü TARSİM kapsam dışı bırakıyor. Bu yüzden çiftçimiz de sigorta yaptıramadı. TARSİM konusunda çiftçinin ihtiyaçlarına, taleplerine uygun düzenlemeler getirilmeli. Tüm çiftçilerimiz sisteme dahil edilmeli.

‘KARABORSACILAR TÜREDİ’

Şimdi bir de karaborsacılar türedi. Fırtınalardan sonra ortaya çıkıyorlar. Sanki bizim üretimimiz 500 dekardan ibaretmiş gibi fiyatları uçuruyorlar. Tüketicilerimiz hal piyasasına internet üzerinden erişebilirler. Neyin ne kadar olduğunu, kaç para olduğunu her gün yayınlıyoruz. Yüksek fiyata satan karaborsacılara tepki gösterelim ki, emek hırsızlığı yapmasınlar. Karaborsacılar bizim zararın üzerinden kâr etmeye kalkmasınlar. Üretici ile arasını açmasınlar.

Kumluca'da yaklaşık 46 bin dekar alanda üretim yapılıyor. Biz bu üretimle önümüzdeki bahar dünyaya da yeteriz Türkiye’ye de yeteriz! Bunu özellikle altını çiziyorum, her seferinde böyle olur. Bu hasardan sonra fiyatlar uçtu. Şu anda naylonun metrekaresi 80 lira, demirin tonu 30 bin lira oldu. Bir kişinin yevmiyesi ise 1000 TL. Devletimizin kısa sürede yardımlarını bize iletmesini talep ediyoruz. Bu yıl bu seraların düzelmesi çok zor gözüküyor. Çünkü girdi fiyatları çok yüksek. Devlet millet el ele verirse biz buradan çıkarız.”