İBB denetim raporunda çarpıcı tespitler: Adrese teslim ihaleler

İstanbul Büyükşehir Belediyesi Denetim Komisyonu’nun 2021 raporunda Ekrem İmamoğlu’nun başkanlık dönemine ilişkin çarpıcı veriler yer aldı.

Mehmet Selim Bilmen başkanlığındaki komisyonun hazırladığı raporda İBB’nin son yıllarda yaptığı yüksek harcamalar göze çarparken borçlanmanın rekor seviyelere geldiği tespit edildi. Raporda en dikkat çeken bilgilerden biri İBB’nin borçları. 2021’de yasal borçlanma üst sınırı geçildi. İBB yasal sınırını aştığı için 28 yıl sonra ilk defa borçlanamaz duruma geldi. Belediye borçları, Ekrem İmamoğlu’nun İBB Başkanı seçildiği 2019 yılından itibaren 2 yılda yüzde 90 artarak 57 milyar 602 milyona yükseldi.

Aydınlık, rapora ilişkin önemli detaylara ulaştı. Rapora göre Ekrem İmamoğlu döneminde belediyenin harcamaları ve borçları arttı, hukuka aykırı ihaleler yapıldı, giderlerinde yüksek miktarda artış oldu.

3 BİN 546 ARAÇ KİRALANDI

Komisyon raporunda taşıt kiralama giderlerindeki artış da dikkat çekti. 2019’da taşıt kiralamaları için 152 milyon TL ödenirken 2020’de bu harcama yüzde 46, 2021’de ise yüzde 62 arttı. 2021 yılında toplamda 3 bin 546 araç kiralanırken bunlardan 2 bin 656 adedi İBB, 750 adedi İSKİ, 140 adedi İETT tarafından kiralandı. Bu sayılara İBB’nin şirketleri dahil değil. Öte yandan 89 binek aracın ise sadece Özel Kalem Müdürlüğü için kiralandığı da belirtildi.

Rapora göre 2021 yılında bir önceki yıla göre faiz giderlerinde yüzde 48 artış oldu.

311 İŞÇİ ÇIKARILDI

İBB’nin 2021 yılında karşılıklı anlaşma, emeklilik, vefat, istifa, kıdem tazminatı alarak, hizmet akdi fesih edilerek toplam 373 işçinin iş akdini sonlandırdığı ifade edildi. Raporda 331’i işçinin iş akdi işveren tarafından feshedildiği tespit edildi. Belediyenin ortağı olduğu 30 şirkette yönetim kurulu üye sayısı 2019’da 359, 2020’de 360, 2021’de ise 478 olarak belirtildi.

Öte yandan Muhtelif Organizasyonlar ile Tanıtım-Duyuru Çalışmaları ve Baskı İşleri Hizmet Alımı için yapılan harcama 2020’de 28,3 milyonken 2021’de 36 milyon oldu.

KAR FİYASKOSUNUN PERDE ARKASI

Raporda İBB’nin kışla mücadele hizmetleri kapsamında 100 bin ton ham tuz alımı için 16.11.2021 tarihinde yapılan ihalenin 55 gün sonra, 10.01.2022 tarihinde iptal edildiğine yer verildi. 11.11.2021 tarihinde yapılan kar küreme aparatı ve tuz serpme makinesi kabul işlemlerinin ise 104 gün sonra, 23.02.2022 tarihinde tamamlandığı tespit edilirken hizmetin planlanması ve ihtiyaçların zamanında temin edilmediği ifade edildi.

İstanbul’da 25 Ocak 2022’de yağan yoğun kar nedeniyle trafik durma noktasına gelmiş, yüzbinlerce İstanbullu mağdur olmuştu.

İHALELERDE USULSÜZLÜK

Raporda, İBB’nin 2021’deki birtakım ihalelerde usulsüzlük yaptığı da ortaya çıktı. Adresleri aynı yerde kayıtlı olan 2 kardeşin ayrı ayrı girdiği ihalede yüksek fiyat teklif eden kardeşin teklifinin kabul edildiğine yer verildi. Yüksek olan teklifin diğerinden 4,6 milyon TL daha fazla olduğu belirtildi.

Öte yandan raporda, değerinin üzerinde harcama yapılan alım hizmetlerine de yer verildi. Elektrikli Scooter alımı ihalesinde alım bedelinin 1,2 milyon TL değerinde olmasına rağmen 1,6 milyon ödendiği ortaya çıktı. Bazı ihalelerde ise teknik puanı en düşük olup mali puanı en yüksek olan (en yüksek teklifi veren) firmanın teklifinin kabul edildiği görüldü.

TİYATROLARA HUKUKSUZ ATAMA

Şehir Tiyatroları’nda yeni dönemde sahnelenecek bazı oyunlarından 16’sına hukuksuz şekilde oyuncu alımı yapıldığı ortaya çıktı. Raporda Genel Sanat Yönetmeni Mehmet Ergen’in görevi gasp ettiği belirtildi. Bu gider kalemi için ise toplamda 418 bin TL + KDV harcama yapıldığına yer verildi.

Mehmet Ergen’in göreve atamasının, İBB Meclis kararıyla reddedilmesine rağmen tayin edildiği belirtildi. Raporda, Ergen döneminde yapılan sanatçı kadrosu ve oyuncu alımının, Meclis kararına rağmen hukuksuz şekilde yapıldığı, işlemlerin kamu zararına sebebiyet verdiği kaydedildi.

AĞIRLAMA VE TÖRENLER İÇİN YÜKSEK HARCAMA

Ekrem İmamoğlu’nun belediye başkanı olmasının ardından İBB’nin organize ettiği ağırlama ve törenler için yapılan harcamalarda yüksek oranda artık görüldü. 2021’de bir önceki yıla göre yüzde 254 oranında artış oldu.

Öte yandan 3,7 milyon TL’lik bilgisayar, tablet ve telefon harcaması tasarruf anlayışına uygun olmayan gider olarak ifade edildi.

İETT’DE GİDERLER FAZLA

İBB’ye bağlı İstanbul Elektrik Tramvay ve Tünel İşletmelerinin (İETT) giderlerindeki artış gözlerden kaçmadı. 2021 yılında gelir-gider arasında 744 milyon liralık gider fazlası olması dikkat çekti.

İETT’nin mevcut borçları 2021’de bir önceki yıla göre yüzde 50 artarak 3,9 milyar TL’ye yükseldi. Borçlanma yasal üst sınırının da 200 milyon lira TL aşıldığı görüldü.

BAKIM ONARIM REZALETİ

Raporda İETT’nin 2021’de 4 tekerlekli 638 aracının bakım ve onarımı için 547 milyon TL ödeme yaptığı ancak bu araçlardan 378’inin 1 ay içinde yeniden bakım ve onarım için garaja çekildiği tespit edildi.

2021’deki toplam araç arızasının ise 158 bin olduğu belirtildi.

İSKİ DE BORÇ BATAĞINDA

Rapordaki verilere göre, yüksek borçlara maruz kalan kurumlar arasında İSKİ de yer aldı. Kurumun borcu, 2020 yılına oranla yüzde 36 artış gösterdi. İSKİ’nin 2021’deki personel giderleri harcaması bir önceki yıla göre yüzde 29 artış gösterirken Mal ve Hizmet Alımı giderlerinde ise yüzde 35’lik artık oldu.

SAĞLIKLI BİLGİLENDİRME YAPILMIYOR

İBB Denetim Komisyonu, bazı konularda belediye yönetiminin bilgilendirme yapmadığını ifade etti. Bu bilgilerden bazıları şu şekilde:

• 2021 yılında kiralanan binek araçların kime, hangi tarihlerde ve ne kadar süre ile tahsis edildiği
• Bilanço tertiplerine ilişkin detaylı yevmiye hareketleri
• İş akdi sonlandırılan personelin listesi ve bu personele hangi tarihte ne kadar tazminat ödendiği
• Sosyal yardım kapsamında kimlere ne kadar nakdi ve ayni yardım yapıldığı
• Belediyenin pay sahibi olduğu şirketlerin 2021 yılsonu bilançosu, bütçesi ve gelir tablosuna ilişkin bilgi