İhracat da ithalat da rekor kırdı, dış açık patladı

Bir önceki yıl göre hacim yüzde 31'den fazla arttı. Ticaret Bakanı Mehmet Muş ve Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı İsmail Gülle'nin katılımıyla Ankara'da düzenlenen toplantıda verilen bilgilere göre, mayıs ayındaki ihracat tutarı tüm yılların en yüksek mayıs ayı ihracatı oldu. Bunun yanında önceki yıl verilerine baktığımızda ithalat da tüm zamanların en yüksek mayıs ayı ithalatı oldu. İthalat mart ayında 30 milyar doları aşarak tüm zamanların en yüksek aylık ithalatına işaret etmişti. Mayıs ayında ithalatın enerji fiyatları kaynaklı şişmesi yüzünden 10.6 milyar dolardan fazla dış ticaret açığı verildi. Söz konusu tutar da 2013 yılından beri izlenen genel ticaret sistemine göre en yüksek aylık açık oldu.

ENERJİ HARİÇ DÜŞÜŞ VAR

Ticaret Bakanı Muş, yaptığı açıklamada, enerji kaleminin 6.9 milyar dolarlık pay ile mayısta da ithalatta önemli yer tuttuğuna dikkati çekti. Muş, "Net enerji ithalatçısı bir ülke olarak, küresel piyasalar ile yüksek derecede bütünleşmiş olan Türkiye’nin enerji fiyatlarından etkilenmemesi söz konusu değildir. Buradan bir kez daha altını çizerek ifade etmek isterim ki ithalatımızdaki artışın temel nedeni dünyada artan enerji fiyatlarıdır. Bu noktada, ocak-mayıs dönemi ihracatımız, enerji hariç 96.8 milyar dolara ulaşmış olup, dış ticaret hacmimiz ise 202.8 milyar dolara yükselmiştir. Ayrıca, aynı dönemde ihracatımızın ithalatı karşılama oranı, yine enerji hariç yüzde 91.3 düzeyinde gerçekleşmiştir.” dedi. Ticaret Bakanlığı verilerine göre mayıs ayı özelinde ise ihracatın ithalatı karşılama oranı 15.9 puan azalarak yüzde 64 oldu. Enerji verileri hariç tutulduğunda da, ihracatın ithalatı karşılama oranı 12.3 puan azalarak yüzde 77.4 seviyesine düştü.

BAKAN'DAN BORÇ KRİZİ UYARISI

Bakan Muş, gelecek iki yılın, özellikle az gelişmiş ülkelerde çok zor geçeceği öngörüsünde bulunarak, enflasyonla mücadele için alınan tedbirlerin, küresel resesyon ihtimalini güçlendirdiğini söyledi. Zayıflayan büyümenin, birçok ülke için ihracat gelirlerinin azalması anlamına geldiğine işaret eden Muş, herkes küresel enflasyonu konuşurken arka planda büyüyen bir küresel borç krizi de bulunduğunu dile getirdi. Muş, küresel borç seviyesi rekor kırarken Amerikan dolarının da güçleniyor olmasının, özellikle gelişmekte olan ülkelerin borçlarını ödemelerini zorlaştırdığını belirterek, "Böylesi bir küresel ortamda Türkiye ekonomisi, 2021'de yakaladığı büyüme ivmesini 2022'nin ilk çeyreğinde de devam ettirmiştir." dedi.

ÜÇ ETKİ YÜZÜNDEN 20 MİLYAR AŞILAMADI

İhracat son aylarda 20 milyar doların üzerinde seyrediyordu. Mayısta neden 19 milyar doların altında kaldı? Çünkü mayısta bayram yüzünden nisana göre 3 iş günü daha az çalışıldı. Bu da ihracatı etkiledi. Bunun da etkisiyle TİM verilerine göre, mayıs ayında miktar bazında ihracat yüzde 11.7 azaldı. Mayıstaki sert düşüşe karşın beş ayda ise yüzde 2.9 artış var. Yine avro/dolar paritesinden ihracata negatif etki geldi. Parite mayısta 1.2 milyar dolar eksi yazdı. Beş aylık fatura 4.3 milyar dolar oldu. Sadece parite geçen yıl ile aynı kalsa ihracat 20 milyar doları aşacaktı.