15 Ocak 2025 Çarşamba
İstanbul
  • Şırnak
  • Çanakkale
  • Çankırı
  • Şanlıurfa
  • Çorum
  • İstanbul
  • İzmir
  • Ağrı
  • Adıyaman
  • Adana
  • Afyon
  • Aksaray
  • Amasya
  • Ankara
  • Antalya
  • Ardahan
  • Artvin
  • Aydın
  • Balıkesir
  • Bartın
  • Batman
  • Bayburt
  • Bilecik
  • Bingöl
  • Bitlis
  • Bolu
  • Burdur
  • Bursa
  • Düzce
  • Denizli
  • Diyarbakır
  • Edirne
  • Elazığ
  • Erzincan
  • Erzurum
  • Eskişehir
  • Gümüşhane
  • Gaziantep
  • Giresun
  • Hakkari
  • Hatay
  • Iğdır
  • Isparta
  • Kırşehir
  • Kırıkkale
  • Kırklareli
  • Kütahya
  • Karabük
  • Karaman
  • Kars
  • Kastamonu
  • Kayseri
  • Kilis
  • Kmaraş
  • Kocaeli
  • Konya
  • Malatya
  • Manisa
  • Mardin
  • Mersin
  • Muş
  • Muğla
  • Nevşehir
  • Niğde
  • Ordu
  • Osmaniye
  • Rize
  • Sakarya
  • Samsun
  • Siirt
  • Sinop
  • Sivas
  • Tekirdağ
  • Tokat
  • Trabzon
  • Tunceli
  • Uşak
  • Van
  • Yalova
  • Yozgat
  • Zonguldak

İkinci Barış Harekâtı: Başlama kodu ‘Zafer’, hedef ‘Şahin Hattı’

1974 Kıbrıs Barış Harekâtı’nda Amfibi Deniz Piyade Alayı Komutanı olarak görev yapan emekli Deniz Albay Neş’et İkiz, çıkarma harekâtını her boyutuyla inceledi ve Aydınlık için yazdı.

İkinci Barış Harekâtı: Başlama kodu ‘Zafer’, hedef ‘Şahin Hattı’
A+ A-
E. DNZ. ALBAY NEŞ’ET İKİZ

Birinci Cenevre Barış Konferansı 25 Temmuz 1974, ikincisi ise 8 Ağustos 1974 tarihlerinde toplandı. Hiçbir sonuç alınamadı. Türkiye buralarda kararlı durdu. Geri adım atmadı. Hazırlıklarımızı da son hızla yaptık. Ada’ya yığınağımızı tamamladık.

2. Ordu istihbarat ilgilileri 20 Temmuz 1974’te Kıbrıs’taki Rum ve Yunan gücünün yaklaşık 35 bin civarında olduğunu belirtiyorlardı. Bunlar, Yunan Alayı ile birlikte, 19 piyade taburu (24 saatte hazır hale gelebilecek yedek kuvvetten 20 piyade taburu daha.) 3 komando, 1 tank (zırhlı keşif) taburu, 1 mekanize piyade taburu, 5 top taburu ve uçaksavar, tanksavar taburları idi.

Bu kuvvetin: 38 tankı, 50 zırhlı personel taşıyıcısı, 463 top ve 382 tanksavar silahı; 2 radar gözetleme istasyonu ve 5 torpido botu ile 1 devriye botu bulunuyordu.

İkinci Barış Harekâtı: Başlama kodu ‘Zafer’, hedef ‘Şahin Hattı’ - Resim: 1

İkinci Harekâtın planlarını, 6. Kolordu karargâhında başarılı bir asker olan Kurmay Albay Eşref Bitlis hazırlamıştı.

Özetle: Amfibi Tugay, 39. Tümen ile 28. Tümen, doğu yönünde taarruza geçerek, Magosa ile tüm Kuzey Kıbrıs’ı alacaklardı. Girne’nin batısındaki Komando Tugayı ile Kıbrıs Türk Alayı, bölgelerinde savunmada kalarak, taarruz eden birliklerimizin güney yanını ve gerisini emniyete alacaklardı. Hava İndirme Tugayı, yeni komutanı Tuğgeneral Adnan Doğu komutasında 6. Kolordu ihtiyatı olarak görevlendirilmişti.

14 Ağustos Çarşamba günü, yaz saati ile 05.45’te, İkinci Barış Harekâtı başladı. Başlama kodu “Zafer”, harekâtın hedefi ise “Şahin Hattı” idi.

14, 15, 16 Ağustos günleri devam eden İkinci Barış Harekâtı, bütün cephelerde başarı ile devam etti. Kıbrıs Türklerinin engin sevgi ve coşkusu, her yerde görülüyordu. Harekâta ilk gün Komando Tugayı ile katılan Nevşehir Komando Taburu ile Batman Komando Taburları da, Jandarma Komando Yarbay Hasan Cemil Erdem ile Jandarma Komando Binbaşı Bekir Sıtkı Tuncer komutasında başarılı, seçkin, çok iyi teçhiz edilmiş birliklerdi.

İstense idi Trodos Dağları hariç tüm Kıbrıs alınabilirdi. Orgeneral Aktulga’nın “Hiç olmazsa Larnaka’yı ve Larnaka Havalimanını da alalım. Sonra pazarlık konusu yaparız” görüşüne yer verilmedi.

Kıbrıs Türk Mukavemet Teşkilatı, özellikle Lefkoşa ve Boğaz sancakları ve Ada’daki tüm Kıbrıs Türklerinin coşku, teşvik ve sevgileri hayli etkili idi. Bize moral oldu. Güç verdi. Ancak Birinci Barış Harekâtı’nda yanımızda olan dünya kamuoyu, İkinci Harekâtta yanımızda değildi.

Sonuçta bugünkü sınırlar çizildi ve 16 Ağustos Cuma akşamı 19.00’da harekâta son verildi. Adanın yüzde 33’lük kesimi, Kıbrıs Türklerinin kontrolüne geçti.

17 Mart 1975 tarihine kadar, Amfibi DZ. P. Alayının Kıbrıs’taki görevi devam etti. 2. Amfibi DZ. P. Taburumuza, G. Magosa’da en uç hat olan Dikelya-Derinya hattında görev verildi ve bu kritik görev ayrılışımıza kadar başarıyla yerine getirildi.

İkinci Barış Harekâtı: Başlama kodu ‘Zafer’, hedef ‘Şahin Hattı’ - Resim: 2Barış Harekâtı’nın komutanları zaferden sonra şehitleri ziyaret ediyor.

ANAVATANA DÖNÜŞ

17 Mart 1975 tarihinde çok büyük bir gizlilik içinde, İskenderun’a döndük. Bu sessiz dönüş tümümüzün dikkatini çekiyordu, üzüldük. Kolordu Komutanı Korgeneral Bedrettin Demirel’e veda için gittiğimde “Kolordunun en iyi birliği dönüyor” diyordu. 14 Nisan 1975 tarihinde de deniz yoluyla İzmir’e intikal ettik. İzmir’de bir taburum Poligon’da diğeri ise Uzun Ada’ya geçici olarak yerleşti. Esas kışlamız, Foça’da inşaat halinde idi.

1963 yılından beri Kıbrıs olaylarının içinde bulunmuş, Amfibi Alayın kuruluşunu gerçekleştirmiş Barış Harekâtı’nda da başarılar kazandırmış bir komutan olarak görevimde çok duyarlı ve coşku dolu idim. Eksiklerimizi her alanda büyük bir titizlikle lojman, kışla ihtiyacı vb belirtmeye çalışıyordum.

Dz. K. K. Oramiral Hilmi Fırat’la, hiç ama hiçbir alanda bağdaşamadık. Özel bir yazı alarak derhal Çanakkale Deniz Piyade Alay Komutanlığı’na tayinim çıktı. Hanımım haklı olarak son derece şaşırmıştı. “Seni anlamak istemiyorlar. Görevini yaptın. Silahlı Kuvvetlerden ayrıl” diye ısrarla görüşünü belirtti. O kadar büyük ideallerim vardı ki bir türlü istifa edemedim. Bir süre daha görev yaptım ve 2 Ocak 1978 tarihinde emekliye ayrıldım…

Şunu belirtmeden geçemeyeceğim, 1972 Temmuz’unda Genelkurmay Başkanı Orgeneral Memduh Tağmaç ve Dz. K. K. Oramiral Celal Eyiceoğlu tarafından tümü ile fesh edilen 1. Amfibi Deniz Piyade Taburu, Dz. K. K. Oramiral Kemal Kayacan’ın isteği üzerine, Genelkurmay Başkanı Orgeneral Faruk Gürler tarafından yeniden kurulmasaydı, Amfibi Dz. P. Alayı olarak ne olurdu? Bir deniz aşırı harekâtı nasıl yapabilirdik? Bu soylu ve aziz ocakta gerçeklerle temas etmek bence kaçınılmaz bir görevdir, bir vatan borcudur.

KIBRIS BARIŞ HAREKÂTI KAYIPLARI

Birinci ve İkinci Barış Harekâtı:

1- Kara Kuvvetleri: 415 şehit.

2- Deniz Kuvvetleri: TCG. Kocatepe: 56 şehit.

Amfibi Deniz Piyade Alayı: 1 astsubay, 3 onbaşı, 9 er: 13 şehit.

Toplam: 69 şehit.

3- Hava Kuvvetleri: 5 şehit.

4- Jandarma G. K.: 13 şehit.

Genel Toplam: 502 şehit

Gazeteci Adem Yavuz ve elektrik ustası olarak gönüllü harekata katılan Mersinli Ahmet Ersoy da şehitlerimiz arasındadır.

Yaralı: 1.500. Kayıp: 15.

5- KKTC:

TMT: 70 şehit. Kıbrıs Türkleri: 270 şehit.

Yaralı: 1.000.

6- Rum-Yunan tarafı:

Ölü sayısı: 4.000. Yaralı: 12.000.

Esir: 3.500. Kayıp: 3.000.

KKTC kıbrıs barış hakrekatı