İlk buğday hasadı başladı! Çiftçi ‘15 lira’ diyor
Erkenci turfanda buğday hasadı Adana’nın kıyı şeridinde başlıyor. Adana Ziraat Odaları İl Koordinasyon Kurulu Başkanı ve Yüreğir Ziraat Odası Başkanı Mehmet Akın Doğan'la turfanda buğday hasadını konuştuk
Sibel Koç Güven
Türkiye’de en erkenci turfanda buğday hasadı mayıs ayının başında, Adana’nın kıyı şeridinde başlıyor, ovaya doğru ilerliyor. Bu yıl Adana’da toplam 1 milyon 330 bin dönüm buğday ekildi. Buğday üretimimizin yüzde 4’üni karşılayan Adana’da Yumurtalık ve Karataş’ta kıraç ve hafif sulu arazilerde hasat başladı. Havaların sıcak ve yağmurlu olması başaklarda güzel sonuçlar verdi.
Adana Ziraat Odaları İl Koordinasyon Kurulu Başkanı ve Yüreğir Ziraat Odası Başkanı Mehmet Akın Doğan, “Verimi iyi bekliyoruz. Ovaya bugünlerde yağmur yağarsa sıkıntı olmaz, verim iyi olur. Ama kıyıya şu anda yağmur yağarsa ürün zarar görür. Buğday hasada eriştiğinde yağmur yağarsa rengi kararır.” dedi.
OVADA MALİYET YÜKSEK
Çiftçinin dört gözle hükümet tarafından açıklanacak taban fiyatı beklediğini ifade eden Doğan, taleplerini şöyle açıkladı:
“Aslında hükümetimiz taban fiyatı, buğday hasadı başlamadan açıklaması gerekir. Açıklanmayınca çiftçi, tüccara boğuluyor.
“Ziraat Odaları Genel Başkanımız Şemsi Bayraktar, bir kilogram buğdayın maliyetini 10 lira 87 kuruş olarak açıkladı. Ama bizim ovada tarla kiraları pahalı olduğu için maliyet, biraz daha yüksek çıkıyor. İç Anadolu’da arazi kira bedelleri ucuz olduğu için maliyet daha düşük. Bizim maliyet 13 lira 39 kuruş çıktı. Bu sene buğday fiyatının en az 15 lira olmasını bekliyoruz. Geçen yıl ton başına 8 bin 250 lira verildi, artı bin lira prim desteği verildi. Bu yıl taban fiyatın enflasyon oranında artırılmasını istiyoruz. Çünkü mazotun fiyatı bir yılda yüzde 105 arttı. İşçilik fiyatları da arttı. Çiftçimiz girdi fiyatları yüksek olduğu için 15 lira verirseniz kazanır. Bir simidin tanesi bile 15 lira…”
İTHALAT ÇİFTÇİYE KAZANDIRMIYOR
Prim desteğinin de enflasyon oranında artırılmasını talep eden Doğan, “Kıraç bölgelerimizdeki çiftçilerimiz buğdayın dışında başka ürün ekemediği için oradaki çiftçilerimize pozitif ayrımcılık yaparak prim desteğinin en az iki katına çıkarılmasını bekliyoruz. Çiftçi zorda. Biliyorsunuz 2023 kötü geçti, 2024 hiç iyi görünmüyor. Yurt dışından buğday, ayçiçeği almazsak inanın bizim çiftçimizin ürünleri hak ettiği değeri bulur. Dışarıdan ürün geldiği için çiftçi para kazanamıyor. Hükümet enflasyonu düşürebilmek için fiyatları aşağıda tutuyor. Aslında çiftçi kazanmalı.” diye konuştu.
ÜRETİCİ SENEYE EKMEZ KAPILARI AÇIN
Patates ve soğan üreticileri ihracat kapılarının açılmasını talep etti. Geçtiğimiz hafta fiyatları 10 liranın altında belirleyen marketlere karşı işçiler, iki gün kesim yapmadı.
Yüreğir ziraat Odası Başkanı Mehmet Akın Doğan, “Patates ve soğan, 10 liranın altında satılırsa çiftçi ve tüccar para kazanamaz. Soğan patateste fiyatları 3 harfli marketler belirliyor. Bir market 10 liranın altında belirledi, diğerleri de ona uydular. Çiftçi ve tüccar da tepki gösterdi. 10 lira tüketici için iyi ama çiftçi kazanamıyor bu seferde.” dedi.
İhracat kapılarının fiyatlar düştüğünde açılması gerektiğini belirten Doğan, şöyle devam etti:
“Hükümet bunu bilinçli yapıyor, içeride fiyatların yükselmesine engel olmak için yapıyorlar. Ama çiftçi bas bas bağırıyor, kapılar açılsın diye. Bu ürün dışarı gitmezse iç piyasa bunu kaldıramaz. Fiyatlar aşağı düşer ve çiftçi ve tüccar zarar eder. Tamam, tüketici ucuz yiyor ama çiftçi kazanamazsa ekmez, tüketici bu sefer seneye patatesi pahalı yer. Bunu dengeli tutmak lazım. Planlama çok önemli. Hükümet şunu yapacak. Fiyatlar çok yükseldiğinde ihracatı kısmen kapatabilir. Ama fiyatlar aşağı düşüp de kapıyı açmazsanız olan tüccar ve çiftçiye olur.”
