İBB'de denetim raporu tartışıldı: 3,5 yılda 35 yıldan fazla borç yapıldı
İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, 'Cumhurbaşkanı Yardımcısı Adayı' gibi olmayan bir sıfatla il il gezerken, Belediye Meclisi'nde borçlanmalar tartışma konusu oldu. Denetim Komisyonu Başkanı Muhammet Kaynar '3,5 yılda, 35 yılda yapılan borçtan daha fazla borç yapılmıştır.' dedi.
İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Meclisi'nde 2022 yılı denetim raporu tartışıldı. İBB Meclisi nisan ayı toplantısının birinci oturumu, Meclis 1. Başkanvekili Zeynel Abidin Okul başkanlığında Saraçhane'deki belediye binasında yapıldı.
58 MİLYAR GELİR 64 MİLYAR GİDER
Meclis'te, 2022 Yılı Denetim Raporunu meclise sunmak için söz alan Denetim Komisyonu Başkanı Muhammet Kaynar, İBB'nin, 2022 yılında 58 milyar 941 milyon lira gelir elde ettiğini, 64 milyar 314 milyon lira gider yaptığını söyledi. İETT'nin 2022 yılında 6 milyar 710 milyon lira gelir elde ettiğini, 8 milyar 930 milyon lira gider yaptığını ifade eden Kaynar, İSKİ'nin 2022 yılında 12 milyar 809 milyon lira gelir elde ettiğini, 17 milyar 446 milyon lira gider yaptığını belirtti. İSKİ ve İETT de dahil edildiğinde İBB'nin 2022 yılında toplam harcamasının 91 milyar lira olduğunu anlatan Kaynar, 2022 yılı bütçesinde merkezi idareden İBB'ye 50 milyar 750 milyon lira geldiğini ifade etti.
'ARİTMETİK OLARAK ARTIYOR'
İBB'nin borç miktarıyla ilgili Kaynar, şöyle konuştu: “Ekrem Bey göreve geldiğinde toplam borç 28 milyar lira iken, belediyenin Haziran 2019'da 28 milyar lira olan borcu 31 Aralık 2019 tarihinde 30 milyar 858 milyon liraya, 31 Aralık 2020 tarihinde 43 milyar 402 milyon liraya, 31 Aralık 2021 tarihinde 57 milyar 602 milyon liraya, 31 Aralık 2022 tarihi itibarıyla 82 milyar 75 milyon liraya yükselmiştir.
“Büyükşehir Belediyesinin kurulduğu 1984 yılından 2019 yılı haziran ayına kadar 35 yılda belediyenin toplam borcu 28 milyar lira olarak birikmişken Ekrem İmamoğlu'nun başkan seçildiği 2019 yılı Haziran ayından 2022 yılı sonuna kadar 3,5 yıllık dönemde da 54 milyar lira daha ilave borç yapılarak 82 milyar liraya çıkmıştır. Yani 3,5 yılda, 35 yılda yapılan borçtan daha fazla borç yapılmıştır. Borç, İBB'nin bir kaderi oldu ve aritmetik olarak artıyor. Muhtemelen 2023 sonunda 150 milyar liraya çıkacak gibi gözüküyor.”
725 MİLYONDAN 7 MİLYARA ÇIKTI
İETT ve İSKİ'nin durumunun da vahim olduğunu belirten Kaynar, İETT'nin 2019 yılı sonu itibarıyla 725 milyon 942 bin lira olan borcunun, 2022 yılında 7 milyar 185 milyon liraya yükseltildiğini kaydetti. İSKİ'nin, yeni yönetime devredildiğinde hiç dış mali borcu bulunmadığına, sadece 350 milyon lira iç mali borcu olduğuna ve devasa yatırımlar yaptığına değinen Kaynar, İSKİ'nin yeni yönetimde 31 Aralık 2022 itibarıyla 13 milyar 757 milyon lira borçlu hale geldiğini vurguladı. Kaynar, İBB'nin kanunda belirtilen limitleri aştığı için borçlanamaz hale geldiğine dikkati çekti.
'SAVCI KATİLİNİ ÖVENLERİ ALDINIZ'
İBB'den çıkarılan işçilerle ilgili de değerlendirmede bulunan Kaynar, 2019 yerel seçimlerinde 1 işçinin bile atılmayacağına dair namus sözü verildiğini ama 21 bin kişinin işten çıkarıldığını, yerine 53 binin üzerinde, örgütlerden paylaşıma göre işe alınan olduğunu belirtti. Kaynar, "Kimlerin büyükşehir belediyesine doldurulduğunu hepimiz biliyoruz. Dağdan getirilmiş kişiler gördük, aktif olarak terör örgütlerinde faaliyet gösterdikleri resmi verilerle sabit olan insanların, büyükşehir belediyesinde işe alındıklarını gördük. En kötüsü de 10 gün önce çok acı bir tablo gerçekleşti. Şehit savcımız Mehmet Selim Kiraz'ın katillerine övgü dizen kişinin, maalesef İBB'de çalışıyor olduğunu gördük." diye konuştu.
'ŞİRKETLERİN YÖNETİM KURULU ÜYELERİ NEDEN ARTTI?'
İBB'nin 30 şirketi bulunduğunu ve 2019 yılında bu şirketlerin yönetim kurulu üye sayısının 359 olduğunu, 2022'de ise 486'ya yükseldiğini anlatan Kaynar, "Bu şirketlerin yönetim kurullarına atanma ve idaresiyle ilgili yetki tamamen büyükşehir belediye başkanına aittir. Meclisin bu konuda herhangi bir inisiyatifi söz konusu değildir." dedi. Bu şirketlerin tamamının zarar ettiğini ve batma noktasına geldiğini ifade eden Kaynar, her ay Meclis'e, şirketlerle ilgili sübvanse dosyaları geldiğine işaret etti.
BELEDİYE ŞİRKETLERİ BİRBİRİNDEN KOMİSYON ALIYOR!
"İstanbul genelinde yapılacak muhtelif kültürel, sanatsal etkinlikler, tanıtım ve duyuru hizmetleri işi" ihalesine değinen Kaynar, ihalenin 217 milyon 907 bin 400 lira artı KDV bedelle ihale edildiğini, ihaleye tek firmanın katıldığını belirtti. Kaynar, "180 milyon liraya yaptırdıkları işi alan firma, alt yükleniciye 135 milyon liraya yaptırmış. Böylece 45 milyon lira fazla ödeme yapılmış. Ayrıca bu ihale kapsamında, Kültür A.Ş'ye verilen 13 milyon 12 bin 500 lira artı KDV bedelli video çekim ve film yapım işleri, Kültür A.Ş. tarafından da Medya A.Ş'ye verilmiş. Medya A.Ş, 11 milyon 181 bin liraya yaptırmış. Buradaki gariplik şu. Belediyenin şirketi, belediyenin diğer şirketinden komisyon alıyor. " ifadelerini kullandı. İBB taşınmazlarının yetkisiz ve ihalesiz şekilde satıldığının tespit edildiğini kaydeden Kaynar, "Belediyenin 536 adet dairesi, 2021 yılında belediye başkanı tarafından yetkilendirilen kişi tarafından tapudan hissesi de devredilerek ihalesiz ve belediye meclisinin satış kararı olmaksızın satılmıştır." dedi.
ÇANTASINA 2 MİLYON ÖDENDİ: 'REKLAMINA AYIRDIĞINIZ PARAYLA DAHA FAZLA KİŞİYE SÜT VERİLİR'
İBB'nin süt dağıtımı işinde sosyal yardım amacına ve verimlilik ilkesine uygun hareket edilmediğini, uygulanan dağıtım yöntemi sebebiyle süt maliyeti dışında ciddi miktarda dağıtım maliyetinin oluştuğunu anlatan Kaynar, şunlara değindi: “Reklam ve dağıtım masrafları için yapılan harcama miktarıyla daha fazla kişiye süt yardımı yapılabileceği tespit edilmiştir. 13 Aralık 2022 tarihinde 1 milyon 200 bin adet baskılı poşet, çanta alımı işi yapılmış, 2 milyon 40 bin lira... Bir de 8 Nisan 2022 tarihli Halk Süt poşet, çanta alımı işi için de 684 bin 460 lira ihale yapılmış. Böylece sütün dağıtılacağı sadece çanta için dahi 2 milyon 724 bin 460 lira artı KDV harcama yapılmış.” İBB'nin 2022 yılı içerisinde heykel, tablo vesaire alımlarına 5 milyon 33 bin lira ödeme yapıldığını, "Fatih Sultan Mehmet Portre Madalyonu Satın Alınması" için de 1 milyon 241 bin lira artı KDV ödemesi gerçekleştirildiğini anlatan Kaynar, 16 milyon 812 bin liraya 35 bin kişilik yemek hizmeti alındığını belirtti.
CHP'Lİ ÜYEDEN ŞERH
Denetim Raporu'na muhalefet şerhi düşen CHP'li Meclis Üyesi Cemal Sataloğlu, "İBB'nin sahip olduğu şirketler başarılı bir performans çiziyor. Geçmiş dönemlerde iştirakler, vergi, sigorta borcu olması nedeniyle veya mali yapısının ters oranlar çıkması nedeniyle ihalelere giremiyorlardı. Yeni dönemde ihalelere giriyorlar. Şirketler yeni yönetim modeliyle başarı listelerine giriyor ve her yıl bu başarı artıyor. İstihdam olanaklı ile sosyal ve ekonomik anlamda da kentin kalkınmasına önemli katkılar sunmaya devam ediyorlar. " diye konuştu. Döviz kurunun nereden nereye geldiğinin belli olduğunu ama nerelere gideceğinin belirsizliğini koruduğunu anlatan Sataloğlu, şunları kaydetti: "Buna bağlı olarak fiyatların nereden, nerelere geldiği ortada. Hangi idare bu artıştan hiç etkilenmiyor. Bu fiyat artışlarının ona bir maliyeti yokmuş gibi bir algı oluşturularak yorumlar yapılıyor. Yaklaşık maliyet kavramı üzerinden alımı yapılan ihale konuları eleştiri konusu yapılıyor. Fiyatları tutamayan sizsiniz. Enflasyonu tutamayan sizsiniz. Bunu eleştiri konusu yapan da sizsiniz."
