İnşaat Mühendisleri Odası: Yapı denetim sistemi değişmeli

Toplantıda kentsel dönüşüm çalışmalarında yapılan hatalar ve alınması gereken tedbirler sıralandı. Muhtemel büyük İstanbul depreminde can ve mal kayıplarını önleyecek önerilerde bulunuldu.

6-7 MİLYON YAPI

Toplantı, dün İnşaat Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi’nin Karaköy’de bulunan binasında düzenlendi. Açıklamayı Oda Başkanı Fusun Sümer yaptı. Sümer, 6-7 milyon civarındaki yapı stokunun riskli yapı statüsünde olduğunu belirterek şunları kaydetti:

“TBMM’nin Araştırma Komisyonun Temmuz 2021 tarihli raporuna göre Türkiye’de 10 milyon civarında olan yapı stokunun 6-7 milyon civarında olan kısmı riskli yapı statüsündedir. Bu risk ortadan kaldırılmadığı veya azaltılmadığı sürece büyük yıkımlarla defalarca yüzleşeceğiz.

‘SERBEST PİYASA KOŞULLARINA TERK EDİLMEMELİDİR’

“6 Şubat depremleri açık bir şekilde göstermiştir ki yapı denetim hizmeti en temelde bir kamu görevi olarak ele alınmalı, serbest piyasa koşullarına terk edilmemelidir. Çünkü bir yapı, mülkiyeti ister devlette, ister gerçek kişilerde, isterse özel kuruluşlarda olsun doğrudan toplumun güvenliğini, tarihini, kültürünü, konforunu, ekonomisini ve çevresini etkileyen/ilgilendiren bir varlıktır. Bu özelliklerinden dolayı yapılar kamusal varlıklardır. 2019’dan sonra müteahhidin kendisinin denetçiyi belirleme sisteminden çıkılarak havuz sistemine geçilmesi de sorunları çözmeye yetmemiştir.

“Teknik kadrolar nitelikleri ve yapabilirlikleri sorgulanmaksızın yapı denetimi sisteminde görev üstlenebilmektedir. Oysa, denetim hizmetlerini yapanlar, yapılan işin önemi gereği bilgi, deneyim ve uzmanlık sahibi olmak durumundadır. Ancak sistem bu tür elemanların görev yapabilmesine olanak sağlamamaktadır. Bununla birlikte yapı denetim kuruluşlarında çalışan mühendisler bir maliyet kalemi olarak görülmekte, nitelikli işgücünden kaçınılmakta, hatta hizmet almadan teknik elemanların imzalarını kullanma yoluna gidilmektedir.”