İran ‘Maksimum baskı’ya göğüs geriyor
Nükleer müzakere anlaşmasından tek taraflı çekilen ABD, İran’a yönelik tecrit politikaları kapsamında yeni ambargo ve yaptırımlar hayata geçirdi. Bu sürece “Maksimum baskı” adını veren ABD, İran’ın yurt dışında bulunan mal varlıklarını da dondurdu.
Nükleer görüşmelere tekrar dönmek için Viyana’da müzakerelerin yürütüldüğü süreçte Katar ve Umman’ın girişimiyle Tahran ve Washington arasında mahkûm takası gündemi geldi. Yapılan anlaşma ABD içinde tepkilere neden oldu. ABD Başkanı Joe Biden yönetiminin İran’a taviz verdiği ve Washington’un bir yenilgisi olduğu savunuldu.
KATAR EV SAHİPLİĞİ YAPTI
Nükleer müzakerelerden bağımsız yürütülen süreç sonucunda İran’da tutuklu 5 ABD’li mahkûm ile ABD’de tutuklu 5 İranlı mahkûm serbest bırakıldı. Mahkûm takası Katar’ın başkenti Doha’da yapıldı. İranlı mahkûmlar 2’si İran’a dönerken, 2’si ABD’de hayatına devam edecek, 1’i ise adı açıklanmayan bir ülkede ailesinin yanına gitti. ABD’li mahkûmların 5’i de ABD’ye döndü. Anlaşma kapsamında İran’ın Güney Kore’de bulunan yaklaşık 6 milyar dolarlık varlığı da Katar’a transfer edildi. Para, 2 Katar bankasında 6 İranlı bankanın açtığı hesaplara 5 milyar 573 milyon 492 bin avro olarak yatırıldı.
‘HUKUKA AYKIRI YARGILANDILAR’
Konuya dair İran Dişleri Bakanlığı yazılı bir açıklama yaptı. Açıklamada “Amerika'da yaşayan ve normal işleri nedeniyle o ülkenin yargı sistemi tarafından hukuka aykırı olarak yargılanan beş İran vatandaşı serbest bırakılarak ailelerine teslim edildi. Ülkemizin Güney Kore'de ABD'nin hukuk dışı baskıları nedeniyle bloke mali kaynakları, Dışişleri Bakanlığı’nın gayretli takibiyle serbest bırakılmıştı. İran İslam Cumhuriyeti Merkez Bankası tarafından bir hafta süren mali ve bankacılık süreci sonunda Katar'da ülkemiz bankalarına ait hesaplara aktarılmıştır. Bu kaynaklar şu anda İran İslam Cumhuriyeti Merkez Bankası'nın kullanımına açık olup, ilgili makamların takdirine bağlı olarak ve ülkenin ihtiyaç ve önceliklerine göre kullanılacaktır.” denildi. ABD’nin İran’ın mali kaynaklarına getirdiği engellemenin yasa dışı ve insanlık dışı olduğu belirtilen açıklamada, İran’ın Covid-19 salgını döneminde dahi ihtiyaç duyduğu kaynaklara erişiminin kısıtlandığına dikkat çekildi. Açıklamada, Katar ve Umman’a da katkılarından dolayı teşekkür edildi.
ABD’DEN YİNE YAPTIRIM KARARI
ABD Başkanı Joe Biden da yaptığı açıklamada, İran’a yönelik yeni yaptırım kararları aldıklarını duyurdu. “Amerikalıların anavatana dönüşünü kutlarken aynı zamanda dönmeyenleri de anıyoruz. Bugün, eski Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad'a ve İran İstihbarat Bakanlığı'na, yasadışı tutuklamalara karıştıkları gerekçesiyle Levinson Yasası uyarınca yaptırım uyguluyoruz. Bölgedeki provokatif eylemleri nedeniyle İran'a ek maliyet yüklemeye de devam ediyoruz.” diyen Biden, ABD pasaportlu kişilerin İran’a seyahat etmemelerini istedi. Biden de anlaşmanın kolaylaştırılmasına katkı sunan Doha ve Maskat yönetimlerine teşekkürlerini sunduğunu bildirdi.