İran'da kaos girişimleri boşa çıkarıldı
Mehsa Emini’nin birinci ölüm yıl dönümü için dış kaynaklardan yapılan eylem ve grev çağrıları karşılık bulmadı. Başkent Tahran başta olmak üzere şehirlerde sükûnet hâkimdi
Gürkan Demir
16 Eylül 2022’de polis karakolunda bulunduğu sırada birden yere yığılan 22 yaşındaki Mehsa Emini, yapılan tüm müdahalelere rağmen kurtarılamadı. Emini’nin polis şiddeti sonrası hayatını kaybettiği iddia edilse de ortaya koyulan tomografi ve diğer raporlarda herhangi bir darp izine rastlanmadı. İranlı makamlar, yapılan geniş kapsamlı incelemeler sonucunda merhum Emini’nin önceki hastalıklarından kaynaklı vefat ettiğini belirtti.
Aydınlık gazetesi muhabiri Gürkan Demir gün boyu Tahran'ın mezkezi noktalarnı gezdi / İnsanların, rutin hayatına devam ettiği gözlemlendi.
Yer: Tecriş Pazarı
EYLEMLER NASIL YÜKSELDİ?
Ancak, Emini’nin ölümü İran’da sistem değişikliği isteyen Avrupa merkezleri, Tel Aviv ve Washington için fırsat bilindi. Yurt dışında yaşayan sözde İranlı muhalifler aracılığıyla İran içinde eylemler örgütlendi. İlk günler barışçıl bir şekilde başlayan gösterilen kısa bir süre sonra şiddet eylemlerine dönüştü. DEAŞ, PJAK, Komale, PAK gibi ABD destekli terör örgütleri bu eylemlerin merkezinde yer almaya ve kitleleri yönlendirmeye başladı. “Kadın, Yaşam, Özgürlük” ana sloganı ekseninde sürdürülen bu eylemler yaklaşık 5 ay sürdü ve bilançosu ağır oldu. Eylemler sürecinde 100’ün üzerinde güvenlik gücü ve sivil hayatını kaybetti. Yüzlerde ambulans, otobüs, polis aracı, kamu kurumları ve şahsi mülkler ateşe verildi, yağmalandı. Türkiye’de CHP, HDP, İyi Parti başta olmak üzere kimi çevrelerle, ABD, İsrail, Almanya, İngiltere ve Fransa gibi ülkelerin en üst düzeydeki devlet yöneticileri bu gösterilere destek verdi. BBC Farsça, İran International, Amerika’nın Sesi Farsça gibi yayın organları ile sosyal medya bu süreçte kara propagandanın merkezi oldu. Gerçek olmayan çok sayıda iddia ile halk yönetime karşı kışkırtılmak istendi. İran güvenlik güçleri şehirlerin güvenliğini tam manasıyla sağlayarak Batıcı kalkışmayı bastırdı. Bu sürecin birinci yılı kapsamında önceki gün (16 Eylül) eylemler tekrar başlatılmak istendi. Yurt dışındaki İranlı muhalifler ile Irak’ın kuzeyinde İran karşısı faaliyet yürüten 6 terör örgütü ortak bildiri ile halkı sokaklara çağırdı. Esnaftan grev yaparak mağazalarını açmaması istendi. Ancak, İranlılar ise gelen çağrılara kulak asmayarak alanlara çıkmadı.
HALK ŞİDDET EYLEMLERİNE İTİBAR ETMEDİ
Başta Başkent Tahran ve Mehsa Emini’nin memleketi Sakkız olmak üzere şehir merkezlerde gündüz saatlerinde eylem olmadı. İran polisi, Besic kuvvetleri ve Devrim Muhafızları Ordusu şehir merkezlerinde geniş güvenlikleri aldı. Perşembe, Cuma ve Cumartesi gününü kapsayan (İran’da hafta sonu tatili Perşembe ve Cuma günleri yapılırken, 16 Eylül Cumartesi ise İmam Rıza’nın şehadeti nedeniyle resmi tatildi.) 3 günlük tatili fırsat bilen İranlılar, ülkenin kuzey bölgesindeki tatil bölgelerine akın etti. Akşam saatlerinde ise Tahran ve Kürdistan Eyaleti’ndeki şehirlerde 5’er 6’şar kişilik gruplar halinde lokal eylemler yapıldı. Cılız geçen gösterilerde kısa süreliğine yine yollar ateşli barikatlarla kesildi. “Hameney’e ölüm”, “Diktatör Hameney” ve “Kadın, Yaşam, Özgürlük” gibi sloganlar atıldı. İran içinde başarıya ulaşmayan eylemlerin benzeri Avrupa kentlerinde de yapıldı. Buradaki eylemlerde Şah döneminin bayrağı, ABD bayrağı ile çok sayıda terör örgütünün flamalarının kullandığı görüldü.
ÇOK SAYIDA KAOS GİRİŞİMİ ENGELLENDİ
Halkın eylemlere itibar etmemesi ve tatile çıkması Batıcı kuvvetler tarafından tepkiyle karşılandı. Şiddet gösterilerine katılım olmayınca önce halkı kışkırtmak için önce “Emini’nin babası gözaltına alındı” iddiası ortaya atıldı. Çok geçmeden bu iddianın doğru olmadığı ortaya çıktı. Ardından Mehsa Emini’nin mezarına giden sivillere saldırmak üzere olan 4 kişilik bir grup İran güvenlik güçleri tarafından etkisiz hale getirildi. Sakkız’da yapılan operasyonda 3 adet saldırı tüfeği, 1 adet Colt, 1 adet av tüfeği, 2 adet askeri üniforma ve çok sayıda delici ve kesici alet ele geçirildi. Askeri üniformaların, saldırı sonrası İran güvenlik güçlerinin suçlanması amacıyla kullanılmak istendiği belirtildi. Doğu Azerbaycan Eyaleti Polis Merkezi, cumartesi günü saat 19 sıralarında Tebriz’in meydanlarından birince saldırı düzenlemeyi hedefleyen bir intihar bombacısının yakalandığını duyururken, Kürdistan Eyaleti Vali Yardımcısı Mehdi Ramazani, Mehsa Emini’nin babası Emced Emini’ye yönelik mezarlık yolunda yapılmak istenen bir suikast girişiminin engellendiğini açıkladı. Son iki olay ise Fars Eyaleti ve Hürmüzgan’da yaşandı. Fars Eyaleti Vali Yardımcısı İsmail Gizil Sofla, Nur Abad kentinde motosikletli 2 kişi tarafından bekleme noktasındaki Besic üyelerine pompalı tüfekle saldırı yapıldığını duyurdu. 3 kişinin yaralandığını belirten Sofla, 1 kişinin de şehit olduğunu duyurdu. Hürmüzgan’da da 6 binden fazla elektroşok tabancası ele geçirildi. ABD menşeili silahları taşıyan 2 kişi güvenlik güçleri tarafından yakalandı.
İRAN’DAN BİR KARARLILIK MESAJI DAHA
Tahran ile Bağdat arasında yapılan güvenlik anlaşmasının süresi yarın (19 Eylül) doluyor. Anlaşma, Irak, Irak’ın kuzeyinde İran karşıtı faaliyet yürüten ve İran’daki son eylemlerde aktif rol oynayan grupları silahsızlandırarak sınır boylarından uzaklaştırmasını içeriyor. Sürenin bitmesine az bir süre kala Tahran’dan önemli bir açıklama geldi.
Devrim Muhafızları Ordusu Kara Kuvvetleri Müşaviri General Ekber Zergami, “Düşmanın işi kumpastır. Düşmanlarımız komplo ve kriz yaratmalarına rağmen hiçbir zaman amaçlarına ulaşıp milletimize ve ülkemize zarar verememişlerdir. Kibirli Siyonist rejimin komploları her zaman başarısız olmuştur ve olmaya da mahkûmdur. Artık her ülkeye teröristlerin o ülkeyi terk etmesi gerektiği mesajını gönderiyoruz, onlar bu mesajı ciddiye alıyorlar. Çünkü biz kimseyle şaka yapmıyoruz ve ülkenin savunmasında her zaman sağlam ve güçlü duruyoruz. Biz iyi komşuluğa ve saygıya inanırız ama ulusal çıkarlarımızın bir bölgeden tehdit edildiği durumlarda sert tepkiyi mutlaka veririz. Ne yazık ki Irak'ın bazı bölgeleri teröristlerin yerleşme yeri haline geldi. Bu teröristlerin çoğu top atışlarıyla hedef alındı. Sonunda Irak hükümeti bu bölgeleri boşaltmayı taahhüt etti. Çünkü hem dost hem de düşman tüm ülkeler, İslam Cumhuriyeti'nin ülkeyi, milleti savunma konusunda hiçbir hoşgörüsü, toleransı veya tavizi olmadığını anladılar.”
HALK TATİL BÖLGELERİNE AKIN ETTİ
Perşembe, cuma ve cumartesi gününü kapsayan (İran’da hafta sonu tatili Perşembe ve Cuma günleri yapılırken, 16 Eylül Cumartesi ise İmam Rıza’nın şehadeti nedeniyle resmi tatildi.) 3 günlük tatili fırsat bilen İranlılar, ülkenin kuzey bölgesindeki tatil bölgelerine akın etti. Aynı zamanda İmam Rıza'nın ölüm yıl dönümü sebebiyle Meşhed şehrinde de yaklaşık 4 milyon İranlı anma törenlerine katıldı.
