İşçi ve işveren durumdan memnun değil

Enflasyonist dönemle birlikte yapılan ücret zamları birkaç ayda erir hale geldi. Çalışan ücretlerine yapılan zamlar firmalarca mal ve hizmetlerin fiyatlarına adeta daha yüksek oranda yansıtılıyor. Çünkü çalışanın ücreti arttıkça işveren üzerindeki prim yükü de de artıyor. Bu koşullarda ne işveren ne işçi kesimi mutlu olabiliyor. Hükümet “ihracat yönelin” dese de Avrupa başta olmak üzere ana ihracat pazarlarındaki daralma yüzünden her ne kadar değer bazında fiyat kaynaklı bir ihracat artışı görülse de Türkiye İhracatçılar Meclisi kayıtlarına göre ihracat son sekiz ayda miktar bazında yüzde 17'ye yaklaştı. Bu yüzden bazı sektörler işçi çıkarmaya başladılar bile.

TÜİK verilerine göre aylık bazda baktığımızda ücretli çalışan sayısında mart-haziran döneminde 85 bin kişilik kayıp var. Sanayide geçen yıla kıyasla kayıp ise binde 4 ile sınırlı kaldı. Yıllık bazda en ağır kayıp ise yüzde 8.4 ve yaklaşık 55 bin kişi ile tekstil ürünleri imalatında görüldü. Yine yüzde 4.8'lik düşüş ve 37 bine yaklaşan kayıpla giyim imalatında istihdam kaybı yaşandı. Bu veriler kayıtlı çalışanları içerdiği için önemli bir gösterge. İstihdam kayıplarının daha da artabileceği birçok sektör paydaşınca ifade ediliyor. İşveren temsilcilerine ücret artışları ve artan maliyetler KOBİ'lerin istihdamını nasıl etkilediğini, istihdamın korunması için neler yapılması gerektiğini sorduk.

‘MUTSUZ İŞÇİ YARATMAK İSTEMİYORUZ’

İşçilik ücretlerinin arttığını ancak artan hayat pahalılığından dolayı işçileri de anladıklarını söyleyen Tüm İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSKO) Genel Sekreteri Ümit Şuvak, “Mutsuz işçi yaratmak istemiyoruz. Çünkü evine mutlu ve huzurlu gitmeyen işçiden verim alamayız. İşçilerimizin maaşlarının düzenlemeye çalışıyoruz ancak düzenlediğimiz tutarlar işçileri mutlu etmiyor. İşçilerin talepleri de bize ağır geliyor. İşçilik maliyetinin artması da mal ve hizmetlerin maliyetini artırıyor. Pahalılığın bir başka sebebi oluyor. Örneğin market, artan işçi maaşını ürünlerine yansıtıyor.” dedi.

'YAPILAN ZAM İKİ AYDA ERİYOR'

“İşletmeler hiç bu kadar kararsız bir dönem geçirmedi. İşçimizin haline bakıyoruz, gerçekten içler acısı. Ancak artan maliyetler işletmelerimizi de zora sokuyor.” mesajı veren Şuvak, “Biz maaş zammı yapıyoruz. Yapılan zam 2 ay sonra eriyor. Böyle devam ederse maalesef işveren, işçi çıkarmaya başlayacak. İşçi çıkarmaya başladığında bir işçi 10 liraya bir iş yaparken 15 lira alacak ama 2 iş yapacak. İşçi de buna mecbur kalacak çünkü öbür türlü işsiz kalacak. Bu bizim sendika olarak asla tasvip edeceğimiz bir yaklaşım değil. Ancak Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in geldiği günden beri uyguladığı ekonomi politikaları esnafı, KOBİ’yi bu noktaya getirmiş durumda.” diye konuştu.

'YÜKSEK FAİZ VE KUR BELİMİZİ BÜKTÜ'

Yüksek faizler ve TL’nin sürekli eriyen durumu işverenin belini büktüğünü dile getiren Şuvak, “İşçi ücretini 15 lira yapıyorsunuz 3 ay sonra işçiniz bir daha karşınızda. 18 lira yapıyorsunuz 3 ay sonra yine karşınızda. Yıl sonunda nereye geleceğinizi öngöremiyorsunuz. İşçi için de işveren için de böyle bir belirsizlik ortamı var. Bizim en büyük sıkıntımız belirsizlik. Kur 50 lira olsun. Fakat 1 sene değişmesin. Verdiğimiz hizmetin karşılığının 1 sene sonra 50 liralık kura göre değişmeyeceğini, sattığımız ürünün ham maddesini tekrar aynı fiyattan alabileceğimizi bilelim. Ama bunları da bilemiyoruz. Bu kadar belirsizlik içinde ekmek teknesini korumak da çok zor oluyor.” ifadelerini kullandı.

Dolaylı vergilerin yüksek olmasının işverenler için de yük olduğunu ifade eden Ümit Şuvak, “Dolaylı vergilerin oranı da işletmeler için bir yük. Hükümetin bu uygulamadan geri dönmesini öneriyoruz. Çünkü uzun vadede devlet kazanan değil kaybeden olacak. İşletmeler ya batacaklar ya da ayakta kalmak için farklı yollara başvurmak zorunda kalacaklar. Bazı işletmeler maalesef ki KDV ödememek veya az ödemek için çok farklı yollara gidiyor. Biz sendika olarak bunların hiçbirini doğru bulmuyoruz. Ama işletmelere de bir çözüm üretmemiz gerekiyor.” mesajı verdi.

Enerji giderlerinin işletmelere kira maliyetlerinden daha fazla zorluk çıkardığını belirten Şuvak, “Bir de enerji giderleri var. Esnafa enerji alanında destek verilmeli. Ya enerji maliyetlerini işletmelere özel bir tutara çeksinler ya da bir teşvik versinler ki bütün işletmeler çatılarda kendi elektriğini üretsin. Böyle giderse esnaf kepenk kapatacak, işletmeler işçi çıkaracak ve ciddi anlamda işsizlik artacak.” uyarısı yaptı.