İSG denetimlerinde 'yerindelik' modeli

İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu gereği, işverenlerin, çalışanlarını mesleki risklerden korumak amacıyla iş yerinde iş güvenliği uzmanı ve iş yeri hekimi ile diğer sağlık personeli görevlendirme zorunluluğu bulunuyor. Çalışanları arasında belirlenen niteliklere sahip personel bulunmaması halinde işveren, bunu OSGB'lerden hizmet alarak yerine getirebiliyor.

Ülke genelinde Bakanlık tarafından yetkilendirilen 2 bin 462 OSGB'nin denetimleri ise İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğünce yapılıyor. İş yerlerinin yüzde 90'ı da İSG hizmetini bu OSGB'lerden alıyor.

GÖRMEDEN DENETİME ÇÖZÜM ARANIYOR

İSG hizmetlerinin iyileştirilmesini sağlamak amacıyla rehberlik mantığında yapılan denetimlerin uygulamasında, Eylül 2021'de değişikliğe gidildi. Hizmet verdiği iş yeriyle ilgili onaylı defter, yıllık çalışma planı, yıllık değerlendirme raporu, İSG eğitim kayıtları ve fatura gibi evrakın kontrolüyle yapılan denetimlerin, "Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimleri Denetim Rehberi" doğrultusunda gerçekleştirilmesine başlandı. Sektör odaklı yeni denetim modelinde, ilk etapta inşaat, maden, metal ve tarım sektörleri, rehberlik yapılacak sektörler olarak belirlendi. Bu sektörlere özgü hazırlanan iş yeri kontrol listeleri ile OSGB'ler, İSG hizmeti verdikleri iş yerleri üzerinden "yerindelik" denetimine tabi tutuldu. Bu yöntemle OSGB'lerin, iş yerlerine gitmeden veya İSG profesyonellerinin belgelerini kiralama gibi yöntemlerle evrak üzerinde yaptığı iş ve işlemlerle oluşan olumsuzlukların önüne geçilmesi hedeflendi.

İDARİ YAPTIRIM

Yeni modelin ilk kez uygulandığı 2022'de, İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü müfettişleri tarafından 1000 OSGB denetlendi. Denetimlerde, mevzuata aykırı hareket ettiği belirlenen OSGB'lere idari yaptırım uygulandı. Ayrıca bu OSGB'lerin faaliyette bulunduğu 3 bin iş yerine rehberlik hizmeti verildi.