Sanayi göstergelerinde durgunluk işareti sürüyor: 10 sanayi sektörünün 9’unda üretim düştü

İstanbul Sanayi Odası’nın (İSO) Türkiye İmalat PMI (Satın Alma Yöneticileri Endeksi) anketinin Ekim 2024 dönemi sonuçları açıklandı. Eşik değer olan 50,0’nin üzerinde ölçülen tüm rakamların sektörde iyileşmeye işaret ettiği anket sonuçlarına göre, Eylül’de 44,3 olan manşet PMI ekimde 45,8’e yükselmekle birlikte eşik değer 50,0’nin altında kalarak sanayi faaliyetlerinde daralma işareti vermeye devam etti.

Nisan ayından bu yana daralma eğilim gösteren sanayide; zorlu piyasa koşullarının sürmesi, talebin zayıf kalması ve toplam yeni siparişler ile ihracattaki yavaşlamanın devam etmesi etkili oldu.

Rapora göre imalat sanayi sektörünün geniş bir kesimi açısından zorlu faaliyet koşulları sürdü. Olumlu gelişmelerin gözlendiği tek sektör, üretim, yeni siparişler ve istihdamın yeniden büyümeye geçtiği gıda ürünleri oldu. Takip edilen diğer sektörlerin tümü üretim düşürdü. Girdi maliyetleri genel olarak keskin bir şekilde artmaya devam etti.

İSTİHDAMDA GERİLEME

İmalat sanayide üretim üst üste yedinci ay azaldı. Ancak düşüşler eylül ayına kıyasla hafifledi. Yeni siparişlerdeki durgunluğun etkisiyle istihdam ve satın alma faaliyetlerinde de gerileme kaydedildi.
Girdi maliyetleri belirgin bir şekilde artarken söz konusu artış yaklaşık bir buçuk yılın en düşük hızında meydana geldi. Anket katılımcıları, buğday gibi bazı ham madde fiyatlarında ve nakliye maliyetlerinde de artış bildirdi.

EN SERT İSTİHDAM AZALIŞI MEYDANA GELDİ

İstanbul Sanayi Odası Türkiye Sektörel PMI ekim ayı raporuna göre takip edilen 10 sektörden 9’unda üretim azalırken, bunun tek istisnası gıda ürünleri oldu. Üretimde en sert yavaşlama ağaç ve kağıt ürünlerinde kaydedildi. Yeni siparişlerde de artış kaydeden tek sektör gıda ürünleri olurken en sert düşüş ise giyim ve deri ürünlerinde gözlendi.

Yeni ihracat siparişleri ekim ayında yalnızca gıda ürünlerinde büyüme sergiledi. İmalatçılar, iş yükündeki hafifleme nedeniyle, dördüncü çeyreğe girilirken çalışan sayılarını azaltma yoluna gitti. Sadece gıda ürünleri ile kimyasal, plastik ve kauçuk sektörleri istihdamını artırırken, en keskin düşüş tekstil sektöründe kaydedildi. Kara ve deniz taşıtları sektöründe ise anket geçmişinin en sert istihdam azalışı meydana geldi.

MALİYET ARTIŞI İVME KAYBETTİ

Ekim ayında girdi maliyetlerindeki artışlar, izlenen 10 sektörden altısında ivme kaybetmesine rağmen yüksek düzeyde seyretti. Girdi fiyatlarında en hızlı yükseliş gıda ürünlerinde görülürken, en yavaş artış ise kimyasal, plastik ve kauçuk sektöründe kaydedildi.

Metalik olmayan mineral ürünler sektöründe, talebi canlandırmaya yönelik çabaların etkisiyle nihai ürün fiyatları yaklaşık dört buçuk yıldır ilk kez düşüş gösterdi. Diğer sektörlerin satış fiyatlarında ise genelde ılımlı artışlar gözlendi. Ancak, son altı ayın en yüksek enflasyonunu kaydeden gıda ürünleri başta olmak üzere bazı sektörler nihai ürün fiyatlarını belirgin şekilde artırmaya devam etti. Son olarak ekim ayında tedarikçilerin teslimat süreleri, takip edilen on sektörden sadece üçünde kısaldı.