İsrail Fas’ta İHA fabrikası kuruyor

İsrail Fas’ta, stratejik bir üs ve bir askeri insansız hava aracı fabrikası inşa edecek. Eski İsrail Savunma Bakanı Benny Gantz'ın Kasım 2021'de, Fas’ı ziyaretinde bir güvenlik ve askeri işbirliği protokolü imzalamıştı.

Protokol Fas'ta silah üretimini de içeriyor ve askeri teknolojilerde stratejik işbirliğinin önünü açıyor. Fas'ta yayın yapan yabiladi.com sitesine göre, fabrikanın inşaat çalışmaları başladı ve İsrailli uzmanlar şu anda çalışmaları denetlemek üzere Fas'ta bulunuyor.

İsrailli silah şirketi BlueBird Aero Systems'in tarafından Cezayir sınırına yakın inşa edilen fabrikanın Fas'ın askeri ihtiyaçlarını karşılamak ve başta Afrika olmak üzere diğer pazarlara ihraç etmek üzere sofistike insansız hava araçları üretmesi amaçlanıyor.

CEZAYİR İÇİN BİR TEHDİT

İsrail Devleti'ni tanımayan Cezayir, Fas ve İsrail arasındaki bu işbirliğini ulusal güvenliğine yönelik potansiyel bir tehdit olarak görmekte. Bu gelişmeler, Cezayir’in özellikle Fas’ın Batı Sahra üzerindeki hakimiyetine karşı çıkması nedeniyle de iki komşu Mağrip ülkesi arasındaki gerginliği artırmakta.

Cezayir algeriepatriotique.com haber sitesi durumu şöyle değerlendiriyor: “İsrail, Fas'ı silahlandırma ve eskiyen askeri teçhizatını modernize etme görevini üstlenerek bölgede silahlı çatışmaya hazırlanıyor gibi görünürken, her iki ülkenin de hedefleri açıkça İsrail'in bir vekalet savaşına başvurarak kışkırtmaya çalıştığı komşu Cezayir'e odaklanmış durumda.”

FAS AFRİKA’DA ATLANTİK CEPHESİNİN KOÇ BAŞI

İsrail ve Fas arasındaki yakınlaşma, Aralık 2020'de dönemin ABD Başkanı Donald Trump'ın himayesinde ilişkilerin normalleşmesiyle başladı. Bunun karşılığında Washington, Fas'ın Batı Sahra üzerindeki egemenliğini tanıdı ve bu karar uluslararası arenada büyük tartışmalara neden oldu.

İsrail ve ABD Fas'ı Afrika kıtasındaki nüfuzunu ve ekonomik çıkarlarını genişletmek için stratejik bir ortak ve sıçrama tahtası olarak görüyor. İsrail'in Ekim 2023'ten bu yana Gazze'ye karşı yürüttüğü kanlı savaş ve soykırımın damgasını vurduğu bir ortamda Fas, İsrail ile askeri işbirliğini sürdürmekte kararlı görünüyor.

İLİŞKİLERDE STRATEJİK DÜZEY

Afrika ülkelerinin Avrasya’ya yöneldiği, BRICS’e üye olduğu bir dönemde Fas yönünü Atlantik cephesine dönerek İsrail, ABD ve Fransa ile ilişkilerini stratejik düzeye yükseltti. 50 yıldır Batı Sahra’da işgalini sürdüren Fas’ın en büyük destekçisi ABD ve İsrail’den sonra Fransa da Temmuz 2024’te Batı Sahra toprakları için sözde Fas otoritesi altında özerklik planını tanıma kararı aldığını açıkladı.

Kuzey Afrika’da Atlantik cephesinin koç başı rolünü üstlenen Fas silahlanmaya önemli harcamalar yapıyor. Geçtiğimiz Eylül ayında Fas hükümeti, Hintli Tata Advanced Systems Limited (TASL) şirketi ile Fas'ta bir kara savaş aracı üretmek üzere “stratejik ortaklık” anlaşması imzaladı.

Bir ay önce de 1 milyar dolar karşılığında bir İsrail casus uydusunun satın alınması için sipariş verdi. 2021’de Türkiye’den Bayraktar TB2 alan Fas, 2025’te Bayraktar Akıncı’yı da askeri envanterine ekleyecek.