İsrail Savunma Bakanı Türkiye üzerine 'özel bir toplantı' düzenledi... Uzmanlar savaş olasılığını değerlendiriyor
İsrail hükümetinin hazırlattığı Nagel raporunun ortaya çıkmasıyla gündem yine olası Türkiye – İsrail çatışması. İsrail basını gelişmeleri, Ankara'nın artan nüfuzundan duyulan korkuya bağlıyor. Bazı uzmanlar, İsrail'in kışkırtmalarla Türkiye ile ABD'yi birbirine düşürmeyi tercih edeceğini düşünüyor.
Yiğit Saner
Editor
İsrail Savunma Bakanı İsrael Katz çarşamba akşamı Türkiye ile ilgili “özel bir güvenlik toplantısı” düzenledi. Kapalı kapılar ardında yapılan zirveyi kamuoyuna Jerusalem Post (JP) gazetesi duyurdu. Buluşmaya ayrıca Dışişleri Bakanı Gideon Sa'ar ve Genelkurmay Başkanı Herzi Halevi'nin yanı sıra savunma teşkilatından düzey yetkililer katıldı.
Gazetenin kaynaklarına göre toplantı, bölgedeki Türk nüfuzu sorununu görüşmek ve Ankara'nın etkinliğinin artmasıyla İsrail'e yönelik tehdit seviyesinde herhangi bir değişiklik olup olmadığını analiz etmek için yapıldı.
JP'ye konuşan bir yetkili, Binyamin Netanyahu'nun da önümüzdeki günlerde Türkiye konusunda bir toplantı düzenlemesinin beklendiğini kaydetti.
KORKULAR SU YÜZÜNE ÇIKIYOR
Yayına göre bazı İsrailli yetkililer, İran'ın Suriye'deki etkisinin azalmasına rağmen, artık Sünni bir Ankara-Şam ekseninin ortaya çıkmasından, bunun gelecekte İsrail için tehdit haline gelmesinden ve “terör örgütleriyle” işbirliği yapmasından endişe ediyor.
JP konuya ilişkin olarak şu yorumu yapıyor: “Toplantı, İsrailli yetkililerin, Suriye'de Esad rejiminin devrilmesi ve Türkiye'nin on yıldan fazla süredir desteklediği Heyet Tahrir Şam (HTŞ)'ın yükselişinin ardından Ankara'nın bölgedeki nüfuzunun artacağı olasılığına ne kadar önem verdiğini ve hatta bundan ne kadar korktuklarını ortaya koyuyor.”
NAGEL RAPORU NE DİYOR?
Zirvenin, iki gün önce açıklanan ve Türkiye ile savaşa hazırlanılması gerektiğini vurgulayan Nagel raporunun ardından düzenlenmesi özellikle dikkat çekiyor. Gazetemizde geniş olarak işlediğimiz 20 sayfası gizli tutulan belge, İsrail'in “Türkiye ile doğrudan bir çatışmaya” hazırlıklı olması gerektiği konusunda uyarıyor.
Eski Ulusal Güvenlik Konseyi Başkanı Jacob Nagel liderliğinde, Tel Aviv hükümetinin talebiyle hazırlanan raporu inceleyen Netanyahu şunları söylemişti:
“Orta Doğu'da köklü değişikliklere tanık oluyoruz. İran uzun zamandır en büyük tehdidimizdi ancak arenaya yeni güçler giriyor ve beklenmedik durumlara karşı hazırlıklı olmalıyız. Bu rapor bize İsrail'in geleceğini güvence altına almak için bir yol haritası sunmaktadır.”
Komite, Türkiye'nin Osmanlı dönemindeki nüfuzunu geri kazanma hırsının İsrail ile gerilimin artmasına ve muhtemelen çatışmaya dönüşmesine yol açabileceğini söylüyor. Belgede, Suriyeli grupların Türkiye ile ittifak kurarak İsrail'in güvenliğine yönelik yeni ve güçlü bir tehdit oluşturma riskine vurgu yapılıyor.
ÖNERİLER
Ayrıca belgede, savunma bütçesinin istikrarlı olarak artırılması, erkeklerin askerlik süresinin 36 aya sabitlenmesi, bağımsız bir savunma sanayinin kurulması ve çok sayıda yeni teknolojik silah ile savunma sistemi tedarik edilmesi gerekliliği vurgulanıyor. Bunların yanı sıra İsrail'in yeni doktrinin caydırıcılıktan saldırıya çevrilmesi tavsiye ediliyor. Dengenin de yüzde 70 önleyici saldırı yüzde 30 caydırıcılık şeklinde ayarlanması öneriliyor.
'Kanlı yangında son bir çarpışma'
Analistler de gelişmeleri yakından takip ediyor. UNZ Review yazarı Mike Whitney, Türkiye ile ABD'yi çatışmaya sürükleyebilecek şu senaryoyu gündeme getiriyor:
“İsrail'in Türkiye ile açık bir çatışmaya girecek insan gücü veya kaynağı yok, bu yüzden mantıksal seçenek Suriye'nin kuzeyindeki düşmanlıkları kışkırtarak Washington'ı kirli işlerini kendisi için yapmaya ikna etmektir. Böylece ABD'yi kötü niyetli Siyonist gündemi ilerletmeyi amaçlayan başka bir sonsuz savaşa sürükleyebilir. (Kobani'de [Ayn el-Arab] bir askeri üs inşa etmek bu amacı taşıyor. Bu açık bir kışkırtmadır.)
“Bugün dünyanın en savaş çığırtkanı üç ülkesinin - İsrail, ABD ve Türkiye -, saldırgan ve rekabet halindeki gündemlerinin, Orta Doğu'nun merkezinde son bir kanlı yangında çarpışmaları uygun görünüyor. Bu tren kazasını engellemenin bir yolu var mı?”
DİKKAT DAĞITMA TAKTİKLERİ
Yazar bu soruya şimdilik yanıt vermiyor. İsrailli siyaseti uzmanı Ori Goldberg ise Suriye konusunda Ankara ile Tel Aviv arasında olası bir çatışmanın yakın zamanda meydana gelme ihtimalinin düşük olduğunu düşünüyor. Sputnik'e açıklamalarda bulunan uzman sözlerini şöyle sürdürüyor:
"Suriye, Türkiye ve diğer ülkelere karşı başlatılan tüm bu olası savaşlar, İsrail'in Gazze konusunda bir sona doğru gidişat hissiyatının olmadığı gerçeğinden dikkati başka yöne çekmek için kullanılan taktiklerdir.”
"İsrail çok saldırgan sesler çıkarıyor, ancak Suriye'nin işgalini sürdürme veya Şam'ı ele geçirme kapasitesi veya kabiliyetine sahip değil. Ordu aşırı derecede yayılmış durumda.”
TRUMP'IN YAYINLADIĞI VİDEO
Uzman, Trump yönetiminin Netanyahu'nun mevcut saldırgan politikalarını destekleyip desteklemeyeceğini de sorguluyor. Goldberg, Trump'ın Truth Social platformunda paylaştığı bir videoya işaret ediyor. İçerikte Netanyahu'yu savaş çığırtkanlığı yapmakla ve ABD'yi İran'a karşı bir savaşa sürüklemeye çalışmakla suçlayan Columbia Üniversitesi Ekonomi Profesörü Jeffrey Sachs yer alıyor.
"İsrail'in ne istediğine dair net bir fikri yok" diyen Goldberg şu sonuca varıyor: "Netlik olmadığı için içi boş laflarla dolu. Bu kışkırtmaları askeri angajman için gerçek olasılıklar olarak yorumlamaya çalışmak üretken bir çalışma değil en azından bu aşamada.”
'TÜRK SAVUNMA SANAYİNE DİKKAT'
Makor Rishon gazetesine demeç veren Tel Aviv Üniversitesinden Dr. Chai Eitan Cohen Yanrojak İHA'ların Hizbullah ile çatışmalarda İsrail için büyük bir baş ağrısı haline geldiğini hatırlatıyor ve ekliyor: "Türklerin, Dağlık Karabağ, Ukrayna, Libya gibi savaş alanında kendini kanıtlamış çok gelişmiş İHA'ları var."
Ülkemizin savunma sanayii konusunda giderek bağımsızlaştığına dikkat çeken uzman şöyle devam ediyor:
"Türkiye bölgesel bir güç olarak görülüyor, bu nedenle Türklerin silahlanmasını sadece bize karşı bir şey olarak göremeyiz. İsrail Türklerle sağlıklı bir iletişim kanalı açmalı. İlk hedef savaşı önlemek olmalı. Aynı zamanda kendimize güven duymalı ve zayıflık da göstermemeliyiz."
