İstanbul mahalle bazında planlanmalı
Kısmi kapanma önlemlerinin İstanbul gibi vaka sayısının yoğun olduğu iller için yeterli olmayacağını ifade eden Bilim Kurulu üyesi Prof. Dr. Deniz Çalışkan, ‘Kümelenmelerin sınırları daha net çizilmeli. İlçe bazında yapılamasa da mahallelerde katı kurallar uygulanabilir’ dedi.
Ramazan ayının ilk iki haftasını kapsayan kısmi kapanma önlemleri dün başladı. Sokağa çıkma kısıtlamasının süresi arttı, toplu taşımada seyreltme, şehirlerarası ulaşıma kısıtlama ve bazı işyerlerinin kapatılması gibi önlemler hayata geçti. İstanbul’da 100 bin nüfusa düşen vaka sayısı 800 binin üzerine çıktı. Sağlık Bakanlığı Toplumda Salgın Yönetimi Bilim Kurulu üyesi ve Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Deniz Çalışkan, Türkiye çapında alınan önlemlerin bazı iller için yetersiz kalabileceğini İstanbul, Çanakkale ve Kırklareli başta olmak üzere vaka artışının yoğun olduğu illerde ek önlemlere ihtiyaç olduğunu söyledi.
Sağlık Bakanlığı’nın açıkladığı 3-9 Nisan'ı kapsayan verilere göre, ülke genelinde 79 ilde Kovid-19 vaka sayısı artarken Samsun ve Ardahan'da azaldı. Çanakkale, Yalova, Kastamonu, Samsun ve Tekirdağ'da 100 bin kişideki vaka sayısı 600'ün üzerinde, Kırklareli ve İstanbul'da ise 800'ün üzerinde görüldü. Vaka sayısı 518,33'ten 882,13'e yükselen Kırklareli, hem toplam vaka sayısı hem de vaka artışı bakımından ilk sırada yer aldı. Kırklareli'den sonra 100 bin kişide en çok vakanın görüldüğü İstanbul'da 100 bin nüfusa düşen vaka sayısı 591,45'ten 804,97'ye yükseldi. İstanbul, bu tabloyla üç büyükşehir arasında ilk sırada yer aldı. Ankara vaka sayısı bakımından geçen hafta 81 il arasında 29'uncuyken, bu hafta 25'inci sıraya yükseldi. Önceki hafta en çok Kovid-19 vakası görülen iller sıralamasında zirvede yer alan Samsun, Ardahan'la birlikte bu hafta azalış görülen iki ilden biri oldu. Samsun, 100 binde 678,72'den 645,17'ye gerileyen vaka sayısıyla bu hafta 6'ncılığa düştü. Ardahan'da 185,11 olan 100 binde vaka sayısı bu hafta 5,2 azaldı ve 179,91 oldu.
İLLER EK ÖNLEM ALABİLİR
Prof. Dr. Deniz Çalışkan, vaka yoğunluk haritasını ve alınan kararları değerlendirdi: “1 Martta geçtiğimiz yerinde karar dönemi illerin kendi durumlarını gözden geçirerek güçlü kararlar almasını sağlayan bir sistem. Türkiye çapında alınan kararlar bazı iller için yeterli olabilir. Valilikler ve il hıfzıssıhha kurulları ek önlemler alma yetkisine sahip. İstanbul başta olmak üzere Çanakkale, Kırklareli dahil olmak üzere vaka artışının yoğun olduğu iller kendi durumlarını gözden geçirerek yeni önlemler alabilirler. Salgın ilk İstanbul’da başladı, Anadolu’ya yayıldı, Anadolu’dan tekrar İstanbul’a döndü. Nüfusu yoğun ve hareketli bir şehir. 1 Mart’ta alınan kararlarla birlikte toplu taşımada seyreltmenin normale dönmesi İstanbul’u olumsuz etkiledi. İnsanlar hastalığa evlerinde, işyerlerinde ya da toplu taşımada yakalanıyorlar. Şimdi yeniden toplu taşımada seyreltme söz konusu. Bu yeterli olmayabilir. Daha katı önlemler alınabilir. İstanbul’da vaka yoğunluğunun daha çok olduğu ilçelerin tam kapanması mümkün olmayabilir ama kümelenmelerin olduğu mahallelerde katı kurallar uygulanabilir. Kümelenmelerin sınırları daha net bir şekilde çizilip buralarda yaşayan insanların, işyerlerinde izinli sayılarak, hareketsiz hale getirilmesi gerekiyor.”
KARADENİZ DURULDU
Prof. Dr. Çalışkan Sağlık Bakanlığı’nın il bazında 100 bin nüfusa düşen vaka sayılarıyla ilgili de şunları söyledi: “Mutluluk duyduğum birkaç konu var. Samsun ve Karadeniz bölgesindeki illerde azalma eğilimi görülüyor. Bu durum, yerinde karar döneminde alınan karaların doğru olduğunu gösteriyor. Şırnak halen vaka sayısının en düşük olduğu il. 1 Mart’tan bu yana bu unvanını hiç kaybetmedi. Şırnak Valisinin iki kriteri var: Sahaya hakim olmak ve çok iyi filyasyon yapmak. Sahaya inen, filyasyonu iyi yapan iller olumlu sonuçlar alıyor. Haritanın genelinde İstanbul’un şiddetlendirdiği bir tablo var. Seyahat kısıtlaması ve kısmi kapanma ile rakamlar 14 gün sonra biraz daha iyi olabilir.”
4 İLDE İKİ KAT ARTTI
Ağrı, Bartın, Bitlis ve Isparta’da vaka sayıları bir hafta içinde iki katına çıktı. 19 ilde 100 bin nüfusta Kovid-19 vakaları 1-50 aralığında arttı. Bu iller, Trabzon, Şırnak, Hakkari, Mardin, Van, Şanlıurfa, Siirt, Adıyaman, Gümüşhane, Tunceli, Diyarbakır, Uşak, Sinop, Bolu, Muş, Ordu, Karaman, Rize ve Denizli oldu. Vaka artışları 32 ilde 50-100 aralığında görüldü. Bu iller Batman, Hatay, Amasya, Niğde, Burdur, Muğla, Bitlis, Artvin, Mersin, Adana, Karabük, Osmaniye, Konya, Aydın, Aksaray, Gaziantep, Kırşehir, Bingöl, Antalya, Kayseri, Kars, Sakarya, İzmir, Giresun, Kütahya, Tokat, Zonguldak, Afyon, Elazığ, Kahramanmaraş, Balıkesir ve Iğdır olarak sıralandı. 100-200 aralığında vaka artışının yaşandığı 22 il ise Manisa, Çorum, Çankırı, Yozgat, Kilis, Erzurum, Yalova, Malatya, Ağrı, Sivas, Nevşehir, Düzce, Bilecik, Kırıkkale, Erzincan, Ankara, Kocaeli, Bursa, Isparta, Eskişehir, Edirne ve Bartın olarak kayda geçti. Kastamonu, Tekirdağ, İstanbul, Bayburt ve Çanakkale bir haftada 100 binde Kovid-19 sayısı 200-300 aralığında artan iller oldu. Kırklareli ise vaka artışı 300'ün üzerindeki tek il olarak tabloda yer aldı.