İstanbul Sözleşmesi Kızılderilileri de vurdu!
Türkiye’de bazı çevrelerce savunulan ve reklamı yapılan İstanbul Sözleşmesi'nin içeriği , Amerikan kızılderililerini de vurmuş görünüyor.
ABD’deki LGBT çevrelerinin önemli dergilerinden biri olan OUT’ta yer alan habere göre, kızılderililerin geleneksel şaman törenleri olan Powwow’larına, ikisi de erkek olan bir çift, ilk defa “bağımsız cinsiyetli” dansçılar olarak katıldılar. Habere göre Ute kızılderililerinden olan ve kendisini “ne erkek-ne kadın” olarak tanımlayan Sean Snyder ile Apaçi-Ute-Shosone kızılderilisi ve kendisini “gay” olarak tanımlayan Adrian Stevens, kızılderili aşiretler içinde bu konudaki “tutuculuğu” ortadan kaldırmak amacıyla, beraberliklerini Powwow'larda dansçı olarak sergilemeye başladılar. Bu ikili, böylece bu geleneksel aşiretlerin kültüründe cinsiyet özgürlüğü ve eski usül cinsiyet anlayışına bir tepki yaratmak amacını taşıyor. Geleneksel olarak bir kadın ve bir erkek kızılderilinin beraber yaptıkları dansta, her iki cinsiyetin farklı kostümleri olmak zorunda. Ama bu LGBT savunucusu ikili, kostümlerini de cinsiyetsiz hale getirip, farkındalık yarattıklarını iddia ediyor.
Amerikan kızılderili kültürü, geleneksel olarak aşiretlere dayanan, Türklerin Orta Asya dönemindeki gibi bir yaşam şekline sahip bir kültür. Eski dinleri olan Şamanizm’in gerektirdiği “Powwow”lar da, bizim yörüklerin Sinsin halayları gibi, ateş etrafında davul eşliğinde, Büyük Ruh ile iletişim için yapılan bir törensel dans formu. Bu kutsal danslara, LGBT türünden sözde “modern” yaklaşımlar sokulmasından, kızılderili aşiretler de çok rahatsızlar elbette. Ama genel olarak, topluma zorlamalarla dayatılan bu tür yaklaşımlar karşısında, geleneksel kızılderili kültürünün bir karşı savunma yapması da zor gibi görünüyor.
ABD kızılderililerinin kültür yapısında yapılmak istenen değişimin, Türk kültürüne dayatılmak istenen İstanbul Sözleşmesi türünden zorlamalar açısından iyi bir ders olması gerekiyor.