İstihdama zeytin aşısı
Türkiye'nin zeytin ve zeytinyağı üretim merkezlerinden Edremit Körfezi bölgesinde ürünün hasat döneminde binlerce kişi çalışıyor.
Çanakkale'nin Ayvacık ilçesi Küçükkuyu beldesinden Balıkesir'in Ayvalık ilçesine kadar olan bölge, 13 milyon civarındaki ağaç varlığıyla zeytin ve zeytinyağı üretiminde önemli yer tutuyor.
Edremit Körfezi Zeytin ve Zeytinyağı Üreticileri Federasyonu Başkanı Mehmet Hakkı Semerci, hasat mevsiminde 20 bin civarında kişinin çalıştığını, zeytinciliğin aileleriyle yaklaşık 100 bin kişinin geçim kapısı olduğunu söyledi.
Körfezde bu sezon 40 bin ton zeytinyağı rekoltesi tahmin ettiklerini belirten Semerci, hasat işçilerinin şubata kadar 5 ay mesai yapacağını dile getirdi.
Bu sezon ağaçlarda bol zeytin olduğunu vurgulayan Semerci, "Mahsul bol olunca yevmiyeler de dolgun oluyor çünkü herkes tarlasını bir an önce toplamak istiyor. Bu, işverenler arasında, tarla sahipleri arasında bir rekabete yol açıyor. Bundan toplayıcının da memnun olduğunu düşünüyorum." dedi.
Bölge çiftçisi olarak her şeylerinin zeytinle alakalı olduğunu anlatan Semerci, hiçbir zaman toplayıcıyı mağdur etmenin kendilerine keyif vermeyeceğini çünkü bu ağaçları onlarla büyüttüklerini, topladıklarını ve bakımını yaptıklarını ifade etti.
İç piyasanın, uluslararası piyasalara uygun seyretmesi ve herhangi bir ihracat kısıtlaması olmaması beklentisi içinde olduklarını aktaran Semerci, "Hem ürünümüzün uluslararası arenada tanıtılması hem bizim tatmin olmamız hem bu toplayıcı kardeşlerimin tatmin olması açısından çok önemli bir dönem geçiriyoruz. Bu sezon işçi yevmiyeleri kadınlar için 200, erkekler için 300 lira olarak belirlendi. Bu rakamlar asgari ücretin üzerinde." diye konuştu.
Semerci, devletten tarım işçilerinin sigortalılık durumuna düzenleme getirilerek cüzi bir rakam karşılığında sigortalanmasını beklediklerini sözlerine ekledi.
‘BU İŞ BİZE İYİ GELİYOR’
İşçi başı Ali Aksoy da yaklaşık 40 seneden beri bu işi yaptığı bilgisini verdi.
Zeytin toplama işçilerinin genellikle kırsal mahallelerden gelip çalıştığını anlatan Aksoy, şunları kaydetti:
"Saat 08.00 gibi tarlada işbaşı olur, 16.00'da bırakılır. Zeytin işçisi önce gelince tente dediğimiz yaygıların yayılmasıyla çalışmaya başlar. Ardından dip zeytinler toplanır, ağaçlardan silkelenir. Yaygılardaki zeytinler yapraklarından ayıklanır, kasalara konulur ve fabrikaya gönderilir. Kahya herkesin yevmiyelerini yazar. İşçiler çalışır, hafta sonunda paramızı alırız."
Körfezde 30 yıla yakındır zeytin işçisi olarak çalışan Habibe İkiz, geçimlerini bu işten sağladıklarını, bu sezon verilen yevmiye ücretinden memnun olduklarını belirtti.
Şaziye Aksoy ise 17-18 yıldır zeytin işçisi olarak çalıştığını ve bu işe alışkın olduklarını dile getirdi.
Aksoy, "Bu iş bize iyi geliyor, seviyoruz. Yılın 4-5 ayı zeytin topluyoruz. Zeytin güzel iş. Biz zeytinin içinde yetiştik. Zorluğu da oluyor, zeytinin kolaylığı da tabii. Zeytin işi böyle." ifadelerini kullandı.