‘Sofra’da paylaşım krizi kapıda
İYİ Parti’nin ‘Altılı Masa’yı dağıtmasıyla birlikte, Kılıçdaroğlu’nun ‘sofra’ ifadesini kullanması dikkatlerden kaçmadı. Diğer ortakların CHP listelerinden seçimlere girecek olması, iddi kavgalar çıkacağının işaretlerini veriyor. Başta CHP olmak üzere 5 partide de iç mücadele şimdiden başladı
Muhalefette kriz bitmiyor. İYİ Parti’nin ‘Masa’dan ayrılması sonrası 5 parti yola devam kararı aldı. Beş partinin bugün yapacağı toplantıda Kılıçdaroğlu’nun cumhurbaşkanlığı adaylığını açıklaması bekleniyor. Ancak açıklamanın bununla sınırlı kalmayacağı, diğer 4 partinin genel başkanının cumhurbaşkanı yardımcısı olacağının da kamuoyuna duyurulacağı da ifade ediliyor.
MİLLETVEKİLİ ADAYLIK KRİZİ: YÜK CHP’DE
Masa’daki partiler seçimlere CHP listelerinden girecekler. Bu da CHP’de sıkıntıya yol açıyor. Parti içinde tartışma büyümüş durumda. Konu ile ilgili olarak bir Parti Meclisi üyesi Aydınlık’a şu bilgileri verdi:
“Masa’daki kriz bir şekilde sonuçlandı. Krizin nedeni cumhurbaşkanlığı adaylığıydı. Şimdi yeni aşamaya geçeceğiz. Ama alttan alta yükselen yeni bir kriz var. Masa’daki 4 parti kontenjan istiyor. Genel Başkanın cumhurbaşkanlığı adaylığını garanti etmek için taviz verdiğini hepimiz tahmin ediyoruz. Ama ne kadar kontenjan verildiğini bilmiyoruz. Genel başkan ve çok yakınındaki dar çevre dışında da bilen yok. Bu partilerin kendi amblemleriyle seçime girme şansları yok. Bütün ortakların yükü CHP’nin üzerinde olacak. Bu da parti içi gerilimi artırmış durumda. Seçim bölgelerinde CHP’li aday adayları rakiplerini kollarken şimdi diğer partilerden önlerine geçebilecek adayları da kollamaya başladılar. Örneğin bir seçim bölgesinden 5 milletvekili çıkarmışız. İlk 5 sıranın içine bu partilerden bir kişi konunca bir CHP’li parlamento dışında kalacak. Şu anda bu gerilim yaşanmaya başladı. Ciddi kavgalar çıkacağının işaretleri geliyor.”
MAHKEMELİK OLUNABİLİR
CHP’de bir başka konu da tüzük. CHP tüzüğünün 52. Maddesinin 2. fıkrasında şöyle deniliyor:
“Aday saptamada hangi seçim çevresinde hangi yöntemin uygulanacağına il örgütünün görüşünü de alarak Parti Meclisi karar verir. Parti Meclisi, önseçim ya da aday yoklaması yapılan bir seçim çevresindeki aday listesinde, merkez adaylığı için Siyasi Partiler Kanunundaki ilkelere göre yeteri kadar sıra ayırabilir. Bir kişi iki dönem üst üste merkez adayı gösterilemez. Ancak bu kural, bir yıldan fazla olmamak kaydıyla son seçimin yapıldığı tarihi izleyen 1 Ekim günü başlayacak yasama yılı tamamlanmadan seçimlerin yenilenmesine karar verilmesi halinde uygulanmaz.”
2018 yılında yapılan seçimde merkez yoklaması esas alındı. Son seçimde merkez yoklaması ile listeye konulup milletvekili seçilenlerin, yapılacak seçimde yeniden aynı yöntem ile listelere konması mümkün değil. Parti yönetimi tüzüğü çiğneyip aynı isimleri merkez yoklaması ile listelerde seçilecek yerlere koyarsa partide kavgalar çıkması ve konunun yargıya taşınması gündemde. CHP’de genel başkan yardımcılığı görevinde bulunmuş bir isim Aydınlık’a yaptığı açıklamada, “Kılıçdaroğlu ön seçim yapılmayacağını açıkça söyledi. Yine merkez yoklaması olacak. Kılıçdaroğlu’nun yakınında bulunan milletvekilleri. Bunların hiçbirinin parti içinde tabanı yok. Kılıçdaroğlu bunları milletvekili yapmasa ömürlerinin sonuna kadar da CHP’nin kapısından içeri girmezler. Kılıçdaroğlu’nun mevcut milletvekillerinin en az yüzde 60-70’ini değiştireceği söyleniyor. Tepki gösterenleri de ‘Sizi cumhurbaşkanlığında, hükümette değerlendireceğim’ diye oyalayacakmış. Ama kimse yemez” dedi.
KÜÇÜK PARTİLER
Masa’daki küçük partilerde de sorun büyük. Masa’nın küçük partilerinde yaşanan gelişmeler de şöyle anlatılıyor:
“Küçük ortaklar Kılıçdaroğlu’nun zafiyetini değerlendiriyor. Ama yetmiyor. Kontenjanın çok üstünde talep var. Daha önce üst düzeyde görev yapmış bürokratların hepsi milletvekilliği bekliyor. Genel başkanların özel ekipleri de beklenti içinde. Hepsinin talebini karşılamak çok zor. Şimdiden iç oyunlar başladı. Sık sık istifa tehditleri yaşanıyor. Cumhurbaşkanı adaylığı krizi bir şekilde sonuçlandı. Bundan sonrası genel başkanların sorunu. Ama milletvekili adaylığı sorunu tırmanıyor. Ciddi bölünmeler yaşanabilir.”
İYİ PARTİ'DE DE TARTIŞMA BÜYÜYOR
İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener'in, Altılı Masa’dan kalkması sonrasında ise partisinde hareketli gelişmeler yaşanıyor. Çok sayıda istifa haberi gelirken partinin baraj altı olabileceği konuşuluyor. Millet İttifakı’na ağır sözler söyleniyor.
Altılı Masa’nın Cumhurbaşkanı adayı belirleme sürecinde İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu ile Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş'ın ismini dile getirip, beklediği desteği alamayınca masadan ayrılan Meral Akşener yeni bir yol haritası çizme telaşına düştü.
ART ARDA İSTİFALAR
Meral Akşener'in aldığı tutumun ardından İYİ Parti’den çok sayıda istifa haberleri gelmeye başladı. Partinin eski Genel İdare Kurulu üyesi Bülent Gürsoy, Çayı koy yeniden başlıyoruz...” diyerek sosyal medya hesabından paylaştığı açıklamasında, “Yıllardır verilen mücadelenin seçime aylar kalan bir süreçte heba edilmesi nedeniyle, istifa ediyorum. Önümüzdeki süreçteki toplumsal ihtiyaçların yönetimsel olarak karşılanması konusunda mevcut aktörler içerisinde en yetkin isim olduğunu düşündüğüm Sayın Kemal Kılıçdaroğlu’nun cumhurbaşkanlığı adaylığını destekliyorum” ifadelerini kullandı. Partinin çok sayıda il ve ilçe teşkilatlarından da art arda istifa haberleri gelmeye başladı. Diğer yandan İYİ Parti'nin Ankara Büyükşehir Meclisi'nde grup kurabilmesi için İYİ Parti'ye geçen CHP'li üyelerin partilerine dönmek üzere İYİ Parti'den istifa etmeye başladığı da iddia edildi.
İYİ Parti'den istifa ettiğini açıklayan Ankara Milletvekili Prof. Dr. Ayhan Altıntaş da yeni bir açıklama yaparak istifasını geri çekti. İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener'in danışmanı Abdullah İlker Sungur da, "Biz İYİ Parti’yi kazanamayacak bir adayı ortaya çıkarıp Cumhuriyet tarihinin en kritik seçimini riske atmak için, yüzde 1’lik, yüzde 2’lik partilere milletvekilliği kazandırmak için kurmadık. Milletin arzusunu kimsenin kişisel hırslarına harcatmadık, harcatmayacağız. Millet ne derse, o." açıklamasını yaparak hem Kılıçdaroğlu'nun adaylığına tepki gösterdi hem de koalisyondaki diğer partilere mesaj verdi.
BİR AYRILIK DA İNCE İLE ÖZDAĞ ARASINDA
AYDINLIK / ANKARA
Muharrem İnce, Ümit Özdağ ile ittifak yapmaktan vazgeçti. İkiliyi yol ayrımına Özdağ’ın Mansur Yavaş ısrarı götürdü. İnce ile Meral Akşener arasında ittifak ihtimali doğmasının da etkili olduğu öne sürüldü.
CHP’den ayrılarak Memleket Partisi’ni kuran Muharrem İnce ile Zafer Partisi’ni kurarak mülteci karşıtı söylemleriyle dikkat çeken Ümit Özdağ seçim ittifakı yapacaklarını açıklamışlardı. İnce ile Özdağ arasındaki ittifak sona erdi. İttifakı İnce bitirdi. Özdağ’ın Mansur Yavaş’ın cumhurbaşkanı adayı olması için miting yapmaya kalkması ve buraya İnce’yi de davet etmesi ipleri kopardı. TV 100 canlı yayınında konuşan İnce’nin şu sözleri ayrılığın gerekçesini anlattı: “Benim belediyede iş müracaatım yok. Sayın Özdağ bir partinin genel başkanı. Ben de öyleyim. Mansur Yavaş da başka bir partinin belediye başkanı. Ben bunu siyasi nezaketsizlik olarak görürüm. Doğru değil bu. Sen partiyi niye kurdun o zaman? Belediye önüne bizi davet ediyor, benim belediyede işim yok. Ben kimsenin yedek adayı değilim.”
ALTILI MASA’NIN DAĞILMASI BATI’YI TEDİRGİN ETTİ
AYDINLIK / ANKARA
Batı basınında Akşener’in Altılı Masa'dan kalkmasıyla tedirginlik başladı. Pek çok haber merkezi "Akşener Erdoğan'a seçimi altın tepside sundu" yorumu yaptı.
‘ALTIN TEPSİDE HEDİYE’
Fransız haber ajansı AFP, gelişmeleri “Akşener'den Erdoğan'a altın tepside hediye” diye yorumladı. Haberde, “Bölünmüş siyasi muhalefet bir yılı aşkın süredir aday üzerinde uzlaşma sağlayamadı" ifadeleri kullanıldı.
ABD’nin Bloomberg haber sitesi, “Erdoğan karşıtı ittifak, liderlik konusundaki anlaşmazlık sebebiyle yerle bir olmanın eşiğine geldi” başlıklı haberinde, Akşener’in adımının “üç aydan az bir zaman sonra yapılacak seçimlerde ülkenin en uzun süredir iktidarda olan liderini yerinden etme konusunda elde ettiği nadir şanslardan birine engel olduğunu” yazdı.
‘ERDOĞAN’I GÜÇLENDİRECEKTİR’
ABD merkezli haber ajansı Associated Press ise başlığında “Türk muhalefet kanadı, ortak aday konusunda bölünmüş durumda” ifadesini kullandı. Haberde, “Cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimleri öncesinde muhalefet bloğundaki bölünme, ekonomi ve deprem nedeniyle eleştiri alan Erdoğan’ı güçlendirecektir” denildi.
ABD’nin The Wall Street Journal gazetesinin İstanbul muhabiri Jared Malsin de Twitter’dan, “Türkiye’nin muhalefet koalisyonu çatlıyor. Bu durum Erdoğan’a mayısta düzenlenmesi beklenen seçimlerde devasa bir avantaj sağlıyor olabilir” paylaşımı yaptı.
‘MUHALEFET BÖLÜNDÜ’
Aljazeera, haberi ‘Türkiye muhalefeti bölündü’ başlığı ile duyurdu.
Yunan basınından IN.gr haber sitesi de Akşener'in Kılıçdaroğlu'nun adaylığına karşı çıkmasının Altılı Masa’nın planlarını bozduğunu yazdı.
‘ŞOK DALGASI’
ABD merkezli Politico dergisi altılı masada yaşanan bölünmenin ‘şok dalgasına’ yol açtığının altını çizdi.
‘MUHALEFETİ KARGAŞAYA SÜRÜKLEDİ’
İngiliz haber ajansı Reuters’ın, “Türkiye'nin muhalefet ittifakı, seçim adayı konusunda bölündü” başlıklı haberinde, “Muhalefet, önceki genel seçimlerde 20 yıldır iktidarda olan Erdoğan'a ciddi bir meydan okuma yapamadı” saptaması yapıldı.
HAN-I YAĞMA (YAĞMA SOFRASI)
Bu sofracık, efendiler - ki yutulmaya hazır
Huzurunuzda titriyor - bu milletin hayatıdır;
Bu milletin ki mustarip, bu milletin ki ölümcül
Fakat sakın çekinmeyin, yiyin, yutun hapır hapır...
Yiyin efendiler yiyin, bu han-ı iştiha sizin,
Doyunca, tıksırınca, çatlayıncaya kadar yiyin!
Efendiler pek açsınız, bu çehrenizde bellidir
Yiyin, yemezseniz bugün, yarın kalır mı kim bilir?
Bu nimet sofrası bakın gelişinizle övünçlü
Bu hakkıdır gazanızın, evet, o hak da elde bir...
Yiyin efendiler yiyin, bu han-ı iştiha sizin,
Doyunca, tıksırınca, çatlayıncaya kadar yiyin!
Bütün bu nazlı beylerin ne varsa ortalıkta say
Haseb, neseb, şeref, oyun, düğün, konak, saray,
Bütün sizin, efendiler, konak, saray, gelin, alay;
Bütün sizin, bütün sizin, hazır hazır, kolay kolay...
Yiyin efendiler yiyin, bu han-ı iştiha sizin,
Doyunca, tıksırınca, çatlayıncaya kadar yiyin!
Büyüklüğün biraz ağır da olsa hazmı yok zarar
Gurur-ı ihtişamı var, intikam sevinci var.
Bu sofra iltifatınızdan işte tazelik umar.
Sizin bu baş, beyin, ciğer, bütün şu kanlı lokmalar...
Yiyin efendiler yiyin, bu can bağışlayan sofra sizin,
Doyunca, tıksırınca, çatlayıncaya kadar yiyin!
Verir zavallı memleket, verir ne varsa, malını
Vücudunu, hayatını, ümidini, hayalini
Bütün rahatını, olanca gönül arzusunu.
Hemen yutun düşünmeyin haramını, helalini...
Yiyin efendiler yiyin, bu han-ı iştiha sizin,
Doyunca, tıksırınca, çatlayıncaya kadar yiyin!
Bu harmanın gelir sonu, kapıştırın giderayak!
Yarın bakarsınız söner bugün çıtırdayan ocak!
Bugünkü mideler sağlam, bugünkü çorbalar sıcak,
Atıştırın, tıkıştırın, kapış kapış, çanak çanak...
Yiyin efendiler yiyin, bu feryat eden sofra sizin,
Doyunca, tıksırınca, çatlayıncaya kadar yiyin!
Tevfik Fikret