Körfezi yaşatmak için kolları sıvadılar: 30 maddelik eylem planı hazırlandı

İzmir Körfezi’ndeki kirlilik en son balık ölümlerinin de yaşanmasıyla hat safhaya çıktı. Kirlilikten dolayı İzmirliler, denizin mavisini unuttu. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, yaşanan kirliliğe müdahale etme kararı aldı. Karar kapsamında 35 bilim insanının dahil olduğu bir bilim kurulu oluşturuldu.

İzmir Körfezi’ni yeniden hayata döndürmek için oluşturulan bilim kurulu, 17-18 Eylül’de iki gün süren toplantı düzenledi. Toplantıda kurul, ekiplere ayrıldı. İlk gün ekipler çözüm önerilerini hazırladı. İkinci gün de toplantıda çözüm önerileri ortaklaştı. Bilim kurulunun çalışmaları başladı. Nihai sonuç ise kasım ayında kamuoyu ile paylaşılacak.

İzmir Katip Çelebi Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Ebru Yeşim Özkan da Bakanlığın oluşturduğu bilim kurulu içerisinde görev aldı. Prof. Dr. Özkan, İzmir Körfezi için yapılması gereken çalışmaları şöyle anlattı:

KİRLİLİĞİN TEK BİR SEBEBİ YOK

- İzmir Körfezi'ni neredeyse öldürecek bu kirliliğin sebepleri nelerdir?

-Bu kirliliğin tabii ki tek bir sebebi yok pek çok sebebi var bunu sınıflayacak olursak bir atmosferi kaynaktan gelebilir ikincisi karasal kaynaktan gelebilir ve üçüncüsü deniz tabanında bulunan çamur dediğimiz sediment tabakasından gelebilir. Tabii ki buna iklim değişikliğini de ilave edebiliriz şöyle ki iklimlerin artık ileriye doğru kayması yer değiştirmesi buna da bir sebebiyet vermiş olabilir.

‘KÖRFEZ BİRDEN BU HALE GELMEDİ’

- Körfezi yeniden yaşatmak için ilk etapta neler yapılmalı? Uzun vadeli olarak neler yapılmalı?

-Körfez, kısa vadede bu hale gelmedi. Biz yaptığımız çalışmalarda bunu hep belirtiyorduk, İzmir Körfezi’nin daha fazla kirlenmemesi için tedbir alalım diyorduk. Ama şimdi tabloya bakıyoruz ki tedbirler çok iyi alınmadı ve körfez bu hale geldi. İzmir Körfezi’nin bu hale gelmesindeki en önemli etmenler de birincisi iklimlerin çok değişken olması. Kurak bir hava ama aşırı bir yağmur yağıyor daha sonra tekrardan yağmurun durması. Buna bir de orman yangınları ve atmosferik koşullarda ilave olunca süreç maalesef bu hale geldi.

Kısa vadede çok fazla bir şey yapılamayacak ama uzun vadede eğer bilim kurulunun almış olduğu kararlar tam anlamıyla uygulandığında ben körfezin hızlı bir şekilde iyileşeceğini düşünüyorum.

MADDE MADDE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

- Bilim kurulu olarak çalışmaları nasıl ilerleteceksiniz?

-Bilim kurulu üç gruptan oluştu. Bu üç gruptaki herkes kendi arasında çalışmalarını yaptıktan sonra son gün bir araya gelindi. Benzer maddeler ortak madde haline getirildi. 25-30 maddeye yakın bir körfez temizliği için yapılması gerekenler listelendi. Bundan sonraki süreç ne olacak tabii ki bunun takibi çok önemli. Gerekli analizler, çalışmalar yapılacak ve tekrardan nihai sonuç kamuoyuna bakanlık tarafından duyurulacaktır.

‘SADECE ÇİĞLİ ARITMA TESİSİ KÖRFEZİ KURTARMAZ’

- Bilim kurulu, ilk çalışmalarında nasıl bulgular elde etti?

-Hem nehirden hem de iç körfezden aldığımız eş zamanlı numunelerin de inanın dere yataklarından besin toz tuzlarının ve organik maddenin, yine eş zamanlı olarak alınan körfez suyundaki besin tuzu ve organik maddeye oranla 10-15 kat daha fazla olduğunu gördük. Bu körfeze nehirlerden gelen karasal kaynaktan gelen çok fazla bir besin yükü girdisi söz konusu olduğunu gösterir.

Bu durum tabii ki doğal bir süreci, ekosistem dengesini bozabilir. Bunun yanında tabii ki atmosferik koşullar atmosferik olayların değişmesi körfeze gelen yükü artırmıştır. Eğer tedbirler zamanında alınmazsa belki de bu hızlandırılan bir süreç olmuştur.

Şunu da söylemek istiyorum arıtma tesisinin de hakikaten artık ikinci faz üçüncü faz diye belirtilen kesimleri faz kısımlarına aşamalarına geçilmesi lazım. Çünkü sadece Çiğli’deki arıtma tesisini durdurmak körfezdeki suya ilave olan maddenin temizlenmesine yeterli gelmiyor.

‘ÇEVRE TEMİZLİĞİ EĞİTİMİ ALMALIYIZ’

- Körfezin yeniden yaşaması için İzmirliye düşen görevler nelerdir?

-Sadece İzmirliler değil tüm halkımız hakikaten çevre yönetimi, çevre temizliği konusunda çok iyi bilgilendirilmelidir. İlkokuldan bu eğitimin verilmesi gerekmektedir. Evde kullandığımız evsel atıklar sınıflara ayrılıp ve bu ayrılmış sınıflara göre bir çöp toplama sisteminin olması gerekmektedir. Halk bilinçlendirilirse inanın çorbada tuzumuz olabilir.