Kaçak filidişi avcılığı evrimleşmelerine neden oldu

Science dergisinde yayınlanan çalışma, Gorongosa Ulusal Parkı'nda daha önce nadir görülen durumun, kontrolsüz fildişi avcılığının türleri yok olmanın eşiğine getirmesi nedeniyle yaygınlaştığını gösterdi.

Ülkedeki iç savaşta kaynak eksikliği, getirisi yüksek olan fildişi avcılığının kontrolden çıkmasına neden oldu.

Savaştan önce dişi fillerin yaklaşık yüzde 18.5'i dişsizdi.

Ancak bu rakam, 1990'ların başından beri doğan filler arasında yüzde 33'e yükseldi.

Mozambik'in fil nüfusunun yaklaşık yüzde 90'ı, 1977'den 1992'ye kadar süren iç savaşın her iki tarafındaki milisler tarafından da öldürüldü.

Kaçak avcılar, hükümet güçleri ile anti-komünist isyancılar arasındaki şiddetli çatışmayı finanse etmek için fildişi satıyordu.

İnsanlarda göz rengi ve kan grubunda olduğu gibi, fillerin de dişlerini ebeveynlerinden miras alıp almayacağı genlere bağlı.

Dişsiz filler, şimdiye dek avcıların kurşunlarının hedefi olmadı ve bu da onların üreme ve dişsizliği yavrularına geçirme ihtimalinin artmasına neden oldu.

Araştırmacılar, uzun zamandır sadece dişilerde görülen özelliğin cinsiyetle alakalı olduğundan kuşkulanıyordu.

Dişli ve dişsiz fillerin genomları dizilendikten sonra yapılan analizler, eğilimin X kromozomundaki bir mutasyonla bağlantılı olduğunu ortaya çıkardı.

Çalışmanın ortak yazarı, Princeton Üniversitesi'nden Prof. Robert Pringle, keşfin türler için bir takım uzun vadeli etkileri olabileceğine dikkat çekti.

Pringle, dişsizliğin erkek yavrular için ölümcül olması nedeniyle, genel olarak daha az filin doğmasının mümkün olduğunu kaydetti.

Bu durumun halihazırda Gorongosa Ulusal Parkı'nda 700'ün biraz üzerinde olan türlerin çoğalmasını yavaşlatabileceği tahmin ediliyor.

Prof. Pringle, "Savaş sırasında sabırsızlık avantajlı olabilir. Fakat bunun bir bedeli var" diye konuştu.

Öte yandan çalışma, uzun dişli ve dişsiz fillerin farklı bitkiler yediğini de ortaya koydu. Pringle ise popülasyonlar son anda da olsa yok edilmekten kurtulduğu için bunuun zamanla tersine çevrilebileceğini vurguladı.

Pringle, "Çevredeki biyolojik çeşitlilik ve insanlarla ilgili iç karartıcı bir haber fırtınası var ve bence bu resimde bazı parlak noktalar olduğunu vurgulamanın önemli olduğunu düşünüyorum" ifadelerini kullandı.