Kamu bankaları milli ödeme sistemini geliştirmeli

Uluslararası kartlı ödeme şemalarına alternatif yaratarak stratejik olarak bağımsızlık sağlayabilmek amacıyla Bankalararası Kart Merkezi A.Ş (BKM) tarafından kurulan ve işletilen milli ödeme sistemi TROY’un kullanım hacmi, 2023 yılında yüzde 57 arttı.

Türk mühendislerince teknolojisi geliştirilen ve 1 Nisan 2016 tarihinden bu yana yurtiçindeki POS ve ATM terminallerinde yüzde 100 kabulü sağlanarak faaliyetlerine başlayan TROY'un 2023'e ilişkin aylık işlem hacimleri paylaşıldı. TROY logolu kredi kartları, banka kartları ve ön ödemeli kartlar ile ekimde yapılan toplam alışveriş tutarının bir önceki aya göre yaklaşık yüzde 57 artarak 30,5 milyar liradan 47,9 milyar liraya yükseldiği aktarılan duyuruda, kullanıcı sayısının da 19 milyona ulaştığı kaydedildi.

YÜZ BİNLERCE PAYLAŞIM YAPILDI

Söz konusu artışta vatandaşların, İsrail’in Filistin’e yönelik saldırılarına karşı "İsrail'i destekleyen ülkelerin markalarının boykot edilmesi ve yerli ürünlere yönelim" kampanyalarının da etkili olduğu belirtiliyor. X adlı sosyal medya sitesinde "#TroyKartaGeçiyoruz" etiketiyle yüz binlerce paylaşım yapıldı. Boykot çağrıları ile tekrar gündeme gelmesine karşın ülkemizdeki ödeme sistemi büyük oranda Mastercard, Visa, Unionpay gibi gibi yabancı kuruluşlara bağımlı.

TROY’un Türkiye’deki potansiyelini ve milli ödeme sisteminin öneminin Aydınlık’a anlatan üst düzey bir banka yöneticisi, şu ifadeleri kullandı:

“Pazar şartları bankacılık sektörünü zorlar. Belirtilen hacimlere ulaşıldıysa her banka bu alandaki potansiyelleri kaybetmemek adına adımlar atacaktır. Ancak daha çok piyasadaki gelişmeler belirleyici olacaktır. TROY’un, iki büyük kart sistemi Mastercard ve Visa’ya karşın pazarlanması ve teknolojik, finansal olanaklarını geliştirmesi belirleyici olacaktır. TROY yönetimi, bankalarla hızla temas ederek sundukları olanakları, siyasi çerçevedeki yaklaşımlarını da belirterek açıklarsa hızla yol alınabilir.

TEKNOLOJİK VE MALİ İMKANLARI ARTIRILMALI

“Visa ve Mastercard maalesef ön aldı. Bankalar onların da yanında TROY’un varlığının kendileri için yararlı olacağını anlarsa bu adımlar atılır. Bankalara daha çok mali yapı, finansal getiri noktaları yön verir. O yüzden TROY’un da avantaj sağlayacağının görülmesi ilk adımdır. İkinci adım da işin siyasal boyutu; Türkiye’de artık kamu kurumları Batı’ya, ABD’ye bağımlı olmama ilkesini önemsiyorlar. ABD ile ilişkilerde yaşanabilecek olumsuzluklara karşı tedarik kaynağını geliştirme çok önemli. Türkiye’deki bankalar için Mastercard ve Visa tedarik noktasıdır. TROY ile bir alternatif yaratırsak, fiziki ve teknolojik olarak onlardan geri kalmayan bir yapıda olduğunu, mali olarak da eşit ve ek imkanlar sunduğu görülürse bankalar bu adımları atar.

“Bu gelişmenin siyasi, stratejik boyutu daha önemli. Bankalar bir aracı mekanizma. Ekonominin önemli bir destek noktası. Örneğin Türkiye İş Bankası, Mastercard ile ilişki geliştirmişse TROY’la da ilişki geliştirmesi beklenir. İş Bankası bugün Türkiye bankacılık sisteminin önderidir. Fiili olarak, bilanço olarak özel bankaların başında bir statüye sahip. Ancak yapısı özel bankalardan farklıdır. Kamusal bir ortaklık yapısı vardır. Kamu bankaları içinde düşünmemiz gerekir. İş Bankası bu gelişmenin önderliğini yapabilir. İş Bankası bugünkü önder konumuyla milli ödeme sisteminin kullanımını geliştirebilir. Geliştirmelidir.”