Karabasan nedir? Neden gelir? Uyku felci nasıl tedavi edilir?
Tıbben uyku felci olarak bilinen karabasan, bedenin kısaca hareket edememesidir. Bazen korkuya sebep olan karabasan olayı, birçok açıdan açıklanmakta ve dini ve bilimsel açıklaması ile karabasan neden gelir, nasıl olur gibi soruları doğurmaktadır. İşte o soruların cevapları...
KARABASAN NEDİR?
Tıp literatüründeki karşılığı hipnopompik felç olan karabasan, kişinin uyku esnasında ya da uyandıktan hemen sonra, kısa bir süreliğine hareket edememesidir. Bu hastalığın ortaya çıkışında hem fiziksel hem de psikolojik faktörler etkili olabilir.
UYKU FELCİ NEDİR?
Uyku felci, beynin REM uykusu sırasında tamamen uyanık bir durumda olup beden hareketsizliğinin devam etmesidir. Bu durumda kişinin bilinci tamamen açık olmasına rağmen beden fonksiyonları felç durumundadır. Kişi hareket etmek istese de bu isteğini gerçekleştiremez. İnsanların neredeyse yarısı bu deneyimi hayatlarında bir kere yaşamışlardır. Öyle ki uyku felci sebebiyle çeşitli sanrılar da baş gösterebilir. Bu sanrılar gerçekleşen olayın bazen rüya olarak algılanmasına sebebiyet verebilir. Uyku felcine genellikle korku da eşlik ettiğinden dolayı halk arasında karabasan olarak adlandırılmıştır.
UYKU FELCİ (KARABASAN) NEDEN OLUR?
Uyku esnasında gördüğümüz rüyaları yapmamızı engelleyen bu kısıtlayıcı faaliyetin başlıca olası sebepleri vardır. Bunlar:
- Uykusuzluk
- Ruhsal Problemler
- Madde bağımlılığı
- Uyku öncesi karın açlığı
- Sırtüstü yatmak
- Fazla stres
- Düzensiz uyku saatleri
- Ani çevresel değişiklikler
- Kaygı bozuklukları
- Narkoleps
UYKU FELCİ NASIL ÖNLENİR?
Basit yöntemler uygulayarak siz de uyku felcinin önüne geçebilirsiniz.
- Uykuya sırtüstü değil yan yatış pozisyonunda dalmayı deneyin.
- Uyku düzenini belirli bir saat aralığında ayarlayın.
- Altta yatan psikiyatrik sorunlar için bir psikiyatriye başvurarak ilaç takviyesi alabilirsiniz.
- Uyku felci esnasında vücudunuzun herhangi bir yerini oynatmayı deneyin.
- Panik yapmayın, unutmayın ki uyku felci geçici bir durumdur.
KARABASAN TEDAVİ EDİLEBİLİR Mİ?
NTV'nin haberine göre, rüyada karabasan görmek tedavi edilebilen bir sorundur. Uyku felcinin tedavisinde, uykuya geçişi sağlayan, REM-Non REM döngüsünü bozmayan, derin uyku kalitesini artıran ilaçlar kullanılır.
Uyku felci yaşayan kişilerin bu sırada sakin olması ve bu durumun geçici olduğunu bilmesi oldukça önemlidir.
Antidepresanlar tek başına uyku bozukluklarının tedavisinde yer almazlar ancak altta yatan depresyonu tedavi ettiklerinden uyku bozukluğunu giderebilir.
Bu ilaçlara arkadaş yorumu ya da tavsiyesi ile başlamak kesinlikle doğru bir tutum değildir. İlaçların etkileri ya da yan etkileri çok subjektiftir. Kişiden kişiye farklılık gösterir. Bu nedenle hiçbir ilaç doktor tavsiyesi ya da doktor kontrolü dışında kullanılmamalıdır.
DİNİ VE BİLİMSEL AÇIKLAMASI İLE KARABASAN NEDEN GELİR?
Karabasan, çoğunlukla uyku esnasında yaşanan ve kişinin üzerine oturmuş gibi hissettiği, hareket edemediği, korku ve ürperti duyduğu bir deneyimdir. Bu deneyim çeşitli kültürlerde farklı isimlerle anılır ve farklı açıklamalarla yorumlanır.
Dini açıdan bakıldığında, karabasan genellikle şeytanın insanlar üzerindeki etkileri olarak açıklanır. Bazı dinlerde, kişinin ibadetleriyle veya doğru yolda olmasıyla korunacağı düşünülür.
Bilimsel açıdan bakıldığında ise, karabasan genellikle uyku felci olarak tanımlanır. Uyku esnasında, vücut kasları gevşer ve hareket edemez hale gelir. Fakat bazen kişi uyanık gibi hissetse de bu kas felci devam eder ve kişi hareket edemeyen bir durumda kalır. Bu durum da kişide korku ve ürperti hissi oluşturabilir.
Sonuç olarak, karabasan deneyimi farklı kültürlerde ve farklı açıklamalarla yorumlanabilir. Dini açıdan bakıldığında şeytanın etkisi olarak görülürken, bilimsel olarak uyku felci olarak tanımlanır.