Fındık Konseyi Yönetim Kurulu Üyesi Arslantürk: Üretimi 5 kat artırabiliriz

Türkiye’de 720 bin dönüm fındık arazisi var ve yılda ortalama 700 ile 800 bin ton arasında fındık üretiliyor. Bir dönümden ortalama 100 kilo fındık alınıyor. Üretici örgütleri, üniversiteler, sivil toplum örgütleri, dönüm başına fındığın rekoltesini artırmak için uzun süredir çalışma yapıyor. Bu çalışmayı yapan kurumlardan biri de Trabzon Ticaret Borsası (TTB). Yapılan örnek bahçede beşinci yılında rekolte 250 kilonun üzerine çıktı. Ulusal Fındık Konseyi Yönetim Kurulu Üyesi ve TTB eski Meclis Başkanı Sebahattin Arslantürk ile örnek bahçeleri ve fındığı konuştuk.

VERİMİ ARTIRMAK MÜMKÜN

• Sizin de işin içinde olduğunuz bir örnek bahçedeyiz. Yaptığınız çalışmayı anlatabilir misiniz?

6 yaşında olan bir bahçe burası. Buradan geçen yıl 250 kilonun üzerinde verim aldık. Her geçen yıl verim artıyor. Hedefimiz dönüm başı 500 kilo fındık almak. Başka bahçelerimiz de var. 500 kilonun üzerinde verim aldığımız bahçeler var. Doğru tarım uygulamalarını uygulayınca Türkiye ortalamasının en az 4-5 katı kadar üretimi artırmak mümkün. Geçen yıl bu bahçeden 250 kilo fındık aldık. Bu yıl 300 kiloyu yakalayacağız gibi görünüyor. Ayrıca burada var yılı yok yılı diye bir şey yok. Her yıl bu verimi alıyorsunuz. Bu bahçe bize, fındığın rekoltesini 3-4 katına çıkarmanın mümkün olduğunu gösteriyor.

BAHÇELER YAŞLANDI

• Bunu Türkiye genelinde başarabilmek için neler yapmak gerekiyor.?

Özellikle Doğu Karadeniz Bölgesi'nde fındık ağaçları yaşlandı. Birincisi bu yaşlanan bahçeleri yenilemek gerekiyor. İkincisi, doğru olmayan tarım uygulamaları var. Ocak araları birbirine çok yakın. Bitki güneş ister. Alan bazlı destek uygulamasından bir an önce vazgeçmek gerekiyor. Desteği fındık bahçesine değil, üretime ve kaliteye vermek gerekiyor. Ne kadar çok üretirsen o kadar çok destek… Bir de miras hukukuna bağlı olarak arazi yapılarının babadan oğula parçalanması var. Kişi başına düşen arazi miktarı küçülüyor. Miras hukukunun yeniden düzenlenmesi gerekiyor. Diyoruz ki taban arazide 30 dekar eğimli arazide 50 dekarın altında fındık tarımı yapılamaz.

7-8 yüz bin ton fındık üretiyor Türkiye. İki buçuk milyar dolar civarında bir geliri olan bir ürün. Bizim hedefimiz en az 7,5 milyar dolar gelir.

Fındık dışındaki diğer tek yıllık bitkilerde de aynı problemler var. Örneğin buğday. Bana göre en az 300 dekar ya da 30 hektarlık bir alanın altında üretim olmamalı.

Dedem zamanında 5,5 ton civarında üretim yapıyordu bizim bahçelerimizde. Tarla parçalandıktan sonra üretim 2-2,5 tona düştü.

DOĞRU ÜRETİM MODELİ

• Sorunlar neden çözülemiyor?

Sorunlar belli, çözüm yolları da belli ama atılan adımlar farklı. Biz diyoruz ki artık buraya bir nokta koyalım. Yapılması gerekenleri bir an önce hayata geçirelim ki hedeflerimize kısa zamanda ulaşabilelim. Yapılacaklar yapılmazsa maliyeti en yüksek üretimi yapan ülke konumunda oluruz. Devletin müdahale alımlarla piyasayı dengelemek için uğraşması aynı şekilde devam eder. Ülke kaybeder, biz kaybederiz. Dünyada diğer ülkelerle rekabet edebilmemiz için doğru üretim modeline geçmemiz gerekiyor. Çünkü dünya doğru üretim teknikleriyle üretim yapıyorlar. Dünyada bunun bir örneği de badem. Badem bundan yaklaşık 30 yıl önce 4 yüz bin ton civarında üretiliyordu. Bugün 2 milyon ton üretiliyor ve satılıyor. Demek ki üretirsen yeni pazarları da açmış olabiliyorsun.