Karyağdı armudunda üretim yüzde 90 düştü! Pazarlayamayan üretici ağaçları söküyor

Korkuteli’nin elverişli iklimi, topraklarını nitelikli ve lezzetli meyvelerin üretim merkezine dönüştürmüş. En başta da yörenin has ürünü, Karyağdı Armudu… Gel gelelim, coğrafi işaretli bu eşsiz meyvenin nesli tehlikede. Coğrafi işaret, yerel üretimi, kırsal kalkınmayı destekleme ve daha geniş pazar alanı anlamına gelmeliydi. Ancak tam tersi oldu. Üretim 5 yılda yüzde 90 düştü.

SADECE 2 BİN TONU 1 TÜCCAR ALIYORDU

Korkuteli Meyveciler Birliği Başkanı Ali Kartop neler olduğunu şöyle anlattı:

“4 yıl önce ağaçlar kesilmeye başlandı. O zaman yüzde 10-15 kesim vardı. Şu anda kesilen, ortadan kaldırılan bu coğrafi işaretli Karyağdı Armudumuzun üretimi, düştü. Korkuteli’nde 5 yıl önce 25 bin ton üretim vardı, 2 bin tona kadar düştü. Eskiden 2 bin ton armudu sadece bir tüccar alıyordu. İstanbul’a Ankara’ya pazarlıyordu. Şimdi ise; başında elmasıyla, armuduyla kesilen bahçeler var. Adam toplamayı dahi beklemedi. ‘Ekin eksem, kuru tarım yapsam bundan fazla kazanırım’ diyor.”  

PLANLI ÜRETİM…

Kartop, devletin planlı üretim sistemini kalıcı hale getirmesi gerektiğini vurguladı.

“Yıllar önce bölgede Karyağdı Armudu yeterli değeri görünce, elma bahçeleri söküldü yerine armut ağaçları dikildi. Bölgede üretim, yüzde 90’lara ulaştı. Şimdi de ağaçlar sökülüyor. Yerine sert çekirdekli ürünlerin ağaçları dikiliyor. Planlı üretim yok. Herkes bugün ne para ettiyse, ertesi gün onu dikiyor. Devlette buna, ‘hayır kardeşim dikme bak, bundan yeterince dikilmiş, başka ürünler üret’ diye müdahale etmiyor. Örneğin kayısı dikiyoruz, herkesin kayısısı aynı dönemde yetişiyor. Ürün bolluğundan fiyatlar düşüyor. Ama, haziranda, temmuzda, ağustosta yetişene göre ayrı ayrı planlansa, her dönemde ürün para eder. Şu günlerde duyuyoruz. Devlet bir döküm çıkartıyor. İnşallah devamı gelir. Planlı bir üretim olur.”

‘ARMUT YETİŞTİRECEĞİZ DİYE BATACAĞIZ’

Ali Kartop, yüksek girdi maliyetlerine de dikkat çekti. Üretime ve ürüne göre, planlı destek talep etti.

“Üretim maliyeti 7 lira olan bir armut, satışı 11-12 lira olunca nasıl dayansın. Burada armudunu kesmeyen, sayılı bir elin parmakları kadar üretici kaldı. Onlardan birisi de benim. Ama gelecek yıl şu içinde konuştuğumuz bahçeyi bende keseceğim. Direnemeyeceğiz, armut yetiştireceğiz diye batacağız. Gübre desteği mazot desteği veriyor ama bunlar çok yetersiz, göstermelik. Bu bahçeye verilen destekle, arpa buğdaya verilen aynı. Arpa, buğday bir kere dikilir, bir kere biçilir. Yılda 2 kere 3 kere sürülür. Biz bu bahçeden 12 ay elimizi çekmiyoruz. Yılda en az 5-6 kere sürüyoruz. Sürdüğümüzün beş misli kadar da ilaç masrafımız var. Traktörlerimiz devamlı mazot yakıyor. Sürdürülebilir üretim için, devlet bahçeye ayrı, kuru tarıma ayrı, sulu tarıma ayrı destek vermeli.

‘PAZARLAYAMIYORUZ’

“Ne güne kadar dışarıdan ithalat olacak? Hayvancılıkta bunun kötü sonuçları şu anda yaşanıyor. Aynısı meyvede de yaşanmasın. İran’dan elma, Avrupa’dan armut almayalım. Yani insanımız en güzelini yemeğe layık. Mükemmel çiftçilerimiz var. Yani nakış işler gibi meyvesini ambalajlamış, ihracata yollamış, iç piyasaya yollamış. Yani ben bir üretici olarak büyük mağazaları gezerken gördüm mü, keyfim geliyor. Güzel yetiştiriyoruz. Ama güzel pazarlayamıyoruz. Pazarlama büyük sorun.”