Kaşıntı: Sınırı aşarsa hastalık belirtisi
Sağlıklı bir insan, günde yaklaşık yüz kez kaşınır. Doğal dürtü olan kaşıntı, çoğunlukla vücuda değen böcek ve bitkileri uzaklaştırmak, toksik maddelere karşı bağışıklık dizgesinin histamin salgılamasını uyarmak için oluşur.
Esneme gibi bulaşıcı olduğu düşünülen kaşıntı, bazı durumlarda rahatsız edici bir cilt sağlığı sorununa dönüşebilir. Pruritus olarak adlandırılan kaşıntı, vücudun belirli bölgelerinde olabileceği gibi tüm vücutta da görülebilir. Uykusuzluk ve huzursuzluk gibi sonuçlar doğurabilen kaşıntı, deri hastalıkları, alerji ve hormonal değişimlerin yanı sıra immün sistem, böbrek, karaciğer ve tiroit bezi hastalıkları gibi ciddi sağlık problemlerinden de kaynaklanabilir.
Kaşıntının kontrol altına alınmaması, altta yatan hastalığın ilerlemesine, cilt problemlerine, uykusuzluğa ve hatta depresyona bile yol açabilir. Kaşıntı ve kabarma şeklinde de görülebilen bu durum, vücudun hemen her yerinde oluşabilir. Kaşıntı ve kabarcıklar, deri hastalıklarının yanı sıra böcek sokması, stres, alerji, parazit, mantar, kansızlık, diyabet, kanser, kan hastalıkları ve ilaç yan etkileri bulunan rahatsızlıklardan kaynaklanabilir.
NEDENLER PEK ÇOK
Vücutta kaşıntı pek çok farklı sebepten dolayı oluşabilir. Cilt hastalıkları, yaygın olarak kaşıntı şikayetine yol açar. Kaşıntının eşlik ettiği dermatolojik hastalıkların bazıları şunlardır:
Cilt Kuruluğu: Cilt yüzeyinde pullanma, çatlama ve kaşıntıya yol açan cilt kuruluğu, vücudun herhangi bir bölümünü etkileyebilir. Genellikle el, kol ve bacaklarda görülür. Hava şartları, aşırı sıcak suyla yıkanmak, yetersiz sıvı alımı ve bazı ilaçlar cildin kurumasına yol açabilir. Sıvı alımının arttırılması, kışın cildi soğuktan korumak, sabun türünü değiştirmek ve nemlendirici ürünler kullanmak önerilebilir.
Egzama: Dermatit olarak da bilinen ve cilt üzerinde iltihaplı kabarcıklara neden olan hastalık, kaşıntı, cilt kuruluğu ve döküntüyle karakterizedir.
Uyuz: Deri altına yerleşen bir tür akar olan Sarcoptes scabiei, özellikle geceleri artış gösteren şiddetli kaşıntıya yol açar. Sivilce benzeri kabarcık ve cilt döküntüsü de görülebilir. Kaşıntı genellikle parmak araları, diz ve dirsek derisinin kıvrım yaptığı yerlerde yoğundur. Bulaşıcı olan bu hastalığın tedavisi, losyon ve krem türü ilaçlarla yapılır.
İÇ HASTALIKLARI
Vitamin ve demir eksikliğinin yanı sıra kan hastalıklarının bir bölümü ve paraziter hastalıklar da kaşıntıya neden olabilir. Yaygın olarak kaşıntıya neden olan rahatsızlıkların bir bölümü şöyledir:
Böbrek Yetmezliği: Ciltte kalıcı kaşıntı ve kuruluğa neden olan böbrek yetmezliği, mide bulantısı, kusma, baş ağrısı, hipertansiyon ve iştah kaybı gibi belirtiler gösterir.
Sarılık: Göz ve ciltte sararma ile karakterizedir. Belirtileri arasında hâlsizlik, ateş ve kaşıntı gibi şikayetler yer alır.
Siroz: Kronik karaciğer hastalığı olarak da bilinen siroz, karaciğerin yapısal fonksiyonlarının bozulması ile oluşan, karaciğerin sertleşmesine ve küçülmesine neden olan bir hastalıktır. Hâlsizlik, kilo kaybı, sarılık ve kaşıntı ile karakterizedir.
SİNİRSEL DE OLABİLİR
Sinirsel kaşıntı, nörolojik bir semptomdur. Bölgesel ya da vücudun tamamında yaşanan kaşıntı hissi için aşağıdaki sinirsel kaşıntı belirtileri ile sıklıkla karşılaşılmaktadır:
Aşırı kaşıntı hissi: Sinirsel kaşıntı genellikle yoğun ve dayanılmaz bir kaşıntı hissiyle karakterizedir. Kaşıntı hissi sürekli veya periyodik olarak ortaya çıkabilir.
Bölgesel veya genel kaşıntı: Sinirsel kaşıntı, vücudun belirli bir bölgesinde veya yaygın olarak tüm vücutta hissedilebilir.
Kaşıntıya eşlik eden tahriş veya yanma hissi: Sinirsel kaşıntı sıklıkla tahriş veya yanma hissiyle birlikte ortaya çıkar.
Uyku bozuklukları: Yoğun kaşıntı, uyku bozukluklarına neden olabilir. Kaşıntı nedeniyle uyumakta zorluk yaşanabilir ve uyku kalitesi düşebilir.
Stres veya anksiyete: Sinirsel kaşıntı genellikle stres, anksiyete veya duygusal gerginlikle ilişkilidir. Bu durumda kaşıntı, stres faktörleriyle tetiklenebilir veya kötüleşebilir.
EV HALLERİNDE DEĞİŞİKLİK
Kaşınmanıza neden olan durumları belirleyip, uzak durun. Mümkün olduğunca kaşınan bölgeyi kaşımaktan kaçının. Önleyemiyorsanız kaşıntılı bölgeyi örtün. Ilık banyo veya duş alın. Epsom tuzları, kabartma tozu, pişmemiş yulaf ezmesi gibi evde uygulanabilecek tedavilere başvurabilirsiniz. Stres kaşıntıyı kötüleştirebilir. Davranış değiştirme terapisi, akupunktur, danışmanlık, meditasyon ve yoga stresi azaltmanın yollarından birkaçıdır. Odanızın havasının kuru kalmasına müsaade etmeyin. Yattığınız veya en fazla vakit geçirdiğiniz odaya bir buhar makinesi takmak cildinizin rahatlamasına yardımcı olabilir. n Kimyasal içermeyen hafif ya da ince giysiler giyin.
DETERJAN MI DİYABET Mİ?
Kaşıntı, psikolojik olabileceği gibi bazı hastalıkların semptomu olarak da ortaya çıkabilir.
Gece artan kaşıntı: Gece yatağa yatıldığında ya da uyku sırasında artış gösteren kaşıntı, çoğunlukla deri ve parazit enfeksiyonlarını işaret eder.
Kaşıntı ve artan su tüketimi: Kaşıntıya eşlik eden aşırı su tüketimi ve normalden fazla idrara çıkma gibi şikayetler, diyabet hastalığından kaynaklanabilir. n Kaşıntı ve kilo kaybı: Belirgin bir şekilde kilo kaybının yaşandığı, deri renginde farklılıkların gözlendiği ve kaşıntı hissinin arttığı durumlarda kanser şüphesi göz önünde bulundurulmalıdır.
Kaşıntı ve çarpıntı: Kişinin normalden fazla kaşınmasına eşlik eden çarpıntı ya da saç dökülmesi varsa hipotiroidi hastalığı göz önünde bulundurulmalıdır. Kaşıntının sebebi, tiroit bezinin fazla çalışmasına bağlı olarak kan düzeyinde kalkan bezini uyaran hormonunun çok fazla bulunması olabilir. Kaşıntı ve cilt renginde değişim: Deri ve gözlerde sararma, idrar renginde koyuluk, şişkinlik, karın ağrısı ve kaşıntı, karaciğer hastalıkların belirtisi olabilir. n Kaşıntı ve hâlsizlik: Yorgunluk ve hâlsizlik gibi belirtilerin varlığında hipotiroididen şüphelenilir.
Kaşıntı ve kırmızı lekeler: Cilt yüzeyinde kabarıklık şeklinde oluşan kızarıklıklar ve kaşıntı, halk arasında kurdeşen olarak bilinen ürtiker hastalığının işaretçisi olabilir.
