Kayısı bahçelerini dolu vurdu!
4-5 Nisan gecesi yağan dolu Malatya’nın birçok yerinde çiçekteki ağaçlara zarar verdi. Ürün kaybının yüzde 30 ile 50 arasında olacağı bildiriliyor. Üreticiler devletin ilk etapta borçlarını ertelemesini ve destek amacıyla yeni kredi vermesini istiyor
GAZETE HABERLERİ
Editor
Kayısının merkezi Malatya’da dolu yağışı, ağaçlar çiçekteyken zarar verdi. Üreticiler bankalara olan borçlarının ertelenmesini istiyor.
Malatya Akçadağ Ziraat Odası Başkanı Mehmet İnal, bölgedeki zararı tespit etmek için bahçeleri gezdi. İnal, incelemeleri hakkında Aydınlık’a şunları anlattı: “Akçadağ ilçemizin ova kesimlerinde kayısılar çiçek açmıştı. Karın yağması ağaçların çiçeklerine zarar verdi. Özellikle 1100 ve 1300 rakımlı yerlerde don olması, kayısı çiçek ve tomurcuklarını kuruttu. Akçadağ’ın 77 mahallesi bulunuyor, 48 mahallesinde dolu yağması sonucu kayısıların çiçek açanlarına ve tomurcuk halindeki kayısılara büyük zarar verdi. Bozulan çiçekler bütünüyle kayısının diplerine döküldü.
“Sadece bizim Akçadağ ilçemiz değil, Malatya’nın Doğanşehir, Hekimhan, Yazıhan, Yeşilyurt gibi ilçelerimiz de büyük zarar görüldü. Çiftçi bahçesine gittiğinde zararı görünce perişan oldu. Düşünün bu kayısı bahçelerine çocukları gibi bakmışlardı ve don, dolu ile bütün bir yıl çalıştığı, ürettiği ürünler yerle bir oldu.
“Geçen sene zaten ürünlerimiz para etmedi. Kayısılar para etmediğinden gübre, ilaç, mazot gibi giderleri karşılamak için çiftçi bankalar ve kooperatiflere borçlarını kapatmamışken, yeniden böyle büyük bir felaketin olması çiftçiyi bitirdi diyebiliriz.”
‘KREDİ DESTEĞİ VERİLSİN’
Mehmet İnal, üreticinin geçen yıl ürününü iyi fiyata satamadığını, bu yıl da doğal afetle sıkıntılarının katlandığını belirterek şunları söyledi:
“Akçadağ ilçemizde ziraat odasına kayıtlı 7 bin çiftçi bulunmaktadır. Aslında Akçadağ büyük oranda tarımdan ve kayısı üretiminden kazanç elde etmektedir.
“Kayısı bahçelerine meyve verse de vermese de bakmak zorundayız. Bahçelere bakabilmek için de çiftçinin paraya ihtiyacı vardır. Hükümetten beklentimiz şudur: Giden sene bankalara borçlandık, bu borçları bu seneki gelirlerimizle ödeyecektik, dolu ve donun kayısıları vurması sebebiyle bu borçları ödeyemediğimiz gibi yeniden borçlanmak zorundayız. Bu anlamda, hükümet ya borçlarımızı bir yıl ertelesin ya da borçlarımızı silsin ve banka ve kooperatiflerden yeniden borçlanma imkânı yaratsın istiyoruz. Başka türlü kayısı üreticisi yeniden üretim yapamaz.”
Hekimhan’da zarar yüzde 50 civarında
4-5 Nisan gecesi yağan dolunun zararı Hekimhan ilçesinde de fazla. Üreticiler zararın yüzde 30-50 seviyesinde olduğunu belirterek devlet desteği beklediklerini belirttiler.
Hekimhan Ziraat Odası Başkanı Hacı Parmaksız, bölgedeki dolu sonrası durumu Aydınlık’a şöyle özetledi:
“Kayısı ağaçları bazı bölgelerde tomurcuk halinde, bazı yerlerde ise çiçek açmış haldeydi. Şiddetli dolu ile birlikte tomurcuk ve çiçekler ağaçlardan döküldü.
“Hekimhan ilçemizde zarar gören mahalleler şunlardır: Girmana, Kocaözü, Güzel Yurt, Yeşilpınar, Molla İbrahim, Yağca, Baş Kavak, Iğdır, Işıklı, Kozdere, Kara Köcek, Salıcık, Çanak Pınar, Dumlu ve Hekimhan merkezi.
“Bu saydığım yerlerde zarar yüzde 30 ile 50 arasında. Devletin zararların karşılanması için tarım afet kanunu çıkarmasını istiyoruz. Tarım afet kanunu çıkarsa, en azından sigorta yaptıramamış üreticilerin zararlarını devlet karşılayabilir.
“Üreticilerimizin büyük çoğunluğu TARSİM sigortasını yaptıramamıştır. Sigorta ücretleri çok yüksektir. Kayısı para etmediğinden üretici sigorta parasını ödemekte de zorlanmaktadır. Bu sene zararlarımız karşılanmazsa üreticinin hali perişandır. Mazot, gübre, ilaç ve bahçelerin bakımı için yeniden bankalara borçlanmak zorunda kalacaktır. Üretimin devamı için yardım önemlidir.”
‘Üreticiye destek verilsin’
Malatya Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Fevzi Çiçek, bölgedeki afeti Aydınlık’a değerlendirdi:
“Malatya ilinde yaklaşık 50 bin çiftçi ailesi kayısı üretimi yapmaktadır. Dolunun eydana geldiği bölgenin kayısı yetiştiriciliğinin en yoğun bölgesi olması, dolu hasarından etkilenen yetiştirici sayısını artırmaktadır. Bu tarih itibarıyla hasarın miktarı, 2025 yılı kayısı rekoltesine olası etkisini rakamsal olarak ifade etmek mümkün olmamakla beraber, önümüzdeki birkaç gün içinde hasar oranı, verim kaybı, dolu yağışının kayısı ürünündeki kalite kaybının netleşeceğini düşünüyorum.
“Yüksek yerlerde zirai don etkili olmuş, yine bu bölgede kısmi hasara neden olmuş, akabinde dolu yağışı nedeniyle hasarın oluşması ürün kaybını tetiklemiştir. Bilindiği üzere doğal afet olarak tarif edilen ve tarımsal üretimde hasara neden olan bu ve benzeri iklim olaylarına karşı Tarım Sigortası uygulaması bulunmaktadır. Sigorta poliçe ücretinin ürün, afet şekline göre değişmekle beraber yüzde 50-65 oranında devlet tarafından karşılanmaktadır.
“Yine halen düşük faizli zirai kredi kullanmış üreticilerin bu ve benzeri hasarları oluşması durumunda kredi borçları bir yıl süre ile ertelenmektedir. Doğal afetlerden oluşan üretici mağduriyetinin giderilmesine yönelik mevcut uygulamalardır. Ancak genel olarak geçmiş yıllarda buna benzer zararlar daha geniş alanlarda yaşandığında dekar başı desteklemeler yapılmıştı, benzer uygulama bu yıl da tekrarlanabilir.”
