Kayseri Şeker Eski YK Üyesi, savcıları göreve çağırdı: Hayali satışlar yapıldı fabrika zarara uğratıldı
Kayseri Şeker Fabrikası’ndaki görevinden istifa eden Metin Demircan, usulsüzlük iddialarını Aydınlık’a anlattı. Fabrika yönetim kurulu üyeleri hakkında suç duyurusunda bulunan Demircan, hizmet almadan kesilen faturalarla ve hayali satışlarla fabrikanın zarar uğratıldığını söyledi.
Kayseri Şeker Fabrikası eski Yönetim Kurulu Üyesi Metin Demircan, Yönetim Kurulu Başkanı ve Üyeleri, Denetim Kurulu Başkanı ve Üyeleri, Genel Müdür ve Genel Müdür Yardımcıları, İç Denetim Birim Başkanı ve Satın Alma Müdürü hakkında suç duyurusunda bulundu.
Ağustos 2021’de Kayseri Şeker Fabrikası’nda Yönetim Kurulu Üyesi ve Denetim Komite Üyesi olarak göreve başlayan Demircan, fabrikada şahit olduğu ve tespit ettiği usulsüzlükleri, İç Denetim Komite Başkanı ile birlikte Yönetim Kurulu ve İç Denetim Başkanlığı’na ilettiğini ifade etti. Ancak, her seferinde herhangi bir işlem yapılmadığını ve yapılması istenen denetime de engel olunduğunu söyleyen Demircan, 20 Ocak 2022’de görevinden istifa etmişti.
malın fatura tarihi. Yani ürün alınıyor veya alınmıyor, fatura kesiliyor, talep olmadığı için sistem ödeme
yapılmasına müsaade etmediği için ilgili birim ürün ve fatura tarihinden sonra satın almadan talepte bulunuyor.
PİYASA ARAŞTIRMASI YAPILMIYOR
Metin Demircan, usulsüzlük iddiasını Aydınlık’a anlattı, Cumhuriyet savcılarını göreve çağırdı. Demircan, fabrikanın özellikle alım satım departmanının işleyişinde ciddi ihmal ve usulsüzlüklerin olduğunu ve belgeleri savcılığa verdiğini belirtti.
Demircan, mevzuata aykırı bir şekilde birçok ürünün ve hizmetin önceden belirlenmiş firmalardan fiyat araştırması yapılmadan değerinden çok daha yüksek fiyatlarla alındığını söyledi. Demircan’ın verdiği bilgiye göre fatura kesilerek ödeme aşamasına gelindiğinde ise muhasebe sistemi ödemeye müsaade etmediğinden, zaten teslim edilmiş ürünün tesliminden günler sonra talep oluşturuluyor yani fatura tarihinden sonra talep işlemi yapılıyor. İç denetim incelenmesinde bunun ortaya çıktığını ve işlem yapılmadan üstünün kapatıldığını söyleyen Demircan, “Bu tür alımlarda fabrika milyonlarca zarara uğratıldı ve hâlâ uğratılmaya devam ediliyor.” dedi.
FAHİŞ FİYATLARLA FATURALAR KESİLİYOR
Gıda ve sebze alımlarında tek firma üzerinden alımların yapıldığı ve fahiş fiyatlarla fatura ödemelerinin gerçekleştirildiğine tanık olduğunu ifade eden Demircan, alımların talimatlar doğrultusunda bir aracı firma üzerinden yapıldığını belirtti. Demircan, şöyle konuştu: “Firma ile fabrika arasındaki anlaşmaya göre fabrika, ürünleri sebze halinin günlük açıkladığı 1. sınıf ürün fiyatı üzerine yüzde 10 kâr koyup satın almaktadır. Uygulamanın bu şekilde cereyan etmesinin fabrikanın açıkça zarar etmesine sebebiyet vermesini tespit ettim ve söz konusu hal ürünlerinin, 2021 yılı 10.ayında başka firma ile yaptırdığım sözleşme ile hal fiyatlarından yüzde 12 düşük bedelle alınmasını sağlandım.”
Kent TV eski sahibi Ahmet Can Karahasaoğlu’nun savcılığa verdiği ifade.
Karahasanoğlu yazılı sözleşme yapmadan hizmet verdiklerini ve kendilerine
10 ay boyunca ödeme yapıldığını ifade ediyor. Hatta tanıtım işleri bittikten sonra
da fabrika tarafından kendilerine ödeme yapıldığını belirtiyor. İfadeye
göre muhasebe rutin ödeme sanıyor, fabrika kontrol etmiyor.
Karahasanoğlu, yapılan bir anlaşmayla ilgili de fabrikanın genel
müdür yardımcısı Selcan hanımla olan görüşmesini şöyle anlatıyor:
“Anlaşmadan önce Selcan hanımla görüşüp aldıkları fiyatın altında bir
fiyatla bu işlemleri yapabileceğimi söyleyerek teklif vermek istediğimi
söyledim ancak teklif almadılar. Yönetim Kurulu Başkanı da ‘Bu seferlik böyle olsun’ dedi.”
SÖZLEŞMELER SÖZLÜ YAPILIYOR
Demircan’ın dikkat çektiği bir başka nokta da Türk Ticaret Kanunu ve Kooperatifler Kanunu uyarınca yazılı olarak yapılması gereken sözleşmelerin sözlü olarak yapıldığı, sözleşme süresinin sona ermesine karşın ise ödeme yapılmaya devam edildiği. Demircan, tespitini şöyle açıkladı: “2021 yılı Ramazan ayında 45 bin lira karşılığında, KENT TV ile Ramazan ayı programı yapılması için sözlü olarak anlaşılmış. Fatura ibraz edilip ödemesi fabrika tarafından yapıldıktan sonra da söz konusu sözlü anlaşmanın sona ermesine rağmen takip edilmediğinden dolayı KENT TV, her ay hizmet vermeye devam ediyor gibi 15 bin lira + KDV gibi bir bedeli olan faturaları kesmeye devam ediyor ve fabrikanın da hizmet almaksızın her ay faturaları, 3 ay süre ile ödemeye devam ettiğini tespit ettik. Yaptığımız inceleme sonucu yerel basına ayda 60 bin lira ile 83 bin lira arasında ödeme yapıldığı tespit edilmiştir.”
TAŞIMA İŞLERİNDE 3 KAT FAZLA ÖDEME
Demircan, fabrikanın her yıl taşıma kooperatiflerine milyonlarca lira değerinde pancar taşıttığını da belirtti. Demircan, şöyle devam etti: “Firmaların bir kısmı ile sözleşmenin yapılmadığını tespit ettik. Bu sözleşmelerden doğan damga vergisinin maliyeye ödenip ödenmediğine bakıldıktan sonra ödeme yapılır ve anlaşma sonrasında mazota zam gelmiş ise mazot artış farkları km hesabı yapılmak sureti ile taşıma yapan firmalara fark olarak ödenir. Ancak Şeker Fabrikası’nda pancar taşıma işi tonaj üzerinden yapılmış, anlaşma sonrasında gelen mazot farkları km üzerinden hesaplanarak ilk yapılan anlaşmaya ilaveten ödeme yapılması gerekirken mazot farkları tonajla çarpılarak ödenmiştir. Yani gelen mazot farklarının km hesabı yapılarak hesaplanması ve farkın sadece buna göre ödenmesi yeterli iken hesaplanan km, yeniden yine sebepsiz yere tonaja çarpılarak ödenmiştir. Bu yanlış uygulama fabrika tarafından yaklaşık 12 yıl boyunca sürdürülerek, fark bedelin 3 kat fazlası ödenmiştir. Tahminen fabrika 50 milyonun üzerinde zarara uğratıldı.”
TAMİR EDİLMİYOR AMA PARASI ÖDENİYOR
Demircan’ın verdiği başka bilgi de fabrikanın kullanımında olan 29 AH 352 plakalı kamyonun direksiyon kutusu değiştirilmediği halde değiştirilmiş gibi gösterilerek fatura kesilmesi. Fabrika yetkilisi olan Ahmet Sevinç’in direksiyon kutusunun değiştirilmediği halde değiştirilmiş gibi gösterilerek fatura kesildiğini itiraf ettiğini belirterek, olayı şöyle anlattı: “Bunun üzerine Ahmet Sevinç, kendi el yazısı ile bu durumu kaleme almış ve imzalamıştır. Akabinde ilgili firma olan Boran Otomotiv yetkilileri gelerek bahsi geçen parçanın, firmaları tarafından değiştirilmediğini, çalışanlarının yanlışlıkla değiştirilmiş gibi işlem yaptıklarını, bu sebepten firma tarafından çalışanlarının işine son verildiğini, özür dileyerek, hatayı düzelttiklerini yazılı olarak da sunmuşlardır.”
HAYALİ SATIŞ
Demircan’ın bir başka iddiası da 2019 yılının nisan ayında yaklaşık 120 bin ton şekerin iki ayrı firmaya satılmış gibi fatura edilmesi. Firmalardan biri Niğde Asım Bilgili Ticaret diğeri ise Develi Ticaret. Demircan, o tarihte fabrikanın bilançosunun kötü olduğunu ve bankalardan kredi çıkartılmasında sıkıntılar yaşandığını ve fabrikanın o dönem borsa açılım süreci içerisinde olduğunu belirtti. O tarihte şeker fiyatları ise yaklaşık KDV hariç 3,50 lira iken KDV hariç 4,20 liradan satılıyor. Satış Müdürü Fatih Sarıkaya'nın emanet satış yapıldığını bizzat söylediğini belirten Demircan, “Aslında gerçek bir satış söz konusu olmayıp, hayali satış yapılarak şirketin bilançosu düzeltilmiş, bankalar yanlış bilgilendirilmiştir. Bu uygulama ile görünürde fabrika tarafından mal stoktan çıkarılmış, satışı yapılmış gibi gözüktüğünden kotaların kesilmesine de usulüne uygunmuş gibi engel olunmuştur.” diye konuştu.
VERGİ KAÇIRMA
Metin Demircan, ardından yaşanan süreci de şöyle anlattı: “Şeker fabrikasının iştiraklerinden olan Panpet A.Ş.’nin müdürü aracılığıyla bir kola firması ile pazarlık yapılmış. 2020 yılının 9’uncu ve 10’uncu ayları arasında Boğazlıyan’da bulunan depodan 12.224.880 kg, Kayseri’de bulunan depodan 1.170.000 kg, Sakarya’da bulunan depodan 21.064.500 kg, Turhal’da bulunan depodan 7.844.500 kg olmak üzere yaklaşık 42.303.880 kg şeker, ortalama KDV hariç 3,52 liraya sözde Asım Bilgili adına Panpet A.Ş. müdürü İnanç Kızılkaya tarafından cola şirketine satılmıştır. Bu arada KDV hariç 4,20 liraya şirket tarafından Bilgili Ticaret’e satılmış gibi fatura kesilmiş ve Panpet müdürü İnanç Kızılkaya tarafından, Bilgili Ticaret için cola şirketine yaklaşık KDV hariç 3,52 liraya şeker satışı gerçekleştirilmiştir. İnanç beyin, satışı şeker fabrikası olarak kendilerinin yapacağını, ancak faturayı Bilgili Ticaret’in keseceğini, parayı Bilgili Ticarete ödeyeceklerini, sevkiyatı fabrikanın yapacağı gibi söylemleri olmuştur.”
Demircan, bu düzmece satıştan Bilgili Ticaret’in bilanço üzerinden 35.000.000 liraya kadar zarar etmiş gibi göründüğünden, Bilgili Ticaret’in milyonlarca lira tutan diğer ticaretlerinin de içinde olduğu ticari faaliyetleri için vergi ödememesi sağlandığını, fabrika gelir vergisi öderken ise Bilgili Ticaret’ in vergi kaçırmasına destek olduğunu iddia etti.
halde değiştirilmiş gibi gösterilerek fatura kesildiğini tutanakta ifade ediyor.
NAYLON FATURA
Demircan, “Gerçek olmayan bu satıştan fabrika, 2.800.000 lira KDV ödeyerek fabrika zarara uğratılmıştır. Fabrikanın kesmiş olduğu fatura, gerçek alım olmadığından naylon fatura özelliğindedir. Dönemin Panpet müdürlüğünü yapan İnanç Kızılkaya ve fabrika satış müdürü Fatih Sarıkaya’nın bu konuyla ilgili bilgilerine başvurulmasıyla gerçek tamamen gün yüzüne çıkacaktır ve evraklar incelendiğinde durumun ne kadar vahim oluğu açıkça ortaya çıkacaktır.” dedi.
DELİLLER İNCELENSİN
Şekerin dünyanın hiçbir yerinde veresiye satışının gerçekleştirilmeyeceğini de belirten Demircan, şöyle devam etti:
“Ancak çok büyük alımlarda veresiye olabilir. O da yarısı peşin, kalanı da en fazla 1 ya da 2 ay vade ile verilebilir. Fakat Bilgili Ticaret’e hayali satış olarak gerçekleştirilen satıştan doğan borç, satın aldığı şekeri cola fabrikasına kendisi satış yapıp, ödemesini tahsil ettikten, 7 ay ve hatta 12 ay gibi süreler sonrasında şeker fabrikası tarafından tahsil edilebildiği için Bilgili Ticaret ve yukarıda adı geçen diğer firmaya şeker fabrikası tarafından trilyonlarca nakit para akışı da sağlanmaktadır. Özellikle de iki firma arasındaki banka kayıtları ile satış gösterilen şekerlerin nakliye ödemelerine ilişkin deliller toplanıp, incelendiğinde gerçekleşen ticaretin büyüklüğü, fabrikanın ne kadar zarara uğratıldığı, ilgili iki firmaya ne kadar menfaat sağlandığı ortaya çıkaracaktır.”
‘VERGİ ÖDEMEMEK İÇİN SÖZLEŞME YAPILMIYOR’
Metin Demircan, yönetim kurulu üyelerinin tamamının olduğu bir toplantıda satış müdürü Fatih Sarıkaya’ya satışlarda ve alımlarda neden sözleşme yapılmadığını sorduğu bilgisini de verdi. Sarıkaya’nın da kendisine damga vergisi ödememek için şeker satış sözleşmesi yapmadıklarını, sadece cüzi rakamlarla, depo kira sözleşmesi yaptıklarını belirttiğini söyledi.
Demircan şöyle konuştu: “Türk Ticaret Kanunu’nun ilgili hükümleri uyarınca basiretli bir tacir, yaptığı satışı ve alışı devlete ödeyeceği vergiden dolayı riske etmemesi gerekir. Şeker satışlarının tamamı bu yüzden sözleşmeye bağlanmamaktadır. Her ne kadar satış gerçekleştirilen firmalar, parasını peşin ödemiş olsalar da şeker teslimi daha sonra teslim edilmekte ve şekerleri teslimata kadar fabrikanın depolarında muhafaza edilmektedir. Bu yüzden sözleşmenin yapılması gerekmektedir. Yetkili kişiler usulsüzlük ve yolsuzluklardan dolayı hiçbir adli işlem olmayacağına güvenmektedir.”
