Kılıçdaroğlu’na tezkere soruları

Irak ve Suriye'ye asker gönderilmesine izin veren Cumhurbaşkanlığı Tezkeresi'nin süresi, TBMM Genel Kurulunda yapılan oylama ile birlikte 30 Ekim 2021'den itibaren 2 yıl daha uzatıldı. Genel Kurulda CHP, HDP ve TİP'in "Hayır" oyu kullandığı oylamada tezkere, Ak Parti, MHP ve İyi Parti'nin "Evet" oylarıyla kabul edildi.

Tezkerenin amaçları arasında, “Türk Silahlı Kuvvetlerinin gerektiği takdirde sınır ötesi harekât ve müdahalede bulunmak üzere yabancı ülkelere gönderilmesi ve aynı amaçlara matuf olmak üzere yabancı silahlı kuvvetlerin Türkiye'de bulunması” ifadeleri yer alıyor.

KILIÇDAROĞLU'NUN TEPKİSİ

Tezkereye “Hayır” CHP'nin lideri Kemal Kılıçdaroğlu, tezkerede yabancı askerlerin Türkiye'de bulunmasının ve Cumhurbaşkanı'nın belirleyeceği esaslara göre kullanılmasının da olduğunu belirterek, şu ifadeleri kullandı:

“Bahçeli'ye soruyorum. Bu yabancı askerler kim? Yabancı askerler Türkiye'ye konuşlanacak, sen de gelsinler diye el kaldıracaksın. Söyle bakalım, milliyetçi sen misin, biz miyiz? Çıkarın bunu tezkereden. Taliban'ı mı getireceksin? Kim gelecek? Amerikalılar mı, Yunanlar mı, kimi çağıracaksın?”

Kılıçdaroğlu ayrıca bütün komşu ülkelerle barışacaklarını belirttiği konuşmasında, “Askerlerimiz şehit olsun istiyorlar. Komando Marşı'nı söyleyen TÜGVA'cılar var, en büyük komutanımız Erdoğan diyorlar. Gönder onları Suriye'ye başkomutanları da Bilal Erdoğan olsun.” görüşlerini dile getirdi.

Tezkerenin kabulünün ardından tezkereye neden "Hayır" dediklerini anlatan CHP Grup Başlanvekili Özgür Özel ise “İdlib'de 34 tane evladımız şehit edildiğinde 6 saat susup, açıklamayı Hatay Valisi'ne yaptıranların bize millilik dersi verecek ne hakkı vardır ne haddi vardır.” dedi.

ÖNCEKİ TEZKERELER DE AYNIYDI

Türkiye, 2013 yılında Irak ve Suriye'deki tehdidi bir bütün olarak değerlendirerek iki tezkereyi birleştirmişti. Bu tezkere 8 kez uzatıldı. Son tezkereye “Hayır” diyen CHP, bundan önceki 7 tezkere için “Evet” oyu kullanmıştı. Uzatılan diğer tezkerelerde de “aynı amaçlara matuf olmak üzere yabancı silahlı kuvvetlerin Türkiye'de bulunması” ifadesi aynen yer alıyordu. Çünkü Türkiye, Eylül 2014'te kurulan IŞİD ile Mücadele Uluslararası Koalisyonu'na katılmıştı. Bu kapsamda ABD, Almanya ve Hollanda sınıra Patriot'lar yerleştirdi. Koalisyon'a katılmamıza ve Patriot'ların yerleştirilmesine herhangi bir itirazı olmayan CHP lideri, bu dönem üst üste IŞİD'le mücadele çağrıları yaptı. 2019'da CHP Genel Merkezi tarafından yayımlanan bildiride, CHP lideri şu ifadeleri kullanıyordu: “Türkiye, çok haklı olarak IŞİD'le mücadeleyi öncelikli hedef olarak gündemine alsaydı ve bu mücadeleyi verseydi, Birleşmiş Milletler’deki konumu güçlenecek ve ayrıca insanlığa sağladığı büyük yararlarla, dünyanın gözünde olumlu anlamda çok farklı bir yerde olacaktı. Maalesef bu görülememiştir.”

KILIÇDAROĞLU'NA SORULAR

• Yabancı askerlerin konuşlandırılmasına karşıysanız, bundan önceki 7 tezkereye neden onay verdiniz?
• Türkiye'nin IŞİD'le Mücadele Koalisyonu'ndan ayrılmasını neden hiç talep etmediniz?
• Tezkere kapsamında hala İncirlik'te konuşlu olan İspanyol Patriotlarının çıkarılması çağırısını neden yapmadınız?
• IŞİD lideri Bağdadi operasyonunda Türkiye'nin kara sahasının kullanılmasını neden eleştirmediniz?
• IŞİD'le mücadele etmediğini iddia ettiğiniz Türkiye'nin 3 binden fazla IŞİD'liyi etkisiz hale getirdiği bilgisini neden konuşmalarınızda hiç paylaşmadınız?
• Bugün “Askerlerimiz şehit olsun istiyorlar.” derken, Fırat Kalkanı sırasında şehit haberleri gelince “Eğer Türkiye kendi geleceğini güvence altına almak açısından böyle bir operasyon başlatmışsa, belli acılara katlanmak gerekiyor.” dediğinizi hatırlıyor musunuz?
• “Suriye ile barışacağız.” söyleminiz, 15 gün önceki “Suriye'de rejim değişene kadar BM Barış Gücü konuşlansın.” öneriniz ile çelişmiyor mu?

'ULUSAL ÇIKARLARA AYKIRI POLİTİKALARIN DEVAMI'

CHP’nin daha önce “Evet” oyu verdiği Irak ve Suriye Tezkeresi'nin uzatılmasına bu kez “Hayır” oyu vermesi, CHP içinde yeni bir tartışma başlattı. “Hayır” kararını eleştiren partililer, parti yönetiminin tavrını anlamadıklarını, verilen bilgilerden de tatmin olmadıklarını belirttiler.

Milletvekilleri içinde de kararı yanlış bulanlar olduğu ifade ediliyor. Bir CHP milletvekilinin bir grup milletvekiliyle odasında yaptığı sohbette, “Biz aynı tezkereye daha önce ‘Evet’ demiştik. Şimdi ne oldu da ‘Hayır’ diyoruz. Bunu ne partililere anlatabiliriz ne de halka. Bizi HDP ve PKK ile yan yana düşürecek bir karar. Örgütler arıyor, nedenini soruyor. Verdiğimiz yanıttan kimse memnun olmuyor. Seçim öncesi bizim için iyi olmadı.” dediği bildirildi. Aynı görüşü paylaşan başka milletvekillerinin de olduğu ancak seçim sürecinde ‘çizik yememek’ için sustukları ifade edildi.

‘KENDİSİNİ DE CHP’Yİ DE ZAN ALTINDA BIRAKTI’

Eski CHP Genel Başkan Yardımcılarından Yılmaz Ateş de CHP’nin kararını eleştirdi. Ateş, yaptığı değerlendirmede şunları söyledi:

“Sayın Kılıçdaroğlu bu tezkere ile yabancı askerlerin de Türkiye’de bulundurulabileceğini iddia ederek ve neden iki yıllık olduğunu sorarak, bu gerekçelerle ‘hayır’ oyu vereceğini söyledi. Daha önce evet oyu verdiği tezkerelerde de bu hükümler var. Bu tavır değişikliği ile kendisini de CHP’yi de zan altında bırakmıştır. Bu tavır değişikliği son yıllardaki Ege’de, Kıbrıs’ta, Doğu Akdeniz’de, Libya’da, Azerbaycan’da ulusal çıkarlara aykırı politikaların uzantısıdır.”

'TEZKERE GEÇMESEYDİ PKK VE ABD SEVİNİRDİ'

Eski Genelkurmay İstihbarat Başkanı emekli Korgeneral İsmail Hakkı Pekin, CHP'nin tezkereye “Hayır” oyu vermesini Aydınlık’a değerlendirdi. Tezkere geçmemiş olsaydı Türkiye’nin Irak ve Suriye’deki birliklerini geri çekmek zorunda kalacağını hatırlatan Pekin, “Böyle bir durum terör örgütleri ve ABD’nin işine yarardı. Tezkere reddedilseydi buna PKK, HDP ve ABD sevinirdi.” diye konuştu.

CHP’nin tezkereye “Hayır” oyu vermesini “HDP ve ABD’ye göz kırpmak” olarak yorumlayan Pekin, CHP’nin itiraz ettiği tezkerede bazı noktaların net yazılmamasının bölgemizdeki hassas durumdan kaynaklandığını belirtti. Tezkerenin genel hudut koruması çerçevesinde hazırlanmış olduğunu vurgulayan Pekin CHP’nin diğer itiraz gerekçeleri ile ilgili olarak da şunları söyledi:

“CHP tezkereye itirazlarını maddeleştirmiş. Ayrıca Suriye ve Irak’la ilgili bazı sorular yöneltmiş. Bu maddelerin ciddi bir yanı yok. Suriye ve Irak’taki gelişmeleri izleyen biri böyle gerekçeler sunmaz. Ciddiyetsiz. Bu arada İyi Parti ile CHP farklı oy kullandılar. İki parti arasında varılan bir anlaşmanın sonucu olduğu izlenimi var. Olası sıkıntıları gidermek, Millet İttifakı içinde eritmek, HDP’yi de CHP üzerinden ittifaka yaklaştırmak.”

'ANİDEN ÇEKERSENİZ CİDDİ GÜVENLİK ZAAFİYETİ OLUŞUR'

Sınırötesinde uzun yıllar görev yapmış olan Emekli Kurmay Albay Ünal Atabay, Irak ve Suriye Tezkeresi'nin önemini Aydınlık'a anlattı. Atabay, şunları söyledi:

“Irak ve Suriye Tezkeresi'nin bir bütün olarak çıkmasının nedeni; Irak ve Suriye sahasındaki tehdidin bir bütün olarak değerlendirilmesinden kaynaklanmaktadır. Çünkü PKK terör örgütünün faaliyetleri her iki coğrafyada müşterektir. Irak'taki askerlerimiz uzun zamandır var, üs bölgelerimiz var, sadece Kuzey Irak'ta değil Erbil ve Süleymaniye gibi güneydeki bölgelerde de var. Suriye'de ise TSK angaje olmuş durumda. Bu angaje olmuş sahadan anında askerinizi çekme şansınız mümkün değil. Bu ciddi bir güvenlik zaafiyeti doğurur. Dolayısıyla buradaki varlığımız bir gereklilik. Türkiye'nin bekasına yönelik tehditler sürüyor. Geleceğe dair kısa vadede tehdidin kalkmayacağı görülüyor. Bu nedenle 2 yıl uzatıldı, ihtiyaç varsa 3 yıl da uzatabilirsiniz, bu bir öngörüdür. Eğer süreç biterse, illa 2 yıl durmanız gerekmez. Askerinizi istediğiniz zaman çekebilirsiniz. Nitekim Afganistan Tezkeresi devam ediyor ama ihtiyaç kalmayınca askerimizi çektik.”

TÜRKİYE KOALİSYON'UN PARÇASI

“Türkiye IŞİD'le Mücadele Koalisyonu içerisinde. Bazı operasyonlar Türkiye sahası kullanılarak yapılabilir gelecekte, bunu öngöremeyebilirsiniz. Mesela Bağdadi'ye yönelik operasyon Türkiye sınırları kullanılarak yapılmıştı. Böyle operasyonlar için yabancı güçler anlık olarak hava ve kara sahanızı kısa süre kullanabiliyor. Bağdadi operasyonu için acilen Meclis'i toplayıp operasyon yapabilir misiniz? Bu madde daha önceki tezkerelerde de vardı.

“Yine bu tezkere kapsamında İspanya'nın Patriot bataryası İncirlik'te bulunuyor. Suriye'ye yönelik olarak geldi bu Patriot. Daha önce de Gaziantep, Şanlıurfa ve Adana'ya da Patriotlar gelmişti ama daha sonra çekildi, İspanya'nınki kaldı. Bu tezkere İspanyol Patriotlarını da kapsıyor.”

'KARARLI BİR TUTUM SERGİLENMİŞ OLDU'

Emekli Kurmay Albay, eski CHP Milletvekili Dursun Çiçek, CHP'nin tezkere tutumuna ilişkin şunları söyledi:

“Şu an zaten Irak'ta Suriye'de terörle mücadele kapsamında askerlerimiz var. Onların en az 2 yıl daha göreve devam ettiği anlamında, planlama anlamında, onlara zaman kazandırdı. Terörle mücadelede daha kararlı bir tutum sergilenmiş oldu.

“Fırat'ın doğusunda operasyon yapılması veterör örgütlerinin sınırın 20-30 km ötesinde kontrol edilmesi konusunda geç kalındığını düşünüyorum. Güvenlik açısından terör saldırıları açısından M4 ve M5 karayolu Suriye hudutları içinde güvenli olarak TSK'nın kontrol ettiği bir bölge haline gelmelidir.

“CHP'nin esas itiraz ettiği konu iktidarın Şam yönetimiyle başta göç ve terör olmak üzere sorunların görüşülmesine yanaşmaması. Buna zorlamak açısından böyle bir karar aldıklarını düşünüyorum. Yoksa CHP'nin Türkiye'nin terörle mücadelesi kapsamında operasyonlara itirazı olmadığını düşünüyorum.”