Kiralarda oran düzenlemesi geliyor

Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, Yozgat Personel Eğitim Merkezinin açılışının ardından, yargı muhabirlerinin gündeme ilişkin sorularını yanıtladı. Bozdağ, son dönemde toplumun gündeminde olan önemli bir konuya, ev kiralarındaki artışa değindi.

Kiracıların, bazı ev sahiplerinin fahiş kira artışı talepleri karşısında zorda kaldığını ifade eden Bozdağ “Bu kiralarda fahiş artışların önüne geçmek, hem ev sahibinin hukukunu koruyarak hem de kiracının hukukunu koruyarak ortak bir formül arayışı nedeniyle Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığımızın öncülüğünde Adalet Bakanlığı, Hazine ve Maliye Bakanlığı, bir de Ticaret Bakanlığımızca müşterek bir hazırlık yürütülüyor.” dedi.

Bozdağ'ın açıklamasından öne çıkanlar şöyle:

'BAZI FORMÜLLER ORTAYA KONULDU'

“Çevre Bakanlığımızda benim de katıldığım bir toplantı yaptık, orada bazı başlıklar üzerinde duruldu. Birinci başlık; İlk defa kiraya verecek ev sahibi ve kirazı arasında kira miktarı ile ilgili nasıl bir ölçü konulabilir... Bununla ilgili bir çalışma yapılması talimatını verdik. Arkasından, oturanlarla ilgili artış oranı neye göre yapılacak? TÜFE, TEFE, diğer enflasyon rakamları, başka şeyler. Bütün bunları da dikkate alarak hem ev sahibinin hem de kiracının hukukunu koruyan ortak bir formül. İkinci formül de bu konu üzerinde olacak. Bunlarla ilgili çalışmalar yapılıyor. Denetimi nasıl yapılabilir, bunun üzerinde de bir çalışma yapılıyor. Şimdi biz, çalışacak arkadaşlara ana çerçeveyi söyledik. Şu ana kadar da önemli mesafeler aldılar, bazı formüller ortaya konuldu.”

'SON AŞAMAYA GELİNDİ'

“Esasında bizim Borçlar Kanununda kiracıyı da kiralayanı da koruyan yeteri kadar düzenleme fazlasıyla var. Tabi vergi kanunlarımızda da diğer kanunlarımızda da bu konu ile ilgili yeterli mevzuat var, mevcut mevzuattan da ilham alarak oradaki bazı öneriler kanunda geçen kısımlar var. Oran üzerinden bir belirleme yapacağız, miktar üzerinden değil. Oran üzerinden bir belirlemenin daha makul olacağını çünkü oran üzerinden yaptığımızda maliyet her miktara göre farklı şekilde oluşacaktır. Onun üzerinde son aşamaya gelindiğini buradan ifade etmek isterim. Tabi bu geçici bir düzenleme olacaktır, onun da altını çizeyim. Kalıcı bir düzenleme değil, geçici bir düzenleme yapacağız. O süre bittikten sonra da bu eski hale tekrar devam edeceğiz.”

'KÜLFETİ PAYLAŞTIRAN BİR FORMÜLÜ ORTAYA KOYACAĞIZ'

“Herkesin kabul edeceği çözümü arıyoruz ve artan fiyatlar karşısında tabi ev sahiplerinin de hukukunu koruyan ama öte yandan da burada talep sahibi olan kiracıların da hukukunu koruyan biraz da külfeti paylaştıran bir formülü ortaya koyacağız."

“(Şikayet hattı şeklinde bir uygulama geliştirilebilir mi?) O da mümkün, o daha kolay. Tabi yaptırımı olmayan bir şey olunca sözleşme hürriyetini de korumamız lazım. Sözleşme serbestisini korumamız gerekiyor. Öte yandan kişiler arasındaki sözleşme hürriyetine kamu gücünün etkin müdahalesini kalıcı şekle koymak bizim ekonomi politikalarımız bakımından doğru değil. Onun için de burada hassas terazi dengesi olduğunu açıkça ifade etmekte fayda var. Buradaki amaç birilerini cezalandırmak değil, işin doğrusu teraziyi dengeli tutabilmek.

'DÜNYADAKİ ÖRNEKLERİ İNCELİYORUZ'

“Şu anda Avrupa’nın bazı ülkelerinde uygulanan formüller var, evin maliyeti üzerinden, emlak değeri üzerinden, bir oranlama ile hesap yapan ülkeler var. Vergi geliri üzerinden oranlamayla hesap yapan ülkeler var. Şimdi biz bu örnekleri inceliyoruz. Burada sadece böylesi bir zamanda fırsatçılık yaparak, fahiş fiyatla hak etmediği bir kira bedeli almak isteyenin önüne geçilecek. Yoksa hak ettiği kira bedelini elbette herkes alacak.”

'KİRA İHTİLAFLARI ARABULUCUYA'

“Arabuluculuk konusunu biz bakanlık olarak yeni dönemde belki bu paketin içine de koyarız. Ama kira ihtilaflarını arabulucuya devretmeyi ve bu usulle çözmeyi hedefliyoruz. Bunun çok faydası var. Bir, kısa sürede mesele halledilecek. İki, usul ekonomisi bakımından tasarruf yapılacak. Üçüncüsü, mahkeme masrafları, diğer masraflardan tasarruf edilmiş olacak, taraflar arasındaki ihtilafın husumete dönüşmesi önlenmiş olacak.”

'SÖZLEŞME YAPARKEN HÜKÜMLERİ TEK TEK OKUYUN'

“Sözleşmeler hakları ne kadar koruyor? O sözleşmelere herkesin bakmasında fayda var. Altına imza attığı şeyin kendi menfaatine olup olmadığına… Çünkü kiraya verirken siz hürsünüz, kimse sizi zorlamıyor. Siz kendi iradenizle veriyorsunuz, şartları kendi iradenizle oluşturuyorsunuz. Her vatandaşımız sözleşme yaparken hükümleri lütfen tek tek okusun, kendi lehine mi, aleyhine mi? Baksın. Eğer bir avukatı varsa avukatının görüşünü alsın.”

NOTERE SATIŞ YETKİSİ

“Noterlere de gayrimenkul alım, satım yetkisi getiriyoruz. Onlar da yapacak. Fakat vatandaşlarımızın gayrimenkul alıp satarken özellikle şuna dikkat etmesinde çok fayda var; Bir tapu sicil müdürlüğüne gidecek veya bir temsilcisi ada, pafta, parsel numarasını bir alacak. Gitsin belediyede baksın imarda ne gözüküyor, yeşil alan mı, yol mu, park mı, yoksa iş yeri mi, konut yeri mi? Ona mutlaka bakması lazım. İcradan herhangi bir kayıt var mı veya başka sınırlama var mı? Bunlara bakması lazım.”