Kiralardaki tavan zam oranı krizi derinleştiriyor
Konut fiyatları ve kiralardaki artış oranlarındaki yükseliş, kiracıları ve ev sahiplerini zor durumda bırakıyor. Uzmanlar, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan yeni kira zam oranının kiracıları zora soktuğunu belirtti.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Kasım 2024 için açıkladığı yüzde 62,02’lik kira tavan zam oranı, kira krizini daha da artırırken, ortalama enflasyonun üzerinden seyreden yüzde 89’luk konut fiyatlarındaki yıllık artış, dengesizlikleri gözler önüne seriyor.
Söz konusu dengesizlikleri değerlendiren Vartur Emlak Yöneticisi Şerif Varlı, yüzde 62,02 olarak belirlenen kira tavan zam oranının kiracılar için ciddi sorunlar yarattığını belirtti.
Varlı, “Gelirleri bu seviyede artmayan kiracılar, yüksek oranlardaki zamlarla ciddi bir ekonomik yük altında kalıyor. Tahliye davalarının uzun sürmesi, hem ev sahiplerinin hem de kiracıların mağduriyetini artırıyor. Mevcut sistem taraflar arasında daha fazla gerilim yaratıyor ve sosyal huzursuzluklara sebep olabilir.” dedi.
FAHİŞ ARTIŞIN NEDENLERİ
Varlı, konut fiyatlarındaki artışın ortalama enflasyonun çok üzerinde olmasının nedenlerini “İnşaat maliyetleri, arzın azalması ve yüksek talep” olarak sıraladı.
Varlı, şöyle devam etti:
“Döviz kurundaki artış, enflasyon ve artan işçilik maliyetleri, sektörde maliyetleri yükseltiyor. Alt taşeronların yüksek fiyat politikaları da bu durumu derinleştiriyor. Müteahhitler, maliyet artışı ve piyasa risklerinden dolayı yeni projelere başlamaktan çekiniyor. Bu durum, konut arzını daraltarak fiyatları yukarı çekiyor. Yüksek kira artışları ve krediye erişim kısıtları, birçok kişinin kiralık konuta yönelmesine neden oluyor ve talep artışı fiyatları daha da yukarı taşıyor.”
DÜZENLEMELER YETERSİZ
Şerif Varlı, kira tavan zam oranlarının piyasa dengesini korumaktan uzak olduğunu vurgulayarak, şunları dile getirdi:
“Bu düzenleme şu anda kiracıları değil, daha çok ev sahiplerini koruma yönünde işliyor. Ancak bu da taraflar arasında anlaşmazlıkları çözemiyor. Yüksek kira artışları, ödeme zorlukları ve tahliye davaları, piyasada daha fazla sorun yaratıyor.”
ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
Konut ve kira krizine karşı sürdürülebilir bir denge sağlanabilmesi için kapsamlı düzenlemelerin yapılması gerektiğini belirten Varlı, şu önerileri yaptı:
-Gelir seviyelerine göre bölgesel kira artış oranlarının belirlenmesi.
-Müteahhitlerin yeniden projelere yönelmesi için düşük maliyetli kredi imkânları ve kamu destekli projeler devreye alınmalı.
-Konut alıcılarına özel, dövize endeksli düşük faizli kredi modelleri geliştirilerek piyasadaki talep dengesi sağlanabilir.
